تجربه حالت تهوع یکی از احساساتی است که ممکن است از دلایل مختلفی ناشی شود و به استفراغ منجر شود. قبل از بررسی و درمان این حالت، میتوانیم از روشهایی کمک بگیریم تا این احساس ناخوشایند را کاهش دهیم و بهطور کلی از این وضعیت راحتتر عبور کنیم. مصرف غذاهای سبک و آرام، نوشیدن مایعات سرد، استفاده از روشهای تنفس عمیق و آرام یا اعمال فشار به نقاط خاص بر روی بدن میتواند کمک کننده باشد.در این مقاله، به بررسی چند روش سریع برای درمان استفراغ(Treatment of vomiting) و حالت تهوع که میتوانند در این وضعیت کمک کننده باشند، پرداختهایم.
مدیریت حالت تهوع و درمان استفراغ
تجربه تهوع و استفراغ میتواند برای افراد ناخوشایند باشد و اغلب ناشی از علل مختلفی مانند بارداری یا مشکلات معده باشد. درصورتیکه این علائم بیش از دو روز ادامه داشته باشد، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا منشأ آنها را بررسی کند و درمان مناسب را تجویز کند. همچنین، افرادی که درمانهایی مانند پرتودرمانی یا شیمیدرمانی دریافت میکنند، بیشتر در معرض خطر تهوع و استفراغ هستند. برای مدیریت درمان استفراغ، میتوانید از روشهایی مانند مصرف مایعات، استراحت، داروهای ضد تهوع و درمانهای مکمل استفاده کنید. در صورت نیاز، بهتر است به اورژانس مراجعه کنید تا اقدامات لازم انجام شود.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
خدمات مرتبط
حالت تهوع و استفراغ چیست؟
تهوع و استفراغ دو علامت شایع و مزاجگرا هستند که معمولاً در بیماریهای دستگاه گوارش و بسیاری از بیماریها و مشکلات مرتبط دیده میشوند. تهوع به احساس ناراحتی و عدم راحتی در معده اشاره دارد که اغلب پیش از استفراغ رخ میدهد.
استفراغ به تخلیه ناخواسته محتویات معده از طریق دهان با فشار اشاره دارد. این واکنش غیرارادی ممکن است بهصورت پودیجینگ یا ریختن محتویات معده از طریق دهان رخ دهد.
اگرچه تهوع ممکن است به استفراغ منجر شود، اما احتمال دارد که فقط تهوع را تجربه کنید و به استفراغ نیازی نباشد. این دو علامت معمولاً ناشی از عوامل متنوعی مانند بیماریهای گوارشی، بارداری یا درمانهای شیمیدرمانی هستند. این عارضه در هر دو بزرگسالان و کودکان رخ میدهد، اما در برخی افراد مانند زنان باردار یا افراد تحت درمانهای سرطانی، ممکن است شایعتر باشد.
علائم استفراغ و حالت تهوع
استفراغ:
- تخلیه اجباری محتویات معده: استفراغ می تواند ناگهانی و بدون هشدار رخ دهد یا ممکن است با علائم قبلی مانند حالت تهوع و افزایش بزاق همراه باشد.
- انقباض عضلات شکم: هنگام استفراغ، عضلات شکم شما به طور منقبض کننده منقبض می شوند تا محتویات معده را بیرون رانند.
- افزایش بزاق: ممکن است قبل یا بعد از استفراغ بزاق بیشتری ترشح شود.
- تعریق: ممکن است به دلیل تحریک سیستم عصبی، تعریق سرد یا گرم داشته باشید.
- رنگ پریدگی: ممکن است به دلیل کم خونی یا کم آبی بدن، رنگ پوست شما苍白 شود.
- سرگیجه: ممکن است به دلیل افت فشار خون یا کم آبی بدن احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
- ضعف: ممکن است به دلیل کم آبی بدن یا عدم مصرف غذا، احساس ضعف یا خستگی کنید.
علائم کم آبی بدن:
- کاهش ادرار: ممکن است کمتر از حد معمول ادرار کنید یا ادرار شما تیره رنگ باشد.
- خشکی دهان: ممکن است دهان و گلو شما خشک و چسبناک به نظر برسد.
- سرگیجه: ممکن است به دلیل افت فشار خون یا کم آبی بدن احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
- ضعف: ممکن است به دلیل کم آبی بدن یا عدم مصرف غذا، احساس ضعف یا خستگی کنید.
- سردرد: ممکن است به دلیل کم آبی بدن سردرد داشته باشید.
- گیجی: ممکن است به دلیل کم آبی بدن گیج یا آشفته به نظر برسید.
- تشنج: در موارد شدید کم آبی بدن، ممکن است تشنج کنید.
علائم جدی که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند:
- تب بالا (38.9 درجه سانتیگراد یا بیشتر): تب می تواند نشانه عفونت باشد که می تواند باعث استفراغ شود.
- خون در استفراغ یا مدفوع: خون در استفراغ یا مدفوع می تواند نشانه خونریزی داخلی باشد.
- درد شدید شکم: درد شدید شکم می تواند نشانه یک بیماری جدی مانند آپاندیسیت باشد.
- عدم توانایی در خوردن یا نوشیدن: اگر نمی توانید چیزی بخورید یا بنوشید، در معرض کم آبی بدن شدید قرار می گیرید.
- کاهش وزن بدون دلیل: کاهش وزن بدون دلیل می تواند نشانه یک بیماری جدی مانند سرطان باشد.
- مدفوع سیاه رنگ یا خونی: مدفوع سیاه رنگ یا خونی می تواند نشانه خونریزی داخلی باشد.
- سردرد شدید و مداوم: سردرد شدید و مداوم می تواند نشانه یک بیماری جدی مانند تومور مغزی باشد.
- گیجی یا خواب آلودگی: گیجی یا خواب آلودگی می تواند نشانه کم آبی بدن یا یک بیماری جدی دیگر باشد.
- تشنج: تشنج می تواند نشانه یک بیماری جدی مانند صرع باشد.
استفراغ ناشی از چیست؟
علت حالت تهوع و استفراغ میتواند متنوع باشد. این علایم ممکن است همزمان یا جداگانه رخ دهند و زمانی که این علایم ظاهر میشوند میتواند نکتهای مهم در تشخیص علت باشد. اگر این علایم کوتاهی زمانی پس از مصرف غذا ظاهر شوند، ممکن است دلایل استفراغ مسمومیت غذایی، شوک آنافیلاکسی، گاستریت (التهاب معده)، زخم معده عصبی یا پرخوری عصبی باشد.
همچنین، تهوع و استفراغ پس از یک تا حدود ۹ ساعت از مصرف غذا میتواند نشانهای از مسمومیت جدی در سیستم گوارشی باشد، بهویژه اگر مربوط به باکتریهای مضر مواد غذایی مثل سالمونلا باشد که ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا علائم آنها ایجاد شود. اگر شما یا کسی که مراقبت میکنید دچار حالت تهوع و استفراغ مکرر هستید و میخواهید به دکتر متخصص مراجعه کنید،
میتوانید با آرین طب تماس بگیرید تا یک پزشک متخصص گوارش به منزل شما اعزام شود و نیازهای پزشکیتان را بررسی کند و درمان مناسب را تجویز کند.
علل شایع استفراغ در کودکان و بزرگسالان
استفراغ میتواند در هر سنی رخ دهد و علل مختلفی دارد. برخی از علل شایع استفراغ در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:
عفونتهای ویروسی:
- شایع ترین علت استفراغ، به خصوص در کودکان، عفونت های ویروسی مانند روتاویروس و نوروویروس است. این ویروس ها می توانند باعث اسهال، استفراغ، تب و درد شکم شوند.
مسمومیت غذایی:
- مسمومیت غذایی می تواند ناشی از خوردن غذای آلوده به باکتری، ویروس یا انگل باشد. علائم مسمومیت غذایی شامل اسهال، استفراغ، تب، درد شکم، سردرد و ضعف عضلانی است.
بیماری حرکت:
- بیماری حرکت می تواند باعث تهوع و استفراغ در هنگام سفر با ماشین، هواپیما یا قایق شود. این امر به دلیل حرکت مکرر و ناهماهنگی بین سیگنال های ارسال شده از گوش داخلی و چشم به مغز ایجاد می شود.
سردرد میگرنی:
- تهوع و استفراغ از علائم شایع میگرن است. میگرن یک سردرد شدید و ضربان دار است که معمولاً در یک طرف سر رخ می دهد.
مشکلات گوارشی:
- برخی از مشکلات گوارشی مانند رفلاکس اسید معده، زخم معده و بیماری التهابی روده (IBD) می توانند باعث تهوع و استفراغ شوند.
داروها:
- برخی از داروها، مانند داروهای ضد درد و داروهای شیمی درمانی، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث تهوع و استفراغ شوند.
بارداری:
- تهوع صبحگاهی، که به عنوان تهوع و استفراغ بارداری نیز شناخته می شود، یک عارضه شایع در دوران بارداری است. این امر معمولاً در سه ماهه اول بارداری رخ می دهد و معمولاً صبح ها بدتر می شود.
استرس و اضطراب:
- استرس و اضطراب می تواند باعث تهوع و استفراغ در برخی افراد شود.
علل کمتر شایع:
- آپاندیسیت
- انسداد روده
- تومور مغزی
- مسمومیت
- آسیب سر
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر در کنار استفراغ، به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالا
- درد شدید شکم
- خون در استفراغ یا مدفوع
- کم آبی بدن (کاهش ادرار، خشکی دهان، سرگیجه، ضعف)
- عدم توانایی در خوردن یا نوشیدن
- کاهش وزن بدون دلیل
- مدفوع سیاه رنگ یا خونی
- سردرد شدید و مداوم
- گیجی یا خواب آلودگی
- تشنج
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
بیماریهایی که باعث حالت تهوع و استفراغ میشوند
تهوع و استفراغ میتوانند نشانههایی از بیماریها یا وضعیتهای مختلف در بدن باشند. برخی از بیماریها و عواملی که ممکن است باعث حالت تهوع و استفراغ شوند عبارتاند از:
- بیماریهای مغز و اعصاب: از جمله مننژیت، تومورهای مغزی، میگرن، نارسایی مغزی و آسیب مغزی.
- بیماریهای گوارشی: این شامل عفونتهای معده، زخم معده، فلج معده، تنگی دریچه پیلور، بیماری رفلاکس معده (GERD): پانکراتیت، آپاندیس، ایسکمی رودهای، انسداد روده، پیچخوردگی روده، مشکلات کیسه صفرا، بزرگی طحال و نارسایی حاد کبد.
- عوارض داروها: مصرف برخی داروها مانند آسپرین، ضدالتهابهای غیراستروئیدی، ضدبارداری خوراکی، دیجیتال، مواد مخدر و آنتیبیوتیکها میتواند باعث حالت تهوع و استفراغ شود.
- عوارض درمانهای بیماریها: شیمیدرمانی و پرتودرمانی نیز میتوانند عوارضی مانند تهوع و استفراغ را به دنبال داشته باشند.
بهطورکلی، تشخیص دقیق علت حالت تهوع و استفراغ نیازمند بررسی دقیق توسط یک پزشک متخصص در منزل است تا بیماری موردنظر شناسایی و درمان شود.
استفراغ در بارداری
استفراغ مکرر در این دوره ممکن است باعث اختلال در مایعات و مواد معدنی در بدن مادر شود. این امر بهویژه حساس است، زیرا میتواند به زندگی مادر و جنین آسیب برساند. در بعضی موارد، استفراغ بارداری بهعنوان بلغم صبحگاهی شناخته میشود که معمولاً در صبح زود اتفاق میافتد. درصورتیکه استفراغ بارداری بهاندازهای شدید باشد که منجر به ازدستدادن مایعات بدنی و افت وزن نامناسب در مادر شود، نیاز به درمان و مشاوره پزشکی دارد.
انواع مختلف استفراغ
استفراغ غیرمولد: گاهی اوقات افراد ممکن است فقط احساس تهوع کنند، اما محتویات معده آنها خارج نشود. این حالت بهعنوان استفراغ غیرمولد شناخته میشود.
استفراغ با خون: اگر در محتویات استفراغ ردی از خون مشاهده کنید، ممکن است نشانه بریدگی یا خراش در مری یا معده باشد که نیازمند بررسی است.
حالت تهوع در پریودی: برای بسیاری از زنان، حالت تهوع در دوران قاعدگی امری معمول است که ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی رخ دهد. این عارضه ممکن است با دیگر علائم دوره قاعدگی مانند دردهای قاعدگی و سردرد همراه باشد.
استفراغ قهوهای: این حالت زمانی رخ میدهد که اسید معده و خون ترکیب شوند و ممکن است نشانهای از زخم، رفلاکس معده یا سایر بیماریهای شکمی باشد.
استفراغ زردرنگ: وقتی محتویات استفراغ زردرنگ باشد، این ممکن است نشانه وجود صفرا باشد که معمولاً بعد از غذاخوردن اتفاق میافتد و در برخی موارد نادر ممکن است به دلیل عملکرد غیرطبیعی روده باشد.
حالت تهوع بعد از شیمی درمانی چند روز طول میکشد؟
حالت تهوع و استفراغ یکی از عوارض شایع شیمی درمانی است. این عارضه به دلیل تأثیر داروهای شیمی درمانی بر سلولهای سالم دستگاه گوارش رخ میدهد. شدت و مدت زمان این حالت در افراد مختلف متفاوت است و به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله:
- نوع داروهای شیمی درمانی: برخی داروها بیشتر از سایرین باعث تهوع و استفراغ میشوند.
- دوز دارو: هرچه دوز دارو بیشتر باشد، احتمال بروز و شدت تهوع بیشتر خواهد بود.
- روش تجویز دارو: روش تزریق دارو (وریدی، خوراکی) نیز میتواند بر شدت و مدت زمان تهوع تأثیر بگذارد.
- وضعیت عمومی بیمار: افرادی که دارای بیماریهای زمینهای یا سیستم ایمنی ضعیف هستند، ممکن است بیشتر مستعد تهوع باشند.
- حساسیت فردی: حساسیت هر فرد به داروهای شیمی درمانی متفاوت است.
مدت زمان حالت تهوع
به طور کلی، حالت تهوع و استفراغ بعد از شیمی درمانی میتواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. در برخی موارد، این عارضه ممکن است تا چند هفته یا حتی ماهها ادامه یابد. نوع تهوع نیز میتواند متفاوت باشد:
- تهوع حاد: معمولاً طی 24 ساعت اول پس از شیمی درمانی رخ میدهد.
- تهوع تاخیری: بیش از 24 ساعت پس از شیمی درمانی شروع میشود و ممکن است چند روز یا حتی هفتهها ادامه یابد.
- تهوع آنتیسیپاتوری: نوعی تهوع است که قبل از شروع شیمی درمانی بعدی رخ میدهد و به دلیل ترس و اضطراب بیمار است.
عوارض و علائم مرتبط باحالت تهوع و استفراغ
جمعشدن آب در دهان و حالت تهوع:
قبل از استفراغ و در حین تجربه حالت تهوع، اغلب احساس جمعشدن آب در دهان احساس میشود. این به علت تحریک سیستم گوارشی است که غدد بزاقی را فعال میکند. زمانی که فعالیت گوارشی آغاز میشود، ترشح بزاق افزایش مییابد تا غذا را هضم کند، به همین دلیل احساس جمعشدن مایعات در دهان ایجاد میشود.
سرگیجه و حالت تهوع ناگهانی:
اگرچه سرگیجه معمولاً همراه با تهوع رخ میدهد و بیشتر مواقع نیاز به نگرانی ندارد، اما اگر این دو علامت به طور مکرر تجربه شود، بهتر است با پزشک مشورت کنید. بیماریهای حرکتی مانند سفر با خودرو، قطار یا کشتی ممکن است این نوع علائم را ایجاد کنند. اگر سرگیجه و تهوع شما مکرر باشد، ممکن است نیاز به ارزیابی تخصصی داشته باشید تا عوامل محیطی، نوروهورمونال یا دیگر علتها مورد بررسی قرار گیرند.
استفراغ مکرر:
علاوه بر عواملی که اشاره شد، استفراغ مکرر ممکن است نشانه سندروم استفراغ چرخهای باشد که در برخی موارد ممکن است بیش از ۱۰ روز طول بکشد. این بیماری معمولاً با تهوع و کاهش شدید انرژی همراه است. اگر استفراغ مکرری تجربه میکنید، پزشک شما ممکن است به دنبال علت موضوعی چون عفونتها، بیماریهای گوارشی یا اختلالات معده و روده باشد.
علت حالت تهوع و کاهش اشتها:
تهوع و کاهش اشتها میتواند نشانه بیماریهای مختلفی باشد، از جمله ضعف بدن، استرس و اضطراب، اضطراب شدید میتواند باعث کاهش اشتها شود. همچنین این علائم ممکن است همراه با درد نیز باشند که ممکن است نشانه بیماریهای مختلفی از جمله زخم اثناعشر باشد. علاوه بر این، بیشترین موارد تهوع و کاهش اشتها ناشی از عوارض سوءهاضمه یا سندروم روده تحریکپذیر باشد، همچنین کمبود آب در بدن نیز ممکن است به این علائم منجر شود. درمان این علائم ممکن است نیازمند ارزیابی تخصصی توسط پزشک باشد تا عامل اصلی واضح شود و راههای درمانی متناسب اعمال شود.
درد معده و حالت تهوع:
درد معده و حالت تهوع ممکن است به طور همزمان رخ دهند و نشانهای از مشکلات گوارشی یا دیگر بیماریها باشند. این دو عارضه معمولاً با یکدیگر همراه هستند و نشانهای از مشکلات جدی در سیستم گوارش هستند. علل احتمالی شامل زخم معده، التهاب معده، عفونتهای گوارشی، بارداری، داروها یا حتی عوامل روانی میتواند باشد.
اسهال و استفراغ:
اسهال و استفراغ معمولاً علائمی از عفونتهای ویروسی یا باکتریایی در دستگاه گوارش هستند. این علائم میتوانند ناشی از مصرف غذای فاسد یا آلوده، عفونتهای معده و روده یا عوامل دیگری مانند استرس و اضطراب باشند. برای مقابله با این علایم، مهم است که بهخوبی آب و مایعات مصرف شود تا جلوی خطر افت کمبود مایعات در بدن گرفته شود. همچنین، مصرف مواد غذایی سبک و غذاهایی که میتوانند مخاط معده را آرام کنند، مفید است.
عوارض تهوع و استفراغ مکرر
تهوع و استفراغ مکرر، به خصوص زمانی که به دلیل بیماریهایی مانند شیمی درمانی یا عفونتهای گوارشی باشد، میتواند عوارض جدی برای بدن به همراه داشته باشد. این عوارض میتوانند بر سلامت کلی فرد تأثیر گذاشته و بهبودی را به تأخیر بیندازند.
در ادامه به برخی از مهمترین عوارض تهوع و استفراغ مکرر اشاره میکنیم:
- کم آبی بدن (دئیدراتاسیون): از دست دادن آب و الکترولیتها از طریق استفراغ میتواند منجر به کم آبی بدن شود. این وضعیت میتواند به مشکلات جدی مانند افت فشار خون، سرگیجه، ضعف عضلانی و حتی نارسایی کلیه منجر شود.
- اختلال در تعادل الکترولیتها: استفراغ میتواند باعث اختلال در تعادل الکترولیتهای مهمی مانند سدیم، پتاسیم و منیزیم شود. این اختلالات میتوانند ریتم قلب را مختل کرده و عملکرد عضلات را تحت تأثیر قرار دهند.
- کاهش وزن: از دست دادن اشتها و عدم توانایی در جذب مواد مغذی به دلیل استفراغ، منجر به کاهش وزن و سوء تغذیه میشود. این وضعیت میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و روند بهبودی را کند کند.
- التهاب مری: استفراغ مکرر میتواند باعث التهاب مری شود. اسید معده که همراه با محتویات معده به مری باز میگردد، میتواند به پوشش مری آسیب رسانده و باعث سوزش سر دل و درد قفسه سینه شود.
- پارگی مری: در موارد شدید، استفراغ شدید و مکرر میتواند باعث پارگی مری شود. این وضعیت یک اورژانس پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد.
- اختلال در خواب: تهوع و استفراغ میتوانند خواب را مختل کرده و منجر به خستگی مفرط شوند.
- ضعف عضلانی: کمبود آب و الکترولیتها میتواند باعث ضعف عضلانی شود.
- اختلالات روحی و روانی: استفراغ مکرر میتواند باعث ایجاد اضطراب، افسردگی و کاهش کیفیت زندگی شود.
درمان استفراغ
بهطورکلی، درمان استفراغ و تهوع به وابستگی به علت و شدت آن متفاوت است. در ادامه، به توضیحات بیشتر درباره هر یک از روشهای درمانی اشاره میکنیم:
رژیم غذایی:
مصرف غذاهای سبک و قابلهضم مانند نان تست، موز، زیتون، سوپ و مرغ پخته بهجای غذاهای چرب و سنگین میتواند کمککننده باشد. اجتناب از مصرف غذاهایی که ممکن است علایم تهوع را تشدید کنند؛ مانند غذاهای چرب، تند و خیلی شور یا خیلی شیرین.
داروهای ضد تهوع:
داروهایی مانند پپتو بیسمول و کائوپکتات میتوانند کمک کنند تا علائم استفراغ کنترل شود و از ادامه استفراغ جلوگیری شود. استفاده از داروهای ضد تهوع ممکن است به صورت قرص یا شربت باشد و بر اساس توصیه پزشک مخصص داخلی در منزل استفاده میشود.
آمپولهای ضد تهوع:
در موارد شدید، پزشک ممکن است به شما آمپولهایی مانند متوکلوپرامید را تجویز کند تا علایم استفراغ کنترل شود. این آمپولها معمولاً بهصورت وریدی تزریق میشوند و باید توسط پزشک تجویز شوند.
قرصهای ضد تهوع:
مصرف قرصهای ضد تهوع میتواند به شما کمک کند تا استفراغ را کنترل کنید. این داروها میتوانند شامل پرومتازین و متوکلوپرامید باشند که معمولاً بهصورت قرص مصرف میشوند.
سرم برای کاهش حالت تهوع:
در مواردی که استفراغ ناشی از افت فشارخون باشد، استفاده از سرم قندی نمکی میتواند به کاهش علائم تهوع کمک کند و فشارخون را بهبود بخشد.
توجه: مهم است که هر یک از این روشها تحتنظر پزشک و باتوجهبه شرایط فرد استفاده شوند. همچنین، در صورت عدم بهبود علائم یا افزایش شدت آنها، حتماً به پزشک مراجعه شود.
درمان سریع حالت تهوع و استفراغ
برای کنترل سریع استفراغ، میتوان از داروهای ضد تهوع مانند پرومتازین، دیفنهیدرامین، تریمیتوبنزامید و اوندانسترون استفاده کرد، اما قبل از مصرف هر یک از این داروها، مهم است که با پزشک مشورت کنید.
علاوه بر این، نوشیدن مقدار زیادی مایعات مانند آب، آبنبات، آبلیمو و سوپهای سبک میتواند به ترغیب بدن کمک کند و از دچارشدن به دهان خشک و تهوع بیشتر جلوگیری نماید.
همچنین، تغییرات در رژیم غذایی میتواند مؤثر باشد. مصرف وعدههای غذایی کوچکتر و غذاهای سبک و مایع، همچنین خوردن غذاهای سبک و مخلوط مانند نان تست، موز، زیتون و مرغ پخته میتواند به کاهش تهوع کمک نماید.
درصورتیکه استفراغ مرتبط با درمان سرطان است، درمان دارویی ممکن است بهبود بخش باشد، اما همواره مشورت با پزشک و رعایت دستورات او قبل از هرگونه درمانی بسیار حائز اهمیت است.
درمان استفراغ اطفال وکودکان
استفراغ در کودکان یک مشکل رایج است و معمولاً ناشی از عفونتهای ویروسی، مسمومیت غذایی یا دلایل دیگر است. در بیشتر موارد، استفراغ به خودی خود برطرف میشود. با این حال، برای تسکین علائم و جلوگیری از عوارض، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- استفراغ شدید و طولانی مدت: اگر کودک شما به مدت بیش از 24 ساعت به طور مداوم استفراغ میکند.
- استفراغ همراه با خون: حتی اگر مقدار کمی خون در استفراغ باشد.
- استفراغ همراه با تب بالا: تب بالای 38.5 درجه سانتیگراد.
- استفراغ همراه با درد شدید شکمی: درد شکمی که با استفراغ تشدید میشود.
- استفراغ همراه با علائم دیگر: مانند اسهال شدید، خشکی دهان، کاهش ادرار، گیجی یا خواب آلودگی.
- کودکان زیر 6 ماه: هرگونه استفراغ در نوزادان باید توسط پزشک بررسی شود.
درمان خانگی استفراغ در کودکان
- هیدراتاسیون: مهمترین قدم برای درمان استفراغ، جایگزینی مایعات از دست رفته است. به کودک خود به طور مکرر مایعات خنک و شفاف مانند آب، آبمیوههای رقیق، محلولهای ORS (محلولهای خوراکی آبرسانی) بدهید.
- استراحت: به کودک خود اجازه دهید تا استراحت کند و فعالیتهای بدنی خود را محدود کند.
- رژیم غذایی سبک: پس از برطرف شدن استفراغ، به تدریج غذاهای سبک و کمچرب مانند برنج آبکش، سیبزمینی پخته و موز به رژیم غذایی کودک اضافه کنید.
- تغذیه با حجم کم و مکرر: به جای دادن وعدههای غذایی بزرگ، به کودک خود وعدههای کوچک و مکرر بدهید.
- اجتناب از غذاهای تحریککننده: از دادن غذاهای چرب، ادویه دار، شیرین و گازدار به کودک خودداری کنید.
- داروهای بدون نسخه: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای بدون نسخه مانند آنتیاسیدها یا داروهای ضد تهوع را برای کودک تجویز کند.
درمان حالت تهوع خانگی
در بسیاری از مواقع، میتوان با استفاده از درمان استفراغ در منزل این عارضه را کنترل کرد. برخی اقدامات مؤثر عبارتاند از:
- نوشیدن تدریجی مایعات فراوان مانند نوشابه یا آبمیوه، بهجز آبپرتقال و گریپفروت که بیش از حد اسیدی هستند و ممکن است تهوع را افزایش دهند.
- استراحت در وضعیت نشسته یا خوابیده، زیرا فعالیت ممکن است حالت تهوع را بدتر کند و به استفراغ منجر شود.
- پرهیز از مصرف مواد غذایی جامد تا موقعی که دوره استفراغ تمام شود.
- خوردن وعدههای غذایی کوچکتر و متعدد بهجای سه وعدهغذایی بزرگ.
- درصورتیکه استفراغ و اسهال بیش از حد ادامه داشته باشد، برای جلوگیری و درمان کمآبی، از محلول ORS استفاده کنید.
- اجتناب از مصرف داروهایی که ممکن است معده را ناراحت کنند، مانند داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا کورتیکواستروئیدها.
- زنان باردار مبتلا به ویار صبحگاهی میتوانند قبل از خروج از رختخواب کمی نان یا غلات بخورند یا قبل از رفتن به رختخواب، غذای حاوی پروتئین بالا مانند گوشت بدون چربی یا پنیر مصرف کنند.
درمان استفراغ در خانه میتواند به بهبود علائم تهوع و استفراغ کمک کند و از نیاز به درمان پزشکی نیز جلوگیری نماید. درصورتیکه علائم بهبود نیابند یا وخیم شوند، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
راهکارهای جلوگیری از پیشرفت حالت تهوع و استفراغ
برای جلوگیری از تهوع و استفراغ در کودکان و بهبود حالت تهوع حین حرکت در ماشین، میتوانید صندلی فرزند خود را طوری قرار دهید که از شیشه جلو بتواند بیرون را ببیند، زیرا مشاهده حرکت سریع از پنجرهها ممکن است تهوع را بدتر کند. همچنین، بهتر است از خواندن یا نگاهکردن به بازیهای ویدئویی در اتومبیل خودداری کنید، زیرا این اقدام ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع شود. اجازه ندهید که بچهها همزمان غذا بخورند و بازی کنند.
برای پیشگیری از پیشرفت تهوع، مصرف مواد غذایی ساده مانند نان و کراکر، اجتناب از غذاهای حاوی طعم قوی، شیرین، چرب یا سرخشده، نوشیدن مایعات سرد، نوشیدن چای زنجبیل، مصرف قرص لوپرامید برای حالت تهوع و خوردن آرام تنقلات میتواند مفید باشد. همچنین، اجتناب از مصرف مواد غذایی که بهسختی هضم میشوند، استفاده از غذاهای سرد بهجای غذاهای داغ و استراحت پس از غذاخوردن با قرار دادن سر به ارتفاع حدود ۳۰ سانتیمتر بالاتر از پاها میتواند مؤثر باشد. همچنین، نوشیدن مایعات بین وعدههای غذایی، تلاش برای غذاخوردن در زمانی که احساس تهوع ندارید و انتخاب غذاهایی که آسان تهیه و هضم میشوند نیز میتواند بهبود حالت تهوع کمک کند.
راهنمای مراجعه به متخصص برای درمان استفراغ و حالت تهوع
اگر دچار تهوع و استفراغ مکرر شدهاید که بعد از چند روز خوب نمیشود یا این بیماری همراه با علائم دیگری مثل اسهال به وجود آمده است، باید به متخصص گوارش یا متخصص داخلی اقدام کنید. متخصص باتوجهبه دیگر علائم شما مانند اسهال، تب و سرگیجه آزمایشهایی را تجویز کرده تا بیماری را تشخیص دهد. پس از تشخیص بیماری، برای درمان اقدامات لازم انجام میشود.
برای پیدا کردن بهترین متخصص گوارش میتوانید از طریق سایت آرین طب اقدام کنید. این سایت میتواند پزشک متخصص گوارش در منزل را برای شما اعزام کند.
پیشگیری از استفراغ
استفراغ میتواند تجربهای ناخوشایند و ناراحتکننده باشد. با این حال، با انجام برخی اقدامات پیشگیرانه میتوانید خطر ابتلا به آن را کاهش دهید. در اینجا چند نکته برای پیشگیری از استفراغ آورده شده است:
رژیم غذایی:
- از خوردن غذاهای چرب، سرخ شده، تند و پرادویه خودداری کنید. این غذاها می توانند معده شما را تحریک کرده و باعث تهوع و استفراغ شوند.
- به آرامی غذا بخورید و خوب بجوید. جویدن کامل غذا به هضم آسان تر آن کمک می کند و احتمال سوء هاضمه و استفراغ را کاهش می دهد.
- از نوشیدن الکل و کافئین خودداری کنید. الکل و کافئین می توانند معده شما را تحریک کرده و باعث تهوع و استفراغ شوند.
- از خوردن غذاهای فاسد یا نیم پز خودداری کنید. این غذاها می توانند حاوی باکتری یا ویروس باشند که می تواند باعث مسمومیت غذایی و استفراغ شود.
- مرتباً دست های خود را با صابون و آب بشویید، به خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از دستشویی. این کار به جلوگیری از انتشار میکروب ها و پیشگیری از بیماری های عفونی که می توانند باعث استفراغ شوند کمک می کند.
سایر اقدامات پیشگیرانه:
- اگر مستعد بیماری حرکت هستید، قبل از سفر از داروهای ضد تهوع استفاده کنید. بیماری حرکت می تواند باعث تهوع و استفراغ شود، به خصوص در هنگام سفر با ماشین، هواپیما یا قایق.
- از استرس و اضطراب خودداری کنید. استرس و اضطراب می تواند باعث تهوع و استفراغ در برخی افراد شود. تکنیک های آرامش بخش مانند یوگا، مدیتیشن یا تنفس عمیق می تواند به کاهش استرس و اضطراب و در نتیجه کاهش خطر استفراغ کمک کند.
- به اندازه کافی بخوابید. خواب کافی برای سلامت کلی شما مهم است و همچنین می تواند به جلوگیری از تهوع و استفراغ کمک کند.
- از مصرف داروهایی که می توانند باعث تهوع و استفراغ شوند خودداری کنید یا با احتیاط مصرف کنید. برخی از داروها، مانند داروهای ضد درد و داروهای شیمی درمانی، می توانند به عنوان عارضه جانبی باعث تهوع و استفراغ شوند. اگر در حال مصرف دارویی هستید که باعث تهوع و استفراغ می شود، با پزشک خود در مورد راه های کاهش این عوارض جانبی صحبت کنید.
اگر علیرغم اقدامات پیشگیرانه دچار استفراغ شدید، مهم است که برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
خلاصه این مقاله را میتوانید داخل فایل صوتی زیر گوش کنید:
سخن پایانی
درصورتیکه تهوع و استفراغ مکرر با علائمی همچون اسهال، تب و سرگیجه همراه است و بر طول چند روز ادامه دارد، بهتر است برای درمان استفراغ به متخصص گوارش یا متخصص داخلی مراجعه کنید. آنها با انجام آزمایشهای مورد نیاز، بیماری را تشخیص داده و برای شما برنامه درمانی مناسب را تعیین میکنند. به منظور پیدا کردن بهترین متخصص گوارش، میتوانید از سایت آرین طب استفاده کنید و با تماس با آنها، پزشک متخصص گوارش را برای مشاوره و درمان به منزلتان اعزام کنید.
سؤالات متداول
حالت تهوع بعد از شیمی درمانی چند روز طول میکشد؟
پاسخ:
حالت تهوع پس از شیمی درمانی ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد. برخی افراد ممکن است به حالت تهوع و استفراغ حاد دچار شوند که معمولاً در اولین ۲۴ ساعت پس از درمان فروکش میکند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است به استفراغ تأخیری مبتلا شوند که ممکن است تا چند روز بیشتر هم ادامه داشته باشد. در اکثر موارد، با استفاده از داروهای ضدتهوع و استفراغ، این عارضه قابلکنترل است.
چگونه حالت تهوع را خوب کنیم؟
پاسخ:
برای کنترل و بهبود حالت تهوع و استفراغ، اقداماتی از جمله مصرف غذاهای سبک و قابل هضم، استفاده از داروهای ضد تهوع، نوشیدن مایعات فراوان، استراحت در وضعیت نشسته یا خوابیده، مصرف وعدههای غذایی کوچکتر و متعدد، استفاده از محلول ORS در صورت نیاز، اجتناب از موادی که ممکن است معده را ناراحت کنند و در صورت بارداری و مبتلا به ویار صبحگاهی، مصرف غذاهای حاوی پروتئین بالا میتواند مفید باشد. این اقدامات میتوانند بهبود علائم را به همراه داشته باشند، اما در صورت عدم تغییر وضعیت یا شدت علائم، حتماً بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیقتر و درمان مناسبتری دریافت کنید.
دلایل تهوع چیست؟
پاسخ:
علل حالت تهوع و استفراغ ممکن است شامل مسمومیت غذایی، شوک آنافیلاکسی، التهاب معده، زخم معده عصبی یا پرخوری عصبی باشد. همچنین، ممکن است استفراغ پس از یک تا حدود ۹ ساعت از مصرف غذا نشانهای از مسمومیت جدی در سیستم گوارشی باشد، بهویژه اگر مربوط به باکتریهای مضر مواد غذایی مثل سالمونلا باشد که زمان زیادی طول بکشد تا علائم آنها ایجاد شود. در صورت دچارشدن به حالت تهوع و استفراغ مکرر، مراجعه به یک پزشک متخصص گوارش میتواند کمککننده باشد.
شما میتوانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸