دیابت، (diabetes) یک بیماری مزمن است که بدن از توانایی استفاده از گلوکز یا ذخیره آن محروم می‌شود. گلوکز، نوعی قند است که در صورت تجمع در خون، باعث افزایش قند خون می‌شود. دیابت زمانی ایجاد می‌شود که لوزالمعده ناتوان در تولید انسولین یا بدن ناتوان در بهره‌گیری از انسولین تولید شده، به‌خوبی عمل نکند.
استفاده صحیح از انسولین، منجر به افزایش سطح گلوکز خون می‌شود که این پدیده به نام هایپرگلیسمی شناخته می‌شود. این وضعیت در طولانی‌مدت با آسیب به بدن و نقص در اندام‌ها و بافت‌ها همراه است. به همین دلیل، باید با جدیت به این بیماری نگریسته شود، زیرا در غیر این صورت ممکن است فرد مبتلا به مشکلات متعددی برخورد کند. برای کسب اطلاعات بیشتر، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دیابت چیست؟
دیابت به‌عنوان یک اختلال مزمن می‌تواند به‌سادگی توضیح داده شود. در این بیماری، بدن افراد نمی‌تواند به‌اندازه کافی انسولین تولید یا از آن استفاده کند. اگر انسولین به مقدار کافی در بدن موجود نباشد، قند خون به مقدار زیادی افزایش پیدا می‌کند و این ممکن است در طولانی‌مدت منجر به مشکلات جدی سلامتی مثل بیماری‌های قلبی و کلیوی شود.
افراد مبتلا به این بیماری با اختلال در مصرف گلوکز روبرو می‌شوند. گلوکز، یک ماده انرژی‌زا است که از غذاها جذب می‌شود و به سلول‌های بدن انرژی می دهد. این بیماری در افرادی رخ می‌دهد که بدن آن‌ها قادر به جذب و ذخیره گلوکز نیست. گلوکز به‌عنوان یک نوع از قندها از طریق تغذیه به بدن وارد شده و در خون تجمع می‌کند که این موضوع باعث افزایش قند خون می‌شود.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
علائم ديابت
دیابت چگونه بروز می‌دهد؟
دیابت زمانی بروز می‌کند که سلول‌های عضلانی، کبدی و چربی در برابر انسولین حساسیت خود را ازدست‌داده و به آن تجاوز کنند. این موجب می‌شود انسولین به مقدار کافی گلوکز را به داخل سلول‌ها منتقل نکند و نیاز به انسولین بیشتری برای تأثیرگذاری در سلول‌ها پیدا کند.
به طور خاص، چاقی یکی از دلایل اصلی مقاومت به انسولین است. این مقاومت به انسولین با افزایش چاقی تشدید می‌شود و هنگامی که انسولین قادر به انجام کار خود نیست، سطح قند خون افزایش پیدا کرده و به دیابت در مردان منتهی می‌شود.
علت دیابت
دیابت نوع یک
افراد مبتلا به دیابت نوع یک تولید هرگونه انسولین در بدنشان کاملاً متوقف شده است. انسولین، هورمون ضروری برای تبدیل گلوکز به انرژی، به طور طبیعی در بدن ترشح می‌شود. متأسفانه، افراد مبتلا به دیابت نوع یک باید در طول روز انسولین را تزریق کنند.
دیابت نوع دو
دیابت نوع دو کمی از نوع یک خفیف‌تر است و بیمار تحت درمان دارویی قرار می‌گیرد. اگر رعایت دارویی و رژیم غذایی انجام نشود، ممکن است به نوع یک تبدیل شود. افراد مبتلا به دیابت نوع دو، به حد کافی انسولین تولید نمی‌کنند و سابقه خانوادگی، چاقی و عدم تغذیه سالم از عوامل بروز آن هستند.
پیش دیابت
پیش دیابت هنگامی رخ می‌دهد که قند خون از حالت نرمال خارج شده و افزایش پیدا کرده است. این وضعیت نشان‌دهنده افزایش خطر ابتلا به دیابت است. سبک زندگی ناسالم، رژیم غذایی نادرست، عدم تحرک و مصرف دخانیات از جمله دلایل این افزایش قند خون هستند.
دیابت بارداری
در دیابت بارداری، قند خون در دوران بارداری افزایش می‌یابد و ممکن است بر روی سلامت جنین تأثیرگذار باشد. کنترل قند خون با تغییرات در رژیم غذایی یا در مواردی تزریق انسولین ضروری است. عدم کنترل مؤثر این اختلال به عوارض جدی منجر می‌شود.
تفاوت دیابت نوع یک و نوع دو
دیابت در کودکان
دیابت در کودکان به دو نوع ۱ و ۲ تقسیم می‌شود و احتمال ابتلای کودکان به دیابت نوع ۱ بیشتر است.
دیابت نوع ۱ در کودکان:
احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ در هر سنی وجود دارد، اوج آن در سنین ۵ تا ۶ و ۱۱ تا ۱۳ سالگی است. علائم این نوع شامل افزایش دفعات ادرار، تشنگی، خستگی زیاد، کاهش وزن و افزایش اشتها هستند. شناختن این علائم و تشخیص زودهنگام اهمیت دارد، زیرا عدم درمان ممکن است به سطح بالای قند خون و کم‌آبی ناشی از آن منجر شود که خطرناک و باعث عوارض جدی می‌شود.
دیابت نوع ۲ در کودکان:
با افزایش چاقی در کودکان، این بیماری در این گروه نیز افزایش‌یافته است. مشکلات وزنی و عوامل خطر مانند سابقه خانوادگی به دیابت و تولد از مادر مبتلا به دیابت بارداری، از عوامل مستعدکننده کودکان به دیابت نوع ۲ محسوب می‌شوند.
تشخیص دیابت
پزشک در فرایند تشخیص دیابت از مراحل مختلفی استفاده می‌کند. معمولاً مراحل اصلی به شرح زیر هستند:
- آزمایش FBS(قند خون ناشتا): مهم‌ترین ازمایش دیابت برای سنجش سطح قند خون
- تست Hemoglobin A1c: ارزیابی میانگین سطح قند خون در سه ماه گذشته
- آزمایش OGTT (تحمل گلوکز): سنجش سطح قند خون قبل و بعد از نوشیدن مایع حاوی گلوکز
- آزمایش تصادفی قند خون: سنجش سطح قند خون در هر زمان
تشخیص خانگی دیابت نیاز به هماهنگی اطلاعات این تست‌ها و نظارت دقیق پزشک دارد. در صورت تشخیص دیابت نوع ۱، آزمایش دیابت جهت ارزیابی آنتی‌بادی‌ها و تجزیه‌وتحلیل ادرار جهت بررسی کتون‌ها نیز انجام می‌شوند.
درمان دیابت
جدیدترین درمان دیابت نوع 1 در کودکان
درمان دیابت نوع دو
جدیدترین روش درمان دیابت نوع 2
اسامی قرص قند
انواع قرص قند شامل مواده زیر می‌شوند:
- پیوگلیتازون
- آماریل
- گلی کلازید
- روزیگلیتازون
- گلوکترول
- میگلیتول
- گلوکوفاژ
قرص قند باید حتما تحت نظر پزشک مصرف شود.
بهترین زمان مصرف قرص دیابتون
درمان دیابت در منزل
برخلاف تصمیم‌گیری خودسرانه، درمان دیابت در خانه باید با مشاوره پزشک انجام شود. موارد زیر ممکن است به کنترل دیابت در سالمندان کمک کنند:
- سرکه سیب: اسید موجود در سرکه سیب ممکن است در کاهش قند خون تأثیرگذار باشد. مصرف آن به‌صورت همراه با غذا یا در سالاد توصیه می‌شود.
- مواد غذایی فیبردار: فیبر غذایی به‌عنوان یک عامل مهم در کاهش قند خون شناخته می‌شود. مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات سبوس‌دار و حبوبات توصیه می‌شود.
- آلوئه‌ورا: ممکن است آلوئه‌ورا در کنترل دیابت مؤثر باشد.
- دارچین: دم‌نوش دارچین ممکن است منجر به کاهش قند و کلسترول خون شود.
مهم‌ترین نکته این است که هر تغییری در رژیم و درمان خانگی تنها با مشورت پزشک اعمال شود تا از تداخل با درمان اصلی جلوگیری شود.
بهترین نان برای دیابت
نان سبوس‌دار به دلیل دارابودن مقادیر بالای فیبر و کمترین میزان ترکیبات قندی، به‌عنوان یک گزینه مناسب برای افراد مبتلا به این بیماری شناخته می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف نان سبوس‌دار می‌تواند در کنترل سطح قند خون افراد دیابتی نقش مؤثری ایجاد کند.
آثار و عوارض دیابت
بالارفتن سطح قند خون در دیابت، به تخریب رگ‌ها و آسیب به اعضای بدن منجر می‌شود. این آثار شامل حمله قلبی، سکته، نارسایی کلیه، آسیب به چشم، تخریب لثه‌ها و آسیب به سیستم عصبی می‌شوند. عوارض دیگر شامل زخم‌های پای دیابتی، کما دیابتی، نوروپاتی، مشکلات چشمی، تخریب کلیه و کبد، آسیب عصبی، بیماری‌های قلبی و عروقی و کتواسیدوز هستند. مدیریت دقیق قند خون و مشاوره پزشکی ضروری است تا این عوارض پیشگیری شوند.
راهنمای کامل برای درک عوارض و علائم دیابت در زنان
دیابت در زنان باعث افزایش چندبرابری خطر بروز بیماری‌های قلبی می‌شود که این افزایش در مقایسه با سایر افراد تا ۴ برابر افزایش می‌یابد. علائم این بیماری در زنان به شکل‌های مختلفی ظاهر می‌شود که شامل عفونت‌های قارچی واژن و برفک واژن، خارش واژن، ادرار دردناک و عفونت‌های ادراری، اختلالات جنسی و سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌شوند.
علاوه بر این عوارض، بروز مشکلات ناشی از دیابت، مانند اختلال عملکرد جنسی و سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، به تأخیر اقدامات پیشگیرانه و درمانی توسط زنان نیازمند است. برای کاهش خطر عفونت‌ها و بهبود کیفیت زندگی زنان دیابتی، نظارت مداوم بر سطح قند خون و مشاوره پزشکی در زمینه تغذیه و فعالیت‌های ورزشی توصیه می‌شود.
راهکارهای سلامتی برای پیشگیری از ابتلا به دیابت
برای پیشگیری از ابتلا به دیابت، تغییرات در سبک زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. اصلاح برنامه غذایی با کاهش مصرف کالری و پرهیز از پرخوری، یک گام مهم در کنترل وزن و پیشگیری از چاقی است. همچنین، تنظیم فشارخون و کلسترول از طریق ورزش و تغذیه مناسب، نقش حیاتی در پیشگیری از اختلالات متابولیسمی و افزایش قند خون دارد.
ورزش و تحرک بدنی نیز در پیشگیری از دیابت دارای اهمیت بالایی است. برنامه‌ریزی برای انجام ورزش‌های هوازی و استقامتی به همراه پایبندی به آن، می‌تواند در کاهش قند خون و بهبود سلامت عمومی بسیار مؤثر باشد.
در آخر…
دیابت نیاز به مدیریت دقیق و شخصی‌سازی درمان دارد. درمان‌های مختلف از انسولین تا تغییرات در سبک زندگی و درمان‌های خانگی برای کنترل گلوکز خون مورداستفاده قرار می‌گیرند. عوارض جدی مانند آسیب به ارگان‌ها نیازمند پیشگیری و مدیریت دقیق هستند. در زنان، نشانه‌هایی از عفونت‌های واژن، خارش، عفونت‌های ادراری و اختلالات جنسی ممکن است ظاهر شوند. پیشگیری از این بیماری نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و اصولی مانند تغییر در سبک زندگی، کنترل استرس و تحرک بدنی ممکن است به جلوگیری از این بیماری کمک کند.
سوالات متداول
درمان دیابت بارداری با داروهای گیاهی ممکن است؟ (درمان خانگی دیابت بارداری چیست؟)
چرا دیابت می گیریم؟
چند نوع دیابت داریم؟
آیا کودکان دیابت می گیرند؟
ديابت چيست؟
آیا قهوه برای دیابتی ها مفید است؟
آیا سیب درختی برای دیابتی ها مفید است؟
آیا موز برای دیابت مفید است؟
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
