دلیریوم | علایم و نشانه ها

دلیریوم یا روان آشفتگی ( Delirium ) بیماری که باعث اختلال در اعمال شناختی و عدم هوشیاری می شود . با حذف عوامل به وجود آورنده معمولا از بین می رود .

همه گیر شناسی

این عارضه اکثرا در افراد مسن رخ می دهد . حدود یک درصد از افراد مسن بالای 55 سال دلیریوم دارند ( در افراد 85 سال و بالا تر از 13 درصد احتمال رخ دادن وجود دارد )

در 70 تا 87 درصد بیماران بستری در بخش ICU و 60 درصد بیماران در خانه های سالمندان رخ می دهد .

عوامل خطر

نقص شناختی ، وابستگی عملکردی و بی تحرکی ، نقص حسی ( نقص شنوایی و بینایی ) ، سوء تغذیه و کم آبی بدن ( دهیدراتاسیون ) ، دارو های آرام بخش و خواب آور و مواد مخدر و الکل ، عارضه های پزشکی ( مانند سکته مغزی ) و بیماری نورولوژیک ( مانند مننژیت ) ، تب ، بستن دست و پای بیمار ، پذیرش در ICU ، کتتر ادراری ، محرومیت از خواب

نوروترنسمیتر ( ناقل شیمیایی ) اصلی درگیر در دلیریوم استیل کولین می باشد .

معیار های تشخیصی دلیریوم

1. توانایی فرد در توجه به محیط و هوشیاری مختل می شود .

2. این ناراحتی در عرض یک مدت کوتاه ایجاد می شود ، ( معمولا چند ساعت تا چند روز ) ، توجه و هوشیاری فرد متفاوت از سطح قبلی و عادی می شود و معمولا شدت آن در طول روز نوسان خواهد داشت . فرد دچار توهم می شود و ممکن است از هذیان های خود صحبت کند ؛

3. در یکی دیگر از زمینه های شناختی نیز تغییراتی مشاهده می شود ( برای مثال افت حافظه ، سردرگمی ، اشکال در زبان و گفتار و ادراک )

4. شواهد موجود در سابقه فرد نشان می دهد که این ناراحتی محصول یکی از این موارد است : عارضه پزشکی دیگر ، مسمومیت با مواد یا سندرم پرهیز از مواد یا چند عامل همزمان با یکدیگر می باشد .

انواع دلیریوم

این اختلال به انواع حاد و مداوم و هایپر اکتیو و هایپو اکتیو تقسیم می شود .

نوع حاد چند ساعت یا چند روز و نوع مداوم آن چند هفته یا چند ماه طول خواهد کشید .

هایپر اکتیو : فعالیت سایکوموتور فرد در سطح هایپر اکتیو است و ممکن است با نوسان خلقی ، تشویش و عصبانیت و یا عدم همکاری با پزشکان و پرستاران همراه باشد ؛ علائم آن شامل تغییرات سریع خلق و خو ، بی­قراری ، امتناع از مشارکت با دیگران می باشد .

هایپو اکتیو : فعالیت سایکوموتور فرد در سطح هایپو اکتیو است و ممکن است با کرختی ، کندی و بی رمقی همراه باشد ؛ علائم آن شامل کاهش فعالیت و خواب‌­ آلودگی و گیجی و بی‌­تحرکی می باشد .

سطح فعالیت مختلط : فعالیت سایکوموتور فرد در سطح نرمال می باشد ؛ هر چند توجه و هوشیاری او مختل است ، همچنین سطح فعالیت فرد ممکن است نوسانات سریع داشته باشد . بیمار ممکن است در طول روز بعضی از علائم هر دو نوع ( هایپر اکتیو و هایپو اکتیو ) را داشته باشد .

در افرادی که معتاد به مصرف الکل یا مواد دارند نیز ممکن است در هنگام قطع ناگهانی آن دچار دلیریوم شود که به آن Delirium tremens یا دلیریوم خمری می گویند .

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

سایر علائم و ویژگی های دلیریوم

معمول ترین سمپتوم ( علامت ) نقص در هوشیاری می باشد ، دیگر علائم شامل لرزش ، بی اختیاری ادرار ، نا هماهنگی حرکات ، عدم توانایی در پاسخ به سوالات و تصمیم ­گیری ، هذیان گویی ، حواس ­پرتی می باشد .

مختل شدن چرخه خواب بیداری ( معمولا به صورت پریدن از خواب در طول شب ، با یا بدون خواب آلودگی در طول روز ) ، بروز انواع توهم می تواند از علائم غیر اختصاصی در این افراد باشد .

با این که شروع دلیریوم معمولا ناگهانی است ، ولی سمپتوم های ( علامت ) مقدماتی می توانند در روز های قبل از شروع سمپتوم های فعال رخ دهند. سیر بالینی کوتاه و پر نوسان که با از بین رفتن علت به سرعت خوب می شود . دلیریوم معمولا کمتر از یک هفته طول می کشد و هر چه سن بیمار بالاتر و مدت ابتلای او به دلیریوم بیشتر باشد ، از بین رفتن دلیریوم بیشتر طول می کشد .

افراد پس از بهبودی معمولا نمی تواند رویداد های حین دلیریوم را به یاد آورد .

روش‌­های که برای تشخیص این اختلال استفاده می­ شود شامل موارد زیر است :

رادیو گرافی مغز ، آزمایش خون و آزمایش کبدی

درمان

هدف اصلی ، حذف عامل به وجود آورنده این اختلال می باشد .

دو سمپتوم عمده دلیریوم که ممکن است به دارو نیاز داشته باشد :

1. سایکوز ( از دست رفتن توانایی تشخیص واقعیت از خیال ) درمان با آنتی سایکوتیک ( برای مثال هالوپریدول و دروپردیول و تری فلوپرازین و کوتیاپین و ریسپریدون و الانزاپین )

2. بی خوابی و اختلال در خواب و بیداری درمان با بنزودیازپین های با نیمه عمر کوتاه یا متوسط مانند لورازپام

البته تنها کسی که صلاحیت بالینی تجویز دارو برای افراد مختلف را دارد پزشک می باشد و نباید مصرف دارو ها به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک معالج صورت بگیرد .

ECT ( شوک درمانی ) می تواند مفید باشد اما استفاده روتین توصیه نمی شود چون عوارض آن زیاد می باشد .

ارائه حمایت فیزیکی ، حسی و محیطی : بیماران در موقعیت هایی قرار نگیرند که ممکن است به سوانح منجر شود ، نباید بیش از حد از محرک های حسی محروم شوند و نباید بیش از حد تحریک شوند ؛ استفاده از عکس ها و وسایل و لوازم آشنا ، ساعت دیواری و تقویم در اتاق و آگاه سازی بیماران از شخص ، زمان و مکان مهم می باشد .

برای استفاده از خدمات ما نظیر پزشک عمومی و پزشک متخصص و پرستار در منزل به سایت آرین طب مراجعه کنید.

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید: