سکته مغزی، (stroke) یک حادثه ناگوار و بیعلامت است که بر زندگی فرد تأثیرات زیادی گذاشته و به آن بهعنوان قاتل خاموش اشاره میشود. علت اصلی عدم تشخیص آسان علائم، شباهت آن با نشانههای بیماریهای دیگر است. شناخت علائم در ابتدا و اقدامات فوری میتواند از عوارض جدی جلوگیری کرده و به بهبودی بیمار کمک کند. در ادامه، با علائم این عارضه و راههای پیشگیری آن آشنا میشویم.
سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی یک حالت ناگوار است که ناشی از پارگی یا انسداد یک رگ خونی در مغز و خونریزی میشود. اگر به هر دلیلی خونرسانی به مغز مسدود شود، این موضوع رخ میدهد و باعث ایجاد آسیب شدید به بافت مغز میشود. خون بهوسیله گلبولهای قرمز و پروتئین هموگلوبین مواد غذایی و دیاکسیدکربن را به بافت مغز جابهجا میکند.
ناتوانی در رساندن اکسیژن به بافت مغز باعث آسیب به سلولها میشود و اگر این وضعیت به مدت طولانی ادامه یابد، موجب مرگ سلولهای مغزی میشود. به همین دلیل، این عارضه یک وضعیت اورژانس پزشکی است که نیاز به تداخل فوری دارد. عوامل خطر شامل دیابت، افزایش سن، بیماری کرونا، حمله قلبی، کلسترول بالا، فشارخون بالا، قرارگرفتن در معرض دود سیگار هستند.
شناخت علائم و عوامل خطر، همچنین اقدامات فوری و پیشگیری مؤثر، از اهمیت بالایی برخوردارند. در صورت مشاهده علائم اولیه، فوراً به بیمارستان مراجعه کرده و تحت درمان مناسب قرار گیرید.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
خدمات مرتبط

علائم سکته مغزی
سکته مغزی یک اورژانس پزشکی بسیار جدی است که در اثر قطع یا کاهش جریان خون به بخشی از مغز رخ میدهد. هر دقیقهای که از زمان سکتهمغزی میگذرد، سلولهای مغزی بیشتری از بین میروند. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام علائم و اقدام سریع بسیار حیاتی است.
علائم اصلی سکته مغزی را بهتر بشناسیم:
- ضعف یا بیحسی ناگهانی در یک طرف بدن: این ضعف ممکن است در صورت، دست یا پا احساس شود. مثلاً فرد ممکن است نتواند لبخند بزند یا یک دست را بالا ببرد.
- مشکل در صحبت کردن یا درک صحبتهای دیگران: فرد ممکن است کلمات را اشتباه تلفظ کند، جملههای ناقص بسازد یا نتواند منظور دیگران را بفهمد.
- مشکلات بینایی: تاری دید، دوبینی، از دست دادن بینایی در یک چشم یا هر دو چشم از جمله علائم رایج است.
- سردرد شدید و ناگهانی: این سردرد معمولاً با علائم دیگری مانند تهوع یا استفراغ همراه است.
- گیجی، سرگیجه یا از دست دادن تعادل: فرد ممکن است احساس کند که دنیای اطرافش در حال چرخش است یا در راه رفتن مشکل داشته باشد.
علائم کمتر شناخته شده سکته مغزی:
- تغییرات رفتاری: مانند گیجی، تحریکپذیری، خواب آلودگی یا بی حالی.
- مشکل در بلع: ممکن است غذا یا آب از دهان فرد بیرون بریزد.
- مشکلات حسی: مانند بیحسی یا سوزن سوزن شدن در یک طرف بدن.
- تغییر در خلق و خو: مانند افسردگی، اضطراب یا بی انگیزگی.
انواع سکته مغزی
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا مختل شود. این امر میتواند باعث آسیب یا مرگ سلولهای مغزی شود. سکتهمغزی یک اورژانس پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد.
دو نوع اصلی سکته مغزی وجود دارد:
- سکته مغزی ایسکمیک: این نوع سکته مغزی زمانی رخ میدهد که یک لخته خون یا تنگی شریان، جریان خون به مغز را مسدود کند. لخته خون میتواند از جایی در بدن جدا شود و به مغز سفر کند یا در یکی از شریانهای مغز ایجاد شود. تنگی شریان میتواند ناشی از تجمع پلاک (آترواسکلروز) یا سایر بیماریهای عروقی باشد.
- سکته مغزی هموراژیک: این نوع سکتهمغزی زمانی رخ میدهد که یک رگ خونی در مغز پاره شود و خون به داخل بافت مغز نشت کند. خونریزی میتواند ناشی از فشار خون بالا، آنوریسم مغزی یا سایر بیماریهای عروقی باشد.
عوامل خطر سکته مغزی عبارتند از:
- سن بالا
- فشار خون بالا
- دیابت
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- چاقی
- بیماری قلبی
- سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی
- سوء مصرف مواد
انواع سکته مغزی ایسکمیک
سکته مغزی ایسکمیک را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- سکته مغزی ترومبوتیک: این نوع سکته مغزی زمانی رخ میدهد که یک لخته خون در یکی از شریانهای مغز ایجاد شود. لخته خون میتواند ناشی از آسیب به دیواره شریان، مانند آترواسکلروز یا سایر بیماریهای عروقی باشد.
- سکته مغزی آمبولیک: این نوع سکتهمغزی زمانی رخ میدهد که یک لخته خون از جایی در بدن جدا شود و به مغز سفر کند. لخته خون میتواند از قلب، شریانهای کاروتید یا سایر قسمتهای بدن جدا شود.
انواع سکته مغزی هموراژیک
سکته مغزی هموراژیک را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- سکته مغزی داخل مغزی: این نوع سکته مغزی زمانی رخ میدهد که یک رگ خونی در داخل بافت مغز پاره شود.
- سکته مغزی زیر عنکبوتیه: این نوع سکتهمغزی زمانی رخ میدهد که یک رگ خونی در فضای بین مغز و جمجمه پاره شود.
علت سکته مغزی
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا به شدت کاهش یابد. این قطع جریان خون باعث میشود که سلولهای مغزی به دلیل کمبود اکسیژن و مواد مغذی از بین بروند.
علل اصلی سکته مغزی را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
سکته ایسکمیک (سکته ناشی از انسداد رگ):
- لخته شدن خون: شایعترین علت سکته است. لخته خون میتواند در خود رگ مغز یا در جایی دیگر از بدن تشکیل شده و سپس به مغز منتقل شود. تصور کنید یک لوله آب را با یک تکه یخ مسدود کنید، جریان آب قطع میشود. به همین ترتیب، لخته خون جریان خون در رگ مغز را مسدود میکند.
- تنگی رگها: تصلب شرایین (تجمع پلاک در دیواره رگها) میتواند رگهای مغز را تنگ کرده و جریان خون را کاهش دهد. این مانند یک لوله آب است که داخل آن رسوب کرده و آب با سختی عبور میکند.
سکته هموراژیک (سکته ناشی از خونریزی):
- پارگی رگهای خونی: پارگی رگهای خونی در مغز میتواند باعث خونریزی داخلی و فشار بر بافت مغز شود. این مانند ترکیدن یک لوله آب است که باعث نشت آب میشود.
- آنوریسم: یک برآمدگی ضعیف در دیواره رگ خونی که ممکن است پاره شود. این برآمدگی مانند یک بادکنک کوچک در رگ است که ممکن است بترکد.
- مالفورماسیونهای عروقی: ناهنجاریهای مادرزادی در رگهای خونی مغز.
عوامل خطر سکته مغزی:
عوامل مختلفی میتوانند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهند، از جمله:
- فشار خون بالا: فشار خون بالا به دیواره رگها فشار وارد کرده و خطر پارگی یا تنگ شدن آنها را افزایش میدهد.
- بیماریهای قلبی: بیماریهای قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی میتوانند باعث تشکیل لخته خون شوند که ممکن است به مغز منتقل شود.
- دیابت: دیابت کنترل نشده میتواند به رگهای خونی آسیب برساند و خطر سکته را افزایش دهد.
- کلسترول بالا: کلسترول بالا به تشکیل پلاک در دیواره رگها کمک میکند و خطر تنگ شدن رگها را افزایش میدهد.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن باعث آسیب به رگهای خونی و افزایش فشار خون میشود.
- چاقی: چاقی با افزایش فشار خون، کلسترول بالا و دیابت مرتبط است.
- سن: خطر سکتهمغزی با افزایش سن افزایش مییابد.
- سابقه خانوادگی سکته مغزی: داشتن سابقه خانوادگی سکته مغزی خطر ابتلا به آن را افزایش میدهد.
برای درک بهتر این موضوع، میتوانید به این تشبیهها توجه کنید:
- سکته مغزی مانند یک آتشسوزی در خانه است. اگر جریان آب (خون) به موقع به محل آتشسوزی نرسد، آتش گسترش پیدا میکند و خسارات زیادی وارد میکند.
- رگهای خونی مانند جادهها هستند. اگر جادهها تنگ یا مسدود شوند، ترافیک سنگین میشود و رسیدن کمکها به موقع دشوار میشود.
علائم سکته مغزی خفیف در زنان
علایم سکته مغزی خفیف (TIA) در زنان میتواند مشابه مردان باشد، اما برخی اختلافات ظریف نیز وجود دارد که تشخیص را دشوارتر میکند.
علائم رایج سکته مغزی خفیف در زنان عبارتند از:
- ضعف ناگهانی یا بی حسی در صورت، بازو یا پا، به خصوص در یک طرف بدن: این میتواند به صورت افتادگی یک طرف صورت، مشکل در بلند کردن یک بازو یا پا یا کشیدن پا هنگام راه رفتن، خود را نشان دهد.
- مشکل در صحبت کردن یا درک صحبت دیگران: ممکن است در صحبت کردن واضح، پیدا کردن کلمات مناسب یا درک آنچه دیگران میگویند، مشکل داشته باشید.
- افتادگی یک طرف صورت: هنگام لبخند زدن، یک طرف صورت ممکن است افتاده به نظر برسد.
- مشکل در دیدن در یک یا هر دو چشم: ممکن است تاری دید ناگهانی در یک یا هر دو چشم، دوبینی یا از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم داشته باشید.
- سردرد ناگهانی و شدید: این نوع سردرد ممکن است با هیچ سردرد دیگری که تا به حال تجربه کردهاید، متفاوت باشد و ممکن است با حالت تهوع، استفراغ یا سرگیجه همراه باشد.
- سرگیجه، عدم تعادل یا مشکل در راه رفتن: ممکن است ناگهان احساس سرگیجه، عدم تعادل یا مشکل در راه رفتن داشته باشید.
- گیجی ناگهانی یا مشکل در تمرکز: ممکن است ناگهان گیج شوید، تمرکزتان را از دست بدهید یا در به یاد آوردن چیزها مشکل داشته باشید.
علائم کمتر شایع سکته مغزی خفیف در زنان عبارتند از:
- مشکل در بلعیدن
- از دست دادن کنترل مثانه یا روده
- تغییرات ناگهانی در خلق و خو یا رفتار
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری
تشخیص سکته مغزی
تشخیص سکته مغزی نیازمند بررسی دقیق علائم بالینی و انجام آزمایشهای تخصصی است. برای تشخیص صحیح سکتهمغزی، مراحل زیر معمولاً انجام میشود:
ارزیابی بالینی و علائم بالینی: اولین گام در تشخیص سکتهمغزی، ارزیابی علائم بیمار است. علائم رایج سکتهمغزی شامل:
- بیحسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازو یا پا، بهویژه در یک طرف بدن
- مشکل در صحبت کردن یا درک کلمات
- اختلال در بینایی یک یا هر دو چشم
- سردرگمی یا مشکل در برقراری ارتباط
- سرگیجه، اختلال در تعادل یا هماهنگی بدن
تصویربرداری مغزی: برای تأیید تشخیص و تعیین نوع سکتهمغزی، از روشهای تصویربرداری مختلف استفاده میشود:
سیتیاسکن (CT Scan): یکی از سریعترین روشهای تصویربرداری است که میتواند خونریزی مغزی (سکته هموراژیک) یا سکته ایسکمیک را شناسایی کند.
امآرآی (MRI): برای تشخیص دقیقتر سکته مغزی، بهویژه در مراحل اولیه، از امآرآی استفاده میشود. این روش میتواند تغییرات در بافت مغز را بهطور دقیقتر نمایش دهد.
آزمایشات خون: برای بررسی سطح کلسترول، قند خون یا سایر عوامل خطر برای سکتهمغزی، آزمایشات خون انجام میشود. این آزمایشات میتوانند علل سکته مغزی مانند لخته شدن خون را شناسایی کنند.
آزمایشات قلبی: در برخی موارد، از آزمایشاتی مانند الکتروکاردیوگرام (ECG) برای بررسی ریتم قلبی استفاده میشود، زیرا آریتمیهای قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی میتوانند به سکتهمغزی منجر شوند.
آزمایشات دمای خون و فشار خون: کنترل فشار خون در حین تشخیص سکتهمغزی بسیار مهم است، زیرا فشار خون بالا میتواند موجب بروز سکتهمغزی شود.
در نهایت، تشخیص سکته مغزی باید توسط یک پزشک متخصص انجام گیرد که معمولاً از ترکیب روشهای مختلف برای تعیین نوع و محل سکته استفاده میکند. این فرآیند به تصمیمگیری سریع و درمان مناسب کمک میکند.
درمان سکته مغزی
درمان سکته مغزی متنوع است و بستگی به نوع و شدت سکته، تصمیمات مختلفی اتخاذ میشود. در ادامه، به توضیح بیشتر در مورد راههای درمانی اشاره میکنم:
- دارودرمانی: شامل مصرف داروهایی است که به کاهش التهاب و حفاظت از بافت مغزی کمک میکنند.
- داروهای ضدانعقاد و ضد پلاکت: وارفارین و آسپرین از این دسته داروها هستند که جلوگیری از لختهشدن خون و کاهش خطر تشکیل لخته در رگها را دارند.
- TPA (فعالکننده پلاسمینوژن بافتی): دارویی است که در صورت مصرف در چند ساعت اولیه پس از سکته، میتواند لختههای خون را حل کند.
- مدیریت فشارخون: با کنترل فشارخون، خطر خونریزی و لختهشدن کاهش مییابد.
- اندوواسکولار (Endovascular): درمان اورژانسی که با استفاده از دستگاههای ویژه به راهاندازی رگ مسدود شده میپردازد.
- برداشت و خروج لخته خون: برای لختههای بزرگ که با داروها از بین نمیروند، از دستگاهی برای برداشت لخته خون استفاده میشود.
- ترومبکتومی مکانیکی: اگر داروهای شلکننده لخته نتیجه ندهند، از این روش برای حذف لخته استفاده میشود.
- جراحی: در صورت خونریزی گسترده، اقدامات جراحی مثل ایجاد سوراخ در مغز یا برش کرانیوتومی ممکن است لازم باشد.
- توانبخشی: این مرحله شامل گفتاردرمانی، فیزیوتراپی، کاردرمانی و شناخت درمانی میشود که به بازگرداندن توانایی افراد پس از سکته کمک میکند.
درمان سکته مغزی در منزل
مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل شامل کمک به او برای انجام فعالیتهای روزانه، مدیریت داروها، توانبخشی و ارائه حمایت عاطفی است. این امر مستلزم صبر، درک و تعهد شما به عنوان مراقب است.
در اینجا چند نکته برای مراقبت از بیمار در درمان خانگی سکته مغزی آورده شده است:
ایجاد محیط امن:
- خانه را از نظر خطرات مانند پلهها، سطوح لغزنده و سیمهای برق که میتوانند باعث زمین خوردن و آسیب بیشتر شوند، بررسی کنید.
- اطمینان حاصل کنید که حمام و سایر مناطق دارای نردههای حمایتی هستند.
- زنگ هشدار دود و مونوکسید کربن را بررسی کنید و مطمئن شوید که کار میکنند.
کمک به انجام فعالیتهای روزانه:
- در صورت نیاز به بیمار در لباس پوشیدن، حمام کردن، غذا خوردن و استفاده از توالت کمک کنید.
- برای انجام کارهایی مانند نظافت و خرید، از اعضای خانواده، دوستان یا خدمات مراقبت در منزل کمک بگیرید.
مدیریت داروها:
- به بیمار کمک کنید تا داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کند.
- در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی، با پزشک مشورت کنید.
توانبخشی:
- به بیمار کمک کنید تا در جلسات توانبخشی شرکت کند.
- تمرینات توانبخشی را در خانه با بیمار انجام دهید.
- بیمار را تشویق کنید تا تا حد امکان فعال باشد.
ارائه حمایت عاطفی:
- به بیمار گوش دهید و به او در مورد احساساتش اطمینان خاطر بدهید.
- صبور و درک کننده باشید.
- بیمار را تشویق کنید تا در فعالیتهای اجتماعی شرکت کند و با دیگران ارتباط برقرار کند.
مراقبت از خود:
- مراقبت از بیمار سکته مغزی میتواند طاقتفرسا باشد.
- حتماً برای خود وقت بگذارید تا استراحت کنید و از استرس دور شوید.
- از اعضای خانواده، دوستان یا گروههای حمایتی کمک بگیرید.
بهترین دارو برای بیماران سکته مغزی
داروهای مورد استفاده برای بیماران سکته مغزی بسته به نوع سکته (ایسکمیک یا هموراژیک)، شدت آن و شرایط کلی بیمار متفاوت است. هدف اصلی از تجویز داروها، کاهش آسیب مغزی، جلوگیری از عوارض و بهبود عملکرد بیمار است.
انواع داروهای مورد استفاده در بیماران سکته مغزی:
- داروهای انحلال لخته خون: این داروها در سکتههای ایسکمیک (ناشی از انسداد رگ) و در ساعات اولیه پس از سکته تجویز میشوند تا لخته خون را حل کرده و جریان خون به مغز را برقرار کنند. معروفترین داروی این گروه، آلتهپلاز (tPA) است.
- داروهای ضد پلاکت: این داروها از چسبیدن پلاکتها به یکدیگر و تشکیل لخته خون جلوگیری میکنند. داروهایی مانند آسپرین و کلوپیدوگرل از این دسته هستند.
- داروهای ضد انعقاد: این داروها از لخته شدن خون جلوگیری میکنند و در بیمارانی که خطر تشکیل لخته خون دارند، تجویز میشوند. داروهایی مانند وارفارین و داروهای جدیدتر مانند رکسارابین از این دسته هستند.
- داروهای کنترل فشار خون: کنترل فشار خون بالا بسیار مهم است زیرا فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی خطر سکته مغزی است.
- داروهای کاهش دهنده کلسترول: کاهش سطح کلسترول خون میتواند به جلوگیری از تصلب شرایین و در نتیجه کاهش خطر سکتهمغزی کمک کند.
- داروهای کنترل قند خون: کنترل قند خون در بیماران دیابتی بسیار مهم است زیرا دیابت میتواند به رگهای خونی آسیب برساند.
- داروهای محافظت کننده از سلولهای عصبی: این داروها ممکن است به کاهش آسیب به سلولهای مغزی کمک کنند.
- داروهای ضد تشنج: در برخی موارد، ممکن است برای جلوگیری از تشنج پس از سکتهمغزی از داروهای ضد تشنج استفاده شود.
- داروهای توانبخشی: این داروها به بهبود عملکردهای از دست رفته پس از سکتهمغزی مانند حافظه، تمرکز و حرکت کمک میکنند.
مهم است بدانید که:
- انتخاب دارو و دوز آن توسط پزشک متخصص تعیین میشود.
- هر دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین مهم است که قبل از مصرف دارو، پزشک را از تمام داروهای دیگری که مصرف میکنید و همچنین از هرگونه حساسیت یا بیماری دیگری که دارید، مطلع کنید.
- دارو درمانی تنها بخشی از درمان سکته مغزی است و معمولاً همراه با فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتار درمانی تجویز میشود.
سکته مغزی خاموش
علائم و عوارض ناشی از قطع ناگهانی خونرسانی به بخشی از مغز
سکته مغزی خاموش، ناشی از قطع ناگهانی خونرسانی به بخشی از مغز، باعث عدم اکسیژنرسانی مؤثر و آسیب به سلولهای مغزی میشود. در این حالت، ناحیه آسیبدیده بسیار کوچک یا بخشی از مغز مبتلا به اختلال شده ولی هیچ علائم عملکرد حیاتی را کنترل نمیکند. علائم سکته مغزی خاموش شامل عدم تعادل ناگهانی، ازدستدادن خفیف حافظه، عدم کنترل موقتی عضلات مثانه، اختلال در مهارتها و تواناییهای شناختی و تغییر ناگهانی در رفتار و شخصیت است.
عوارض سکته مغزی
عوارض سکتهمغزی میتواند بسیار متنوع باشد و به شدت سکته، ناحیه مغز آسیبدیده و سلامت کلی فرد بستگی دارد.
برخی از عوارض شایع سکته مغزی عبارتند از:
عوارض جسمی:
- فلج یا ضعف: این شایعترین عارضه سکتهمغزی است و میتواند بر صورت، بازو، پا یا هر دو طرف بدن تاثیر بگذارد.
- اسپاستیسیتی: این عارضه باعث سفتی و درد عضلانی میشود، به خصوص در بازوها و پاها.
- مشکلات تعادل و هماهنگی: سکتهمغزی میتواند راه رفتن، حفظ تعادل و انجام حرکات ظریف را دشوار کند.
- مشکلات بلعیدن: دیسفاژی نامیده میشود و میتواند خطر خفگی را افزایش دهد.
- مشکلات تکلم و زبان: آفازی نامیده میشود و میتواند شامل مشکل در صحبت کردن، درک صحبت دیگران یا پیدا کردن کلمات مناسب باشد.
- مشکلات بینایی: ممکن است تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی در یک یا هر دو چشم داشته باشید.
- بیحسی یا درد: ممکن است در ناحیه آسیبدیده مغز احساس بیحسی یا درد کنید.
عارضه شناختی:
- مشکلات حافظه: ممکن است در به یاد آوردن چیزها، به خصوص رویدادهای اخیر، مشکل داشته باشید.
- مشکلات تمرکز: ممکن است در تمرکز بر روی یک کار یا دنبال کردن یک مکالمه مشکل داشته باشید.
- مشکلات قضاوت و تصمیمگیری: ممکن است در تصمیمگیریهای خوب یا قضاوت صحیح در مورد موقعیتها مشکل داشته باشید.
- مشکلات خلقی: ممکن است دچار افسردگی، اضطراب یا تغییرات خلقی دیگر شوید.
عوارض روانی-اجتماعی:
- افسردگی: این یک عارضه شایع سکته مغزی است و میتواند علائم را بدتر کند و بهبودی را دشوارتر کند.
- اضطراب: ممکن است احساس اضطراب، عصبی بودن یا ترس داشته باشید.
- مشکلات اجتماعی: ممکن است در حفظ روابط، انجام فعالیتهای اجتماعی یا بازگشت به کار پس از سکتهمغزی مشکل داشته باشید.
علاوه بر این، سکته مغزی میتواند خطر ابتلا به عوارض دیگری مانند:
- پنومونی: عفونت ریه
- لخته شدن خون: لخته شدن خون در رگها، به خصوص در پاها
- تشنج: فعالیت غیرطبیعی الکتریکی در مغز
- درد مزمن: درد مداوم در ناحیه آسیبدیده مغز
مهم است که به خاطر داشته باشید که هر کس سکته مغزی را به طور متفاوتی تجربه میکند و عوارض آن میتواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.
جلوگیری از سکته مغزی
پیشگیری از سکته مغزی مستلزم رعایت چندین نکته مهم در سبک زندگی و درمان بیماریهای زمینهای است. برای کاهش خطر سکته مغزی، میتوان اقدامات زیر را در نظر گرفت:
- کنترل فشار خون: فشار خون بالا یکی از عوامل اصلی بروز سکتهمغزی است. باید به طور منظم فشار خون را اندازهگیری کرده و در صورت لزوم آن را با مشورت پزشک کنترل کرد.
- کنترل قند خون: دیابت نیز خطر سکته مغزی را افزایش میدهد. کنترل سطح قند خون با رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک ضروری است.
- چربی خون: مصرف غذاهایی با چربیهای ناسالم و کلسترول بالا میتواند خطر سکتهمغزی را افزایش دهد. با کاهش مصرف چربیهای اشباع و کلسترول، میتوان این خطر را کاهش داد.
- ورزش منظم: انجام فعالیتهای ورزشی منظم به تقویت قلب و عروق و کاهش وزن کمک میکند، که در کاهش خطر سکتهمغزی مؤثر است.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن یکی از مهمترین عوامل افزایش خطر سکتهمغزی است. ترک سیگار به کاهش این خطر کمک شایانی میکند.
- رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای حاوی فیبر، سبزیجات، میوهها، غلات کامل و ماهیهای چرب مانند سالمون میتواند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند.
- مدیریت استرس: استرس مزمن میتواند فشار خون را بالا ببرد و خطر سکتهمغزی را افزایش دهد. مدیریت استرس از طریق تکنیکهای آرامشبخشی مانند مدیتیشن یا یوگا میتواند مفید باشد.
- مصرف داروها طبق تجویز پزشک: اگر شما داروهایی برای درمان فشار خون، دیابت یا کلسترول بالا مصرف میکنید، مهم است که طبق دستور پزشک این داروها را مصرف کنید.
با رعایت این اصول، میتوان خطر بروز سکته مغزی را به طور قابل توجهی کاهش داد.
آیا سکته مغزی خوب میشود؟
یکی از افکار رایج در جامعه این است که پس از سکته مغزی، امکان بهبودی وجود ندارد و فرد مجبور است تا زندگی با عوارض مانند فلج سرکند ادامه دهد. اما خبر خوب این است که این عارضه درمانپذیر است و اگر فرد به مراکز درمانی مناسب منتقل شود، از درمانهای مؤثری مانند تزریق TPA و استنتگذاری استفاده میشود تا عوارض را به حداقل رسانده و بهبودی را تسریع بخشد.
عملهای بازکردن عروق مسدود و درمان آنوریسم مغزی از جمله روشهای مؤثر در پیشگیری و درمان سکتهمغزی هستند. نکته مهم این است که علائم این عارضه ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد، اما توجه به نکاتی مانند تشخیص زودرس و اعمال اقدامات فوری میتواند اثربخش باشد.
برای پیشگیری از سکته مغزی چی بخوریم؟
برای پیشگیری از سکتهمغزی، دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل و چربیهای سالم باشد، بسیار مهم است. این نوع رژیم غذایی میتواند به کاهش فشار خون، کلسترول و سطح قند خون کمک کند که همگی عوامل خطر سکتهمغزی هستند.
در اینجا برخی از غذاهایی که باید برای پیشگیری از سکته مغزی در رژیم غذایی خود بگنجانید، آورده شده است:
میوهها و سبزیجات:
- میوهها و سبزیجات سرشار از آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی هستند که میتوانند به محافظت از رگهای خونی شما در برابر آسیب و کاهش خطر لخته شدن خون کمک کنند.
- سعی کنید روزانه حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات مختلف مصرف کنید.
غلات کامل:
- غلات کامل سرشار از فیبر هستند که میتواند به کاهش سطح کلسترول LDL (بد) خون کمک کند.
- به جای نان سفید، برنج سفید و ماکارونی سفید، از نان گندم کامل، برنج قهوهای و ماکارونی گندم کامل استفاده کنید.
چربیهای سالم:
- چربیهای سالم مانند چربیهای موجود در ماهیهای چرب، آجیل و دانهها میتوانند به کاهش سطح کلسترول LDL (بد) خون و افزایش سطح کلسترول HDL (خوب) خون کمک کنند.
- سعی کنید در هفته حداقل دو بار ماهی چرب مانند سالمون، قزلآلا یا شاه ماهی مصرف کنید.
- همچنین میتوانید آجیل، دانهها و روغن زیتون را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
غذاهای دیگر:
- حبوبات: حبوبات مانند لوبیا، عدس و نخود سرشار از فیبر، پروتئین و مواد مغذی هستند که میتوانند به سلامت قلب شما کمک کنند.
- لبنیات کم چرب: لبنیات کم چرب مانند شیر، ماست و پنیر سرشار از کلسیم و ویتامین D هستند که برای سلامت استخوانها مهم هستند.
- تخم مرغ: تخم مرغ منبع خوبی از پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی است.
آیا سکته مغزی خفیف خطرناک است؟
گرچه سکته خفیف مغزی معمولاً بهصورت گذرا و با درگیری سطح کوچکی از مغز اتفاق میافتد و به نظر میرسد خود بهتنهایی خطر کمی داشته باشد، اما نادیدهگرفتن این نوع سکته بدون بررسی شرایط و علت آن بسیار خطرناک است. این به دلیل آن است که بسیاری از افرادی که در آینده ممکن است به این عارضه گسترده دچار شوند، درگذشته نزدیک ممکن است تجربه یک سکته خفیف مغزی داشته باشند؛ بنابراین، اگر فرد به هر دلیلی علائم یک سکتهمغزی گذرا را تجربه کرد، باید بهسرعت برای تشخیص و درمان اقدام کند تا از مراحل گستردهتر سکته مغزی جلوگیری شود. در غیر این صورت، عدم مراقبت از سکتهمغزی خفیف ممکن است به خطرات جدیتری منجر شود.
چرا سکته مغزی خفیف خطرناک است؟
- پیش درآمد سکته مغزی کامل: سکته مغزی خفیف به این معنی است که جریان خون به بخشی از مغز به طور موقت قطع شده و باعث بروز علائمی مانند ضعف، بیحسی، اختلال در گفتار یا بینایی میشود. این علائم معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت برطرف میشوند. اما مهم است بدانید که TIA یک زنگ خطر است و اگر درمان نشود، احتمال وقوع سکته مغزی کامل و شدیدتر در آینده را به شدت افزایش میدهد.
- آسیب مغزی: حتی اگر علائم TIA به سرعت برطرف شوند، ممکن است به سلولهای مغزی آسیب وارد شده باشد که در طولانی مدت منجر به مشکلات شناختی و حافظه شود.
- کاهش کیفیت زندگی: حتی یک حمله ایسکمیک گذرا میتواند باعث اضطراب، افسردگی و کاهش کیفیت زندگی شود.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
استفراغ بعد از سکته مغزی نشانه چیست؟
استفراغ پس از این عارضه ممکن است نشانهای از وضعیت جدی بهویژه در سکته هموراژیک باشد. این امر بهسلامتی بیمار آسیب میزند، زیرا فرد بهسرعت مایعات بدن و مواد مغذی را از دست میدهد. علل شایع استفراغ پس از سکته مغزی عبارتاند از:
- عوارض دارویی: مصرف داروهای مرتبط با درمان این عارضه ممکن است به عوارض جانبی، از جمله استفراغ، منجر شود.
- بروز یک سکته دیگر: احتمال بروز سکتهمغزی دوم در افرادی که قبلاً سکته داشتهاند، میتواند عامل استفراغ باشد.
- ایجاد اختلالات دهلیزی: آسیب به بخشهای خاصی از مغز میتواند باعث ایجاد اختلالات دهلیزی شود که همراه با استفراغ باشد.
خلاصه این مقاله را میتوانید داخل فایل صوتی زیر گوش کنید:
در آخر…
سکته مغزی بهعنوان یک عامل اساسی در ناتوانیهای حرکتی و مشکلات جدی سلامت تلقی میشود. برای جلوگیری از وقوع آن، توجه به عوامل خطر و سبک زندگی سالم امری ضروری است. اجتناب از سیگار، مدیریت بیماریهای مزمن و اعتنای به علائم اولیه این عارضه از جمله اقدامات حیاتی است. مراجعه دورهای به پزشک برای ارزیابی سلامت و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه از دیگر نکات مهم در مدیریت سلامتی است. با این اقدامات، میتوان بهبود وضعیت سلامتی را تسهیل کرده و خطر وقوع این عارضه را به حداقل رساند.
سوالات متداول
سکته مغزی چگونه اتفاق میافتد؟
سکتهمغزی زمانی اتفاق میافتد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا مختل شود. این امر میتواند به دلیل انسداد یا پارگی رگهای خونی در مغز رخ دهد.
آیا سکته مغزی خطرناک است؟
بله، سکته مغزی بسیار خطرناک است و میتواند به عواقب جدی و حتی مرگ منجر شود. سکتهمغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون به بخشی از مغز متوقف میشود یا به شدت کاهش مییابد، که باعث آسیب دیدن سلولهای مغزی در آن ناحیه میشود. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مسدود شدن عروق خونی توسط لخته خون (سکته مغزی ایسکمیک) یا پاره شدن عروق خونی و خونریزی در مغز (سکته مغزی هموراژیک) ایجاد شود.
شما میتوانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
