سفتریاکسون، (ceftriaxone) یکی از داروهای آنتی بیوتیک است که به طور گسترده برای درمان عفونت‌های باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو از خانواده سفالوسپورین‌ها نسل سوم است و اثرات ضد باکتریایی خود را با مهار سنتز دیواره سلولی باکتری‌ها اعمال می‌کند. با توجه به طیف گسترده‌ای از فعالیت ضد باکتریایی که دارد، سفتریاکسون برای درمان عفونت‌های مختلف از جمله عفونت‌های دستگاه تنفسی، عفونت‌های پوستی، عفونت‌های مجاری ادرار، مننژیت و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به صورت تزریق داخل وریدی و عضلانی تجویز می‌شود و معمولاً توسط پزشکان در محیط بیمارستان یا درمانگاه‌ها تجویز می‌شود. اما مصرف آن باید تحت نظر و دستور پزشک باشد، زیرا ممکن است باعث ایجاد تداخلات و عوارض جانبی مختلف شود.
سفتریاکسون توسط پزشک متخصص تجویز می شود.
سفتریاکسون چیست؟
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
خدمات مرتبط
آمپول سفتریاکسون
نحوه عملکرد دارو و موارد مصرف
سفتریاکسون یکی از آنتی بیوتیک های است که در عفونت های مختلف به بیماران داده می شود ؛ این دارو از دسته دارو های می باشد ، از دیگر دارو های این دسته می توان به سفوتاکسیم و سفتی زوکسیم و سفتتازیدیم اشاره کرد .
این دارو در درمان عفونت های مانند سالمونلوز ( علائم اسهال ، استفراغ ، تب ، کرامپ شکمی است ) ، اندوکاردیت ( التهاب بافت قلب ) ، سوزاک و مننژیت ( علائم آن شامل خواب آلودگی و سفتی گردن و تب و سردرد و حساس شدن به نور ) موثر می باشد .
منشا این دارو و همدسته های آن از قارچی به نام سفالوسپورینوم می باشد . این دارو موجب در مرگ میکروب ها می شود ؛ این دارو وارد سیستم اعصاب مرکزی ( CNS ) می شود ، بنابراین برای درمان عفونت هایی که داخل سیستم عصبی مرکزی هستند مانند مننژیت مناسب است.
همچنین این دارو برای درمان عفونت در خون یا همان سپتی سمی ( علائم آن شامل تب و لرز و تنفس خیلی سریع و تپش قلب ) مناسب است .
این دارو در کسانی مصرف می شود که در مقابل پنی سیلین مقاوم می باشند . این دارو به صورت منحصرا تزریقی می باشد و به علت این که وارد سیستم عصبی مرکزی می شود برای درمان مننژیت ناشی از میکروب های مختلف مصرف می شود .
دوز درمانی هر فرد با توجه به علائم بالینی و آزمایشات توسط پزشک معالج تعیین می شود و با از مصرف بی دلیل و بدون تجویز هر دارویی خودداری کرد و تنها کسی که صلاحیت بالینی تجویز دارو را دارد پزشک می باشد.
لیستی از دارو هایی که مصرف می کنید را به پزشک معالج خود اطلاع دهید چرا که مصرف همزمان این دارو با برخی از دارو ها ممکن باعث ایجاد تداخل شود.
نکات مهم:
- سفتریاکسون فقط با نسخه پزشک قابل مصرف است.
- دوز و مدت درمان به نوع و شدت عفونت و شرایط بیمار بستگی دارد.
- سفتریاکسون معمولاً به صورت تزریق عضلانی یا وریدی تجویز می‌شود.
- این دارو ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
- سفتریاکسون ممکن است با برخی داروهای دیگر تداخل داشته باشد.
- در صورت بروز هرگونه واکنش آلرژیک، مانند کهیر، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، مشکل در تنفس یا بلع، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
مکانیسم اثر سفتریاکسون
سفتریاکسون یک آنتی‌بیوتیک قدرتمند از گروه سفالوسپورین‌ها است که با توقف رشد باکتری‌ها عمل می‌کند. اما چگونه این کار را انجام می‌دهد؟
نحوه عملکرد سفتریاکسون در سطح سلولی
- هدف قرار دادن دیواره سلولی باکتری: سفتریاکسون به طور خاص به ساختار دیواره سلولی باکتری‌ها حمله می‌کند. این دیواره برای حفظ شکل و یکپارچگی باکتری ضروری است.
- مهار سنتز پپتیدوگلیکان: این دارو با تداخل در سنتز پپتیدوگلیکان، که ماده اصلی سازنده دیواره سلولی است، عمل می‌کند. پپتیدوگلیکان رشته‌های بلندی است که به باکتری‌ها استحکام می‌بخشد.
- تضعیف دیواره سلولی: با کاهش تولید پپتیدوگلیکان، دیواره سلولی باکتری ضعیف می‌شود و در نهایت منجر به لیز (ترکیدن) سلول باکتریایی می‌شود.
نتیجه نهایی: مرگ باکتری
با از بین رفتن دیواره سلولی، باکتری دیگر نمی‌تواند مواد مغذی را جذب کند، سموم را دفع کند و یا در برابر محیط اطراف مقاومت کند. در نتیجه، باکتری می‌میرد و عفونت کنترل می‌شود.
مزایای مکانیسم اثر سفتریاکسون
- طیف وسیع اثر: سفتریاکسون طیف وسیعی از باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی را پوشش می‌دهد.
- پایداری در برابر آنزیم‌های باکتریایی: این دارو در برابر آنزیم‌هایی که بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها را غیرفعال می‌کنند، مقاوم است.
- نیمه عمر طولانی: سفتریاکسون نیمه عمر طولانی دارد، به این معنی که یک دوز واحد می‌تواند برای مدت طولانی در بدن موثر باشد.
نکات مهم
- مقاومت آنتی‌بیوتیکی: مانند هر آنتی‌بیوتیک دیگری، استفاده بیش از حد یا نادرست از سفتریاکسون می‌تواند منجر به ایجاد باکتری‌های مقاوم شود.
- تحت نظر پزشک: همیشه سفتریاکسون را طبق دستور پزشک مصرف کنید و دوره درمان را کامل کنید، حتی اگر احساس بهبودی کردید.
فارماکوکینتیک سفتریاکسون
عوارض جانبی سفتریاکسون و مسمومیت
عوارض نامطلوب آن شامل آلرژی ، حساسیت به این دارو ، واکنش های آلرژیکی شامل تب ، کهیر ، آنمی ( کم خونی ) را باعث می شود به دلیل اینکه از لحاظ ساختاری این دارو با پنی سیلین متفاوت است ممکن است کسانی که به پنی سیلین حساس هستند به این دارو حساس نباشند و آن را تحمل کنند.
تزریق این دارو در نوزادان باید با احتیاط و به آرامی مصرف شود.
برای تزریق این دارو با استفاده از سرم نرمال سالین باید بعد از رقیق سازی این دارو در میکروست با 100 میلی لیتر سرم رقیق کرده و سپس برای بیمار به طور آهسته انفوزیون شود.
از مخلوط کردن این دارو با دارو های دیگر به خصوص آمینوگلیکوزید در یک سرم خودداری کنید.
از مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید و در این باره با پزشک خود صحبت کنید.
یکی دیگر از عوارض مصرف این دارو سمیت کلیوی آن می باشد. اگر این دارو را همراه با دارو هایی مانند جنتامایسین و استرپتومایسین داده شود سمیت کلیوی آن ها را تشدید می کند.
از عوارض دیگر آن می توان اسهال تهوع و استفراغ باشد ؛ عفونت اضافی هنگامی رخ می دهد که از این دارو برای استفاده بر علیه یک میکروب و عفونت در بدن استفاده می شود ممکن است میکروب ها مقاوم شده و باعث بروز عفونت بیشتر و اضافه شود.
این دارو ممکن است باعث پیدایش عوارضی وجود گلوکز در ادرار ( در حالت طبیعی گلوکزی در ادرار وجود ندارد ) و خون در ادرار ( هماچوری ) شود.
سفتریاکسون تداخلی با غذا نداشته و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.
مابقی عوارض‌ها:
این دارو باعث تشدید اثرات ضد انقادی دارو هایی مانند هپارین و وارفارین می شود.
مصرف توام این دارو با آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزیدی مانند استرپتومایسین و جنتامایسین و کانامایسین باعث کاهش اثرات آن ها می شود.
در صورتی که بیمار دارای سابقه بیماری گوارشی مانند کولیت اولسراتیو ( علائم آن شامل زخم های خونریزی دهنده در روده و اسهال و وجود خون در مدفوع و کاهش وزن ) می باشد ؛ مصرف این دارو با احتیاط می باشد و حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
در بیمارانی که دارای اختلالات کلیوی و کبدی می باشند، باید به پزشک معالج خود اطلاع دهند تا تعدیل دوز دارو برای آن ها صورت گیرد.
لیستی از دارو هایی که مصرف می کنید را به پزشک معالج خود اطلاع دهید چرا که مصرف همزمان این دارو با برخی از دارو ها ممکن باعث ایجاد تداخل شود.
سفتریاکسون باعث افزایش اثرات دارو هایی مانند آمینوگلیکوزید ها و آنتاگونیست های ویتامین K ( مانند وارفارین ) می شود.
سفتریاکسون 500 باعث کاهش اثرات دارو هایی مانند آمینوگلیکوزید ها و واکسن ب.ث.ژ ( B.C.G ) و واکسن وبا و واکسن حصبه می شود.
نمک های کلسیم ( به صورت وریدی ) و پروبنسید و سرم رینگر لاکتات تزریقی باعث افزایش اثرات سفتریاکسون ١٠٠٠ حقن می شود.
موارد منع مصرف سفتریاکسون
مصرف سفتریاکسون در بارداری
قبلا در نظر گرفته شده است که سفتریاکسون برای استفاده در دوران بارداری بی خطر است. این دارو در دسته‌بندی داروهای حاملگی به عنوان یک داروی دسته B قرار می‌گیرد. این به این معنی است که در مطالعات حیوانی هیچ تأثیر مضری بر روی جنین مشاهده نشده است، اما اطلاعات انسانی محدودی در دسترس است. با این حال، توصیه می‌شود قبل از استفاده از سفتریاکسون در دوران بارداری، با یک متخصص مشورت کنید تا مزایا و معایب احتمالی را ارزیابی کنید.
مصرف سفتریاکسون در شیردهی
استفاده از سفتریاکسون در زمان شیردهی باعث افزایش مقادیر کمی از این دارو در شیر مادر می‌شود. هرچند هیچ عارضه جانبی در نوزادان گزارش نشده است، اما برای ایمنی بیشتر، توصیه می‌شود که زنان شیرده قبل از استفاده از این دارو با یک متخصص مشورت کنند تا مزایا و مخاطرات احتمالی را بررسی کنند.
مقدار مصرف داروی سفتریاکسون
زمان مصرف داروی سفتریاکسون در بزرگسالان
- برای درمان عفونت‌های داخل شکمی پیچیده، خفیف تا متوسط، ۱-۲ گرم به صورت تزریق داخل وریدی در دوز تک روزانه یا تقسیم در ۱۲ ساعت به مدت ۴-۷ روز، همراه با مترونیدازول استفاده کنید.
- بیماری التهابی لگن، ۲۵۰ میلی گرم به صورت تزریق ماهیچه‌ای به صورت تک دوز با داکسی سایکلین با یا بدون مترونیدازول به مدت ۱۴ روز تجویز شود.
- عفونت مفصل مصنوعی، ۲ گرم در ۲۴ ساعت به صورت تزریق داخل وریدی به مدت ۲-۶ هفته تا زمانی که بهبود بالینی مشاهده شود و بیمار به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت دچار تب شود.
- داروی سفتریاکسون برای مننژیت، ۲ گرم در ۱۲ ساعت به صورت تزریق داخل وریدی به مدت ۷-۱۴ روز استفاده می‌شود.
- داروی سفتریاکسون برای عفونت گنوکوکی بدون عارضه حلق، دهانه رحم، مجرای ادرار یا رکتوم مناسب است. دوز مصرفی برای وزن کمتر از ۱۵۰ کیلوگرم ۵۰۰ میلی گرم روزانه به صورت تزریق ماهیچه‌ای و وزن بیشتر از ۱۵۰ کیلوگرم ۱۰۰۰ میلی گرم روزانه به صورت تزریق ماهیچه‌ای مصرف می‌شود.
- لازم بذکر است، اگر عفونت کلامیدیا را رد نکردید، داکسی سایکلین 100 میلی گرم BID در 7 روز اضافه کنید یا اگر باردار هستید، آزیترومایسین 1000 میلی گرم بدهید.
- عفونت نکروزان پوست و نرم (به دلیل هیدروفیلی آئروموناس)، 1-2 گرم به صورت تزریق داخل وریدی در روز در ترکیب با داکسی سایکلین و به دلیل Vibrio vulnificus؛ 1 گرم به صورت تزریق داخل وریدی در ترکیب با داکسی سایکلین استفاده کنید.
- درمان را تا زمانی ادامه دهید که نیازی به دبریدمان بیشتر نباشد، همچنین بهبود بالینی مشاهده شود و بیمار به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت دچار تب شود.
طریقه مصرف داروی سفتریاکسون در کودکان
تداخلات دارویی با سفتریاکسون
موارد احتیاط
در آخر…
سوالات متداول
تزریق سفتریاکسون در سرم برای چیست؟
آمپول سفتریاکسون برای سرماخوردگی کاربرد دارد؟
جایگزین آمپول سفتریاکسون چیست؟
آمپول سفتریاکسون برای عفونت واژن استفاده می‌شود؟
آیا آمپول سفتریاکسون باعث مرگ می‌شود؟
دارو های هم گروه سفتریاکسون
- سفوتاکسیم
- سفتازیدیم+آویباکتام
- سفدیتورن پیوکسیل
- سفدی نیر
- سفپودوکسیم پروکستیل
- سفتی زوکسیم
- سفتازیدیم
- سفکسیم
- سفتی بوتن
اسامی تجاری موجود در ایران
خدمات ما:
منابع سایت دارو شناسی ( https://www.drugs.com/mtm/ceftriaxone-injection.html ) و کتاب فارماکولوژی برای پزشکان
شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
