کمردرد یکی از موارد شایع در بارداری است که بیش از نیمی از خانم‌های باردار احساس می‌کنند. علت اصلی این کمردرد مرتبط با تغییرات فیزیکی در این دوره از جمله تغییرات هورمونی و وضعیت بدنی است. همچنین، باگذشت زمان در طول بارداری، ممکن است شدت درد افزایش یابد. عموماً این عارضه در مراحل اولیه بارداری بسیار شایع است. در ادامه با علائم، علت‌ها و روش‌های درمان کمردرد در بارداری، آشنا خواهیم شد.
کمردرد در بارداری
در طول بارداری (Back pain in pregnancy)، زنان ممکن است با کمردردی مواجه شوند که به ناحیه باسن، ران و پاها گسترش می‌یابد و باعث ایجاد یا تقلید علائمی شبیه به سیاتیک می‌شود.
کمردرد در بارداری ممکن است ثابت باشد یا با فعالیت بدتر شود و حتی میتواند در طی خواب اختلال ایجاد کند و عملکرد کلی را کاهش دهد. اگرچه بیشتر علائم پس از زایمان به طور خودکار تسکین می‌یابند، اما برخی موارد ممکن است به‌عنوان اختلالات مزمن باقی بمانند. زنانی که از قبل مشکل کمردرد داشته‌اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمردرد مربوط به بارداری هستند. تغییرات آناتومیک و وضعیتی طبیعی در طول بارداری، به‌خصوص در قسمت پایین بدن، باعث چالش‌های مکانیکی در سیستم اسکلتی عضلانی می‌شود.
به‌عنوان نشانه‌ای از کمر درد در اوایل بارداری، احتمالاً زنانی که قبلاً مشکل کمردرد داشته‌اند، در طول بارداری هم با این درد روبرو خواهند شد. تقریباً دو سوم از زنان باردار، در این دوره از بارداری این درد را تجربه می‌کنند.
انواع کمردرد در بارداری
در دوره بارداری، کمردرد یکی از مشکلات شایع است. این نوع درد ممکن است به شکل‌ها و نواحی مختلفی ظاهر شود، اما دو نوع شایع تر آن عبارتند از: درد در پایین کمر و درد در بخش خلفی لگن.
درد در پایین کمر:
کمردرد در دوره بارداری معمولاً در قسمت بالایی و وسط کمر ظاهر می‌شود. این درد ممکن است با یک احساس تحتانی که تا پا یا پنجه پا انتشار می‌یابد همراه باشد یا نباشد. به این نوع درد که تا پا یا پنجه پا انتشار می‌یابد، سیاتیک می‌گویند.
کمردرد در دوره بارداری شبیه به کمردرد تحتانی است که زنان باردار تجربه می‌کنند. این درد معمولاً با بلند کردن مکرر اشیاء یا بدن به مدت طولانی در یک حالت (مانند نشستن یا ایستادن) شدت می‌یابد.
عارضه‌های شایع در این زمینه، مانند تنگی کانال نخاع، یکی از دلایل کمردرد در دوران بارداری است، به ویژه در بین خانم‌ها.
درد لگن در دوران بارداری:
درد خلفی لگن در دوران بارداری چهار برابر بیشتر از درد دنبالچه (کمر) شایع است. این نوع درد، یک کمردرد شدید است که در زیر و در طرفین کمر و هر دو طرف استخوان دنبالچه احساس می‌شود. این درد لگن میتواند در یک یا هر دو طرف تجربه شود.
درد سیاتیک در دوران بارداری:
بیشتر زنان باردار حداقل یک بار تجربه درد سیاتیک را می‌کنند. این نوع کمردرد بارداری، دردی تیرکشنده، شدید و زننده در پایین قسمت پشت پا است که ناشی از فشرده شدن عصب سیاتیک به علت افزایش فشار در ناحیه کمر است. این فشار از قسمت تحتانی کمر (همانطور که انتظار می‌رود) تا پایین قسمت پشت پا کشیده می‌شود. این نوع درد در ماه‌های دوم و سوم بارداری، زمانی که جنین در حال رشد است و افزایش وزن باعث افزایش فشار شده و عصب سیاتیک فشرده می‌شود، بیشتر شایع است.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
علائم کمر درد در بارداری
علایم کمر درد در بارداری معمولاً در بالای کمر و در مرکز آن احساس می‌شود و ممکن است همراه با دردی باشد که به پاها تابیده می‌شود.
درد لگن خلفی که در پشت لگن قرار دارد، چهار برابر بیشتر از کمردرد در بارداری است. این درد، عمیق و محسوس در زیر خط کمر، در یک یا هر دو طرف، یا در سراسر دنبالچه احساس می‌شود.
علت کمر درد در بارداری
در دوران بارداری، کمردرد ممکن است به دلایل گوناگونی ایجاد شود که شامل موارد زیر می‌شود:
افزایش وزن: همراه با بارداری، زنان معمولاً وزن بیشتری به خود می‌گیرند که این افزایش وزن باعث ایجاد فشار زیادی بر روی ستون فقرات می‌شود و در نتیجه کمردرد ظاهر می‌شود. علاوه بر این، وزن نوزاد و رشد رحم نیز فشار بیشتری به رگ‌ها، کمر و اعصاب لگن وارد می‌کند که درد کمر را تشدید می‌کند.
تغییر وضعیت بدن: در دوران بارداری، تغییر مرکز ثقل بدن باعث فشار و درد در ناحیه کمر می‌شود.
تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مرتبط با بارداری، با آزادی هورمونی به نام ریلکسین همراه است که باعث شل‌شدن رباط‌ها و مفاصل می‌شود. این شل‌شدن میتواند به درد و ناراحتی در ناحیه کمر منجر شود.
جداشدن عضلات با بزرگ‌تر شدن رحم: در دوران بارداری، ممکن است دو ماهیچه پشتی از قفسه سینه تا استخوان شرمگاهی از یکدیگر جدا شود که باعث کمردرد می‌شود.
استرس: استرس و نگرانی ممکن است منجر به تنش عضلانی در ناحیه کمر شود که در نتیجه ممکن است به شکل کمردرد یا گرفتگی در ناحیه کمر احساس شود.
درمان کمردرد در بارداری
برای درمان کمر درد در بارداری در تهران، راهکارهای زیر را امتحان کنید:
- از بلندکردن وسایل سنگین خودداری کنید و در صورت داشتن درد، از کمک دیگران استفاده کنید.
- از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید و به نوبه خود از صندلی‌های ارگونومیک استفاده کنید.
- همواره صاف بنشینید و از متمایل‌شدن بدن به سمت جلو خودداری کنید.
- یک حوله یا بطری آب گرم را در پشت کمر خود قرار دهید تا به درمان کمر درد در بارداری تهران کمک کند.
- از کفش‌های مناسب و با کفی و قوس مناسب استفاده کنید و از کفش‌های پاشنه‌بلند خودداری کنید.
- هنگام درازکشیدن، به پهلو و با زانوهای خم شده بخوابید و یک بالشت در بین زانوهای خود قرار دهید.
- از یک تشک محکم برای خوابیدن استفاده کنید و از تمرینات کششی مناسب برای کمر استفاده کنید.
- با مشورت پزشک، ماساژ ملایم در ناحیه دردناک را امتحان کنید.
- در صورت نیاز به درمان کمردرد، پیش از مصرف، مشورت با پزشک خود را جویا شوید و از داروهای بدون نسخه فقط با دستور پزشک استفاده کنید.
ورزش درمانی کمردرد
چند تمرین مناسب جهت کاهش سریع کمردرد
کشیدن زانوها داخل شکم Knee-to-chest stretch
چرخش قسمت تحتانی کمر Lower back rotational stretch
ورزش انعطاف پذیری گودی کمر Lower back flexibility exercise
ورزش پل Bridge exercise
کشش گربه ای Cat stretch
چرخش کمر در حالت نشسته Seated lower back rotational stretch
عقب نگهداشتن کتف ها Shoulder blade squeeze
برای درمان مشکلات مفاصل و ستون فقرات متخصص طب ورزش در منزل و طب سوزنی در منزل را رزرو کنید .
مرکز خدمات پزشکی در منزل آرین طب با اعزام متخصص آماده ارائه خدمات درمانی توسط متخصص پزشکی ورزشی و طب سوزنی جهت درمان بیماری های مفصلی عضلانی اسکلتی و ستون فقرات با استفاده از ورزش درمانی ، توانبخشی و طب سوزنی در منزل می باشد.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
برای درمان کمر درد بعد از سقط جنین، این راهکارها را امتحان کنید:
استراحت کافی: به بدن خود زمان بدهید تا بهبود یابد و از بلندکردن اجسام سنگین و فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
استفاده از کمپرس گرم: کمپرس گرم یا پد گرم‌کننده میتواند به شل‌شدن عضلات منقبض و کاهش درد کمک کند.
مصرف داروهای تسکین درد: استفاده از مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتواند مؤثر باشد.
ورزش‌های سبک: پس از بهبود درد، انجام ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی میتواند به کاهش کمردرد کمک کند و گردش خون را بهبود بخشد.
ماساژ ملایم: ماساژ ملایم میتواند به کاهش تنش عضلانی در ناحیه کمر کمک کند.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
جلوگیری از کمردرد در بارداری
برای جلوگیری از کمردرد در دوران بارداری، به این نکات توجه کنید:
- به حالت بدنی خود دقت کنید، به‌جای خم‌شدن کمر، زانوهایتان را خم کرده و پشت خود را صاف نگه دارید
- از فعالیت‌هایی که فشار زیادی به کمر وارد می‌کنند؛ مانند بلندکردن و جابه‌جایی اجسام سنگین خودداری کنید.
- هنگام خوابیدن، به پهلو بخوابید و بین پاهایتان بالشت بگذارید.
- از کفش‌های استاندارد و مناسب استفاده کنید.
- برای تسکین درد، کمپرس سرد یا گرم را روی ناحیه دردناک قرار دهید و ماساژ دهید.
- برای پیشگیری از درد طولانی‌مدت و مزمن، به درمان و پیشگیری از کمردرد اهمیت بدهید.
در ادامه…
برای ایجاد حمایت، به جای خم شدن به جلو، از پاهایتان به عنوان تکیه‌گاه استفاده کنید در هنگام بلند کردن اشیاء از زمین.
از استفاده از کفش‌های پاشنه بلند پرهیز کنید.
در خواب، به پشت خود نخوابید.
از جوراب‌های شلواری استفاده کنید تا حرکت عضلات را محدود نکنید.
در صورت ادامه کمردرد، حتما با پزشک مشورت کنید تا راه‌های درمانی دیگر را بررسی کنید.
قبل از مصرف هرگونه داروی مسکن، با پزشک مشورت کنید. برای بسیاری از زنان باردار، استفاده از استامینوفن (تیلنول) ایمن است، اما داروهایی مانند آسپیرین و داروهای NSAIDs توصیه نمی‌شوند.
در صورت تجربه هر یک از موارد زیر، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
– درد شدید
– درد ناگهانی یا دردی که مرتباً افزایش پیدا می‌کند
– دردهای کرامپی متناوب
– اختلال در دفع ادرار یا احساس گزگز در اندام‌ها
– مشکلات نادر مانند پوکی استخوان وابسته به بارداری یا التهابات مختلف استخوان‌ها و مفاصل
کمر درد در بارداری و جنسیت جنین
کمردرد در دوران بارداری ممکن است به علت ترشح هورمون ریلکسین و فشار به عضلات و مفاصل ایجاد شود، اما این موضوع هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد. بزرگ شدن شدن شکم و اضافه‌وزن در بارداری برای تمام مادران باردار اتفاق می‌افتد، بدون آنکه به جنسیت جنین ربط داشته باشد. علاوه بر این، قوی و ورزیده بودن عضلات میتواند از تجربه درد کمک کند، اما این نیز هیچ ارتباطی با جنسیت جنین ندارد.
اگر علائم شدیدی بیش از دو هفته داشتید یا نگران زایمان زودرس هستید، حتماً با متخصص زنان و زایمان آرین طب مشورت کنید.
متخصص زنان و زایمان
تخصص پزشکان زنان و زایمان در اموری چون بارداری، زایمان، و اندام تناسلی و تولید مثل زنان تخصص دارد، همچنین به درمان بیماری‌هایی نظیر سرطان و زگیل تناسلی می‌پردازد. آنها نه تنها درمان این بیماری‌ها را بلکه در زمینه‌های بارداری و زایمان نیز فعالیت دارند. فعالیت‌های پیشگیرانه این افراد شامل انجام آزمایش‌هایی چون پاپ اسمیر و تست‌های STI است و همچنین به سوالات بیماران در زمینه‌های بارداری، روابط جنسی، سلامت جنین و ناباروری پاسخ می‌دهند. علاوه بر این، آنها در زمینه‌های مختلفی از جمله عادت‌های ماهیانه، باروری، و درمان بیماری‌های مرتبط با دستگاه تناسلی و جنسی تخصص دارند و سعی در افزایش آگاهی افراد به ویژه زنان دارند تا ریسک ابتلا به بیماری‌های مختلف کمتر شود. همچنین پزشک زنان با ارائه راهکارهایی میتواند دردهایی مانند کمردرد در دوران بارداری را تسکین دهد.
در زمینه‌ی روتین‌های پزشک زنان، فعالیت‌هایی چون آزمایش پاپ‌اسمیر برای سرطان دهانه رحم، تست‌های STI، فریز تخمک برای IVF، و سونوگرافی لگن برای بررسی داخلی و نظارت بر بارداری انجام می‌دهند. همچنین درمان ناباروری، عفونت‌ها، کم‌خونی، معاینات پستان و آزمایش‌های سلامتی از جمله ماموگرافی و غربالگری سرطان سینه نیز در اختیار آن ها است.
همچنین باید تاکید کرد که مراجعه به پزشک زنان و زایمان از سنین بلوغ و نوجوانی برای همه‌ی زنان الزامی است و در صورت بارداری نیز تحت‌نظر مداوم این پزشکان باید قرار بگیرند.
وظایف متخصص زنان
پزشکان متخصص زنان و زایمان برای درمان بیماری‌های مختلفی که زنان ممکن است با آن ها مواجه شوند، فعالیت می‌کنند. آن ها ابتدا شرایط مختلف را بررسی و ارزیابی می‌کنند و سپس نحوه درمان را با توجه به عواملی چون سن، سلامتی، و اهداف بیمار برای بارداری و غیره تعیین می‌کنند. در کل، برخی از بیماری‌های شایع مرتبط با زنان عبارتند از:
– کیست‌های تخمدان
– سرطانهای مختلف مانند سرطان رحم، سرطان سینه، و تومورهای مربوط به بارداری
– ناهنجاری‌های دستگاه تناسلی مانند رحم‌های قلبی شکل، تک‌شاخ، و سپتوم‌دار
– حاملگی‌های خارج رحمی در لولۀ فالوپ
– بیماری‌های مقاربتی و سندروم تخمدان پلی‌کیستیک
خطر انجام امور خانه در دوران بارداری و تاثیر آن بر کمردرد این دوران
به زنان توصیه می‌شود که با توجه به سن و تغییرات در زندگی، حداقل یکبار در سال به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند. سبک زندگی سالم و معاینات سالانه و مرتب میتواند به طولانی‌مدت در حفظ سلامتی کمک کند. اما در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، بهتر است بدون تأخیر به پزشک متخصص مراجعه کنید:
– خونریزی‌های غیر طبیعی، از جمله تغییرات در حجم یا فراوانی خونریزی قاعدگی
– درد در لگن
– خارش در دستگاه تناسلی
– عفونت‌های مجاری ادراری یا واژن
– آندومتریوز
– مشکلات پستان
– اختلالات هورمونی
– ناباروری
– گرفتگی غیرمعمول
– درد هنگام ادرار
– درد در حین مقاربت
در دوران بارداری، بسیاری از زنان خود را مسئول انجام کارهای خانه می‌دانند، اما باید توجه داشت که برخی از این کارها ممکن است برای سلامتی خود و جنین خطراتی ایجاد کنند. بنابراین، بهتر است از همکاری و مشارکت همسر و خانواده خود استفاده کرده و در انجام کارهای خانه در دوران بارداری، به خطرات ممکن اطلاع داشته باشید. انجام کارهای سنگین می تواند کمر درد دوران بارداری را تشدید کند!
در آخر…
دوران بارداری با ورود به دنیایی از تجربیات جدید و احساسات متنوع همراه است، اما با چالش‌هایی از جمله کمردرد همراه است. این درد میتواند از مشکلات هورمونی تا وضعیت فیزیکی ناشی شود. بااین‌حال، مشاوره و درمان مناسب از طرف پزشکان زنان و زایمان میتواند به زنان کمک کند تا این چالش را بهتر مدیریت کرده و لذت بیشتری از دوران بارداری خود را تجربه کنند.
سؤالات متداول
ایا کمر درد نشانه بارداریه؟
پاسخ:
کمر درد ممکن است یکی از علائم بارداری باشد، اما برای تأیید بارداری، نیاز به علائم دیگر بارداری و آزمون‌های مخصوصی است. در صورت تجربه کمر درد و مشکوک به بارداری، مشاوره با پزشک پیشنهاد می‌شود.
آیا پیاده روی در بارداری مفید است؟
پاسخ:
پیاده‌روی یک فعالیت بسیار مفید و سالم است که در دوران بارداری هم بسیار توصیه می‌شود. این فعالیت نه‌تنها به حفظ وضعیت فیزیکی شما کمک می‌کند بلکه میتواند به کاهش کمردرد و مشکلات مرتبط با آن نیز کمک نماید. اما برای انجام پیاده‌روی در این دوران حتماً باید از کفش‌هایی استفاده کرد که مناسب و راحت باشند تا هیچ‌گونه مشکلی برای شما ایجاد نشود.
عضلات شکم چه نقشی در کمردرد دارد؟
پاسخ:
عضلات شکم نقش حیاتی در حمایت از ستون فقرات دارند و در حالت عادی به‌سلامت کمر کمک می‌کنند. اما در دوران بارداری، این عضلات ممکن است کشیده شده و ضعیف شوند که میتواند خطر آسیب به کمر در حین ورزش را افزایش دهد.
شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
