میخک، (benefits of cloves) ادویه‌ای است که از درخت همیشه‌سبز (Syzygium aromaticum) بومی اندونزی استخراج می‌شود. در حال حاضر، این گیاه در مناطق مختلف جهان از جمله ایران نیز رشد می‌کند. استفاده گسترده از میخک در غذاها، دسرها و نوشیدنی‌ها، همچنین در دهان‌شویه‌ها، کرم‌ها، ژل‌ها و روغن‌ها، این ادویه را به یک انتخاب محبوب در آشپزی تبدیل کرده است. مقاله حاضر به بررسی تحقیقات مرتبط با فواید میخک برای مصارف پزشکی مختلف پرداخته است.
میخک چیست؟
میخک از جوانه‌های گل درخت میخک به نام علمی Syzygium aromaticum استخراج می‌شود. این گیاه همیشه‌سبز به دو صورت کامل و آسیاب شده موجود است و در آشپزی به‌عنوان چاشنی کباب قابلمه‌ای، افزودن طعم به نوشیدنی‌های گرم و ایجاد گرمای تند در کوکی‌ها و کیک‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
علاوه بر کاربردهای آشپزی، میخک قرن‌هاست که در پیشگیری یا درمان بیماری‌های مختلف نیز بهره می‌برد. این ادویه خواص ضدالتهابی داشته و برای کمک به دندان‌درد، جلوگیری از تجمع پلاک روی دندان، مقابله با خماری، سوءهاضمه و موارد دیگر مورداستفاده قرار می‌گیرد.
ارزش غذایی میخک آسیاب شده به‌ازای یک قاشق چایخوری
یک قاشق چایخوری (۲ گرم) از میخک آسیاب شده، حاوی ارزش غذایی زیر است:
- کالری: ۶
- کربوهیدرات: ۱ گرم
- فیبر: ۱ گرم
- منگنز: ۵۵٪ از نیاز روزانه (DV)
- ویتامین C: ۲٪ از نیاز روزانه
فواید میخک
میخک، با حاوی فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی، یک منبع غنی از مواد مغذی است. استفاده از میخک کامل یا آسیاب شده به‌عنوان ادویه در غذاها، می‌تواند به تأمین برخی از مواد مغذی اساسی کمک کرده و طعم خاصی به غذاها افزوده شود. در ادامه، به بررسی مفصل برخی از فواید این ادویه می‌پردازیم.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
خاصیت میخک برای لاغری
مصرف میخک به روش‌های مختلف می‌تواند در کاهش وزن مؤثر باشد. با افزایش متابولیسم، میخک به بهبود هضم غذا کمک کرده و این ارتباط مستقیم برای کاهش وزن مؤثر است. سرعت کم متابولیسم ممکن است نشانه اضافه‌وزن یا چاقی باشد. افراد دیابتی نیز می‌توانند با افزودن میخک به رژیم غذایی خود، وزن خود را مدیریت نمایند، زیرا میخک دارای ترکیباتی است که سطح قند خون را تنظیم می‌کند. این امکان به افراد دیابتی که اقلام غذایی برای آن‌ها محدود است، اجازه می‌دهد وعده‌های غذایی خود را با خواص میخک برای لاغری بهبود بخشند. خوردن میخک برای لاغری باعث بهبود وزن بدن می‌شود.
فواید میخک برای مو و پوست
- خواص میخک برای ریزش مو: مالیدن روغن میخک به پوست سر، بهبود گردش خون را تحریک کرده و رشد موها را تقویت می‌کند.
- طراوت و شادابی موها: استفاده از چای میخک برای مو پس از رنگ‌کردن موها، به طراوت مو کمک می‌کند.
- نرم‌کننده مو: ترکیب میخک و روغن‌زیتون باعث نرمی موها می‌شود.
- افزایش حجم مو: مصرف گلبرگ میخک یا روغن میخک ممکن است حجم موها را افزایش دهد.
- درخشندگی پوست: خواص ضدباکتریایی میخک باعث درخشندگی و زیبایی پوست می‌شود.
- بهبود زخم: استفاده مرتب از روغن میخک می‌تواند به بهبود زخم‌های پوستی کمک کند.
- سلامت پوست: گیاه میخک خواص آنتی‌اکسیدانی، پتاسیم، سدیم، آهن، فسفر و ویتامین A و C را فراهم می‌کند.
- درمان آکنه: خاصیت ضدباکتریایی میخک برای درمان آکنه بسیار مفید است؛ روغن میخک می‌تواند به جوش‌ها، زخم و پوسته‌شدن کمک کند.
- جوان‌سازی پوست: آنتی‌اکسیدان موجود در میخک به جوان‌سازی پوست کمک کرده و از ایجاد چین‌وچروک زودرس جلوگیری می‌کند.
فواید میخک برای ریه
استنشاق بوی میخک می‌تواند برای ریه‌ها به‌ویژه برای بیماران برونشیت و آسم مفید باشد. برای تسکین فوری، می‌توانید مقداری میخک را گرم کرده و رایحه آن را استشمام کنید. همچنین، اضافه‌کردن دو قطره روغن میخک به چای یا چوب میخک را بجوید، ممکن است به باز کردن راه‌های تنفسی کمک کرده و گلودرد را تسکین دهد.
فواید میخک برای پیشگیری از سرطان
تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات موجود در میخک ممکن است به محافظت در برابر سرطان کمک کنند. یک مطالعه در لوله‌آزمایش نشان داد که عصاره میخک می‌تواند رشد تومورها را متوقف کرده و به مرگ سلولی در سلول‌های سرطانی منجر شود. تحقیقات دیگر نیز نشان داده‌اند که مقادیر غلیظ روغن میخک ممکن است در ۸۰ درصد سلول‌های سرطانی مری مرگ سلولی ایجاد کند. اوژنول که در میخک یافت می‌شود، دارای خواص ضدسرطانی است و ممکن است مرگ سلولی در سلول‌های سرطانی دهانه رحم را افزایش دهد.
فواید میخک برای کبد
تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات مفید در میخک می‌توانند به بهبود سلامت کبد کمک کنند. به‌خصوص، ترکیب اوژنول موجود در میخک به‌سلامت کبد ارتقا می‌دهد. در یک مطالعه حیوانی، افزودن روغن میخک به تغذیه روزانه موش‌های دچار کبد چرب، به بهبود عملکرد کبد، کاهش التهاب و کاهش استرس اکسیداتیو منجر شد.
فواید میخک بر تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از پوکی‌استخوان در سالمندان
توده استخوانی پایین که تقریباً ۴۳ میلیون سالمند در ایالات متحده را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، می‌تواند به پوکی‌استخوان منجر شود و خطر شکستگی و آسیب به استخوان‌ها را در این گروه افزایش دهد. برخی از ترکیبات موجود در میخک ممکن است در حفظ توده استخوانی نقش مؤثری ایفا کرده و در پیشگیری از این مشکلات در سالمندان مؤثر باشند.
اثربخشی ترکیبات میخک در کاهش و درمان زخم معده
تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات موجود در میخک می‌توانند در درمان زخم معده مؤثر باشند. زخم معده، این آسیب‌های دردناک در پوشش معده یا مری را توصیف می‌کند که اغلب به دلیل کاهش پوشش محافظ معده به وجود می‌آیند که عواملی چون استرس، عفونت و ژنتیک ممکن است ایجاد کنند. در یک مطالعه حیوانی، اسانس میخک نشان داده است که تولید مخاط معده را افزایش می‌دهد. مخاط معده به‌عنوان یک مانع عمل کرده و در پیشگیری از فرسایش پوشش معده ناشی از اسیدهای گوارشی نقش دارد. عصاره میخک به درمان زخم معده کمک می‌کند و اثرات مشابه چندین داروی ضد زخم را از خود نشان می‌دهد.
خواص میخک برای کلیه
میخک با خواص ضدالتهابی و ضد اکسیدان خود، می‌تواند به بهبود سلامت کلیه کمک کرده و التهابات را کاهش دهد. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در میخک ممکن است به حفاظت از سلول‌های کلیه در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک کرده و همچنین می‌تواند در کنترل فشارخون نقش داشته باشد.
خواص میخک برای مردان
میخک با فواید قدرتمندی برای سلامتی مردان همراه است. خواص چوب میخک برای مردان می‌تواند به محافظت در برابر برخی از انواع سرطان‌ها کمک کرده و خطر ابتلا به آن‌ها را کاهش دهد. همچنین، تحقیقات نشان داده است که مصرف میخک می‌تواند در درمان اختلالات نعوظ و بهبود عملکرد جنسی مردان مؤثر باشد. خواص گل میخک نیز در جلوگیری از مشکلات انزال زودرس و در بهبود کنترل آن تأثیر دارد. افزایش تولید هورمون‌های جنسی از جمله اثرات مثبت دیگر میخک بر روی سلامت جنسی مردان است. همچنین، خواص گل میخک برای مردان موجب کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی شده و تعداد و تحرک اسپرم‌ها را بهبود می‌بخشد. در نتیجه، مصرف میخک به‌عنوان یک ترکیب مفید می‌تواند به بهبود سلامت عمومی جنسی مردان کمک کند.
خواص میخک برای زنان
این گیاه می‌تواند در درمان مشکلات عمومی سلامت جنسی زنان اثرگذار باشد، از تقویت تولید هورمون‌های جنسی زنانه گرفته تا افزایش سطح تستوسترون و تحریک عصبی، همچنین خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی میخک می‌توانند در پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی و حتی کاهش احتمال ناباروری در زنان نقش داشته باشند.
در ضمن، خواص میخک برای پریودی نیز با داشتن خواص مسکن طبیعی، به کاهش درد و تسکین علائم پریودی کمک می‌کند. ترکیب اوژنول موجود در میخک به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان مؤثر علاوه بر مسکنی بودن، با افزایش گردش خون نیز به بهبود تنش و سفتی در ناحیه دردآور در این دوره از زندگی زنان کمک می‌کند. به‌طورکلی، میخک با ارائه این فواید، به‌سلامت جسمی و روانی زنان در مراحل مختلف زندگی کمک کرده و نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی آنان ایفا می‌کند.
عوارض جانبی میخک
استفاده از میخک با دوزهای کمتر روغن امکان دارد که عوارض جانبی کمتری ایجاد کند، اما ممکن است منجر به تحریک موضعی، واکنش‌های آلرژیک نادر و حتی درماتیت تماسی شود. بااین‌حال، مصرف دوزهای بالا ممکن است باعث عوارض جانبی جدی شود، از جمله آسیب کبد و کلیه، تشنج و در موارد شدید‌تر، به کما برسد. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، پیشنهاد می‌شود که پیش از هر استفاده، با پزشک مشورت کرده و دستورالعمل‌های بهداشتی و دارویی را رعایت نمایید.
خواص چای میخک و دارچین
چای دارچین و میخک به دلیل خواص ضد انگل و ضدباکتری، مؤثر در درمان انگل روده هستند. همچنین، می‌توانند در فعالیت چربی‌سوزی، کاهش اشتها و لاغری کمک نمایند. خاصیت ضدالتهابی و ضددرد آن‌ها، می‌تواند برای آرتروز و التهابات مفید باشد. افزون بر این، به‌سلامت پوست کمک کرده و از پیری زودرس جلوگیری می‌کنند. خواص ضدالتهابی چای دارچین و میخک می‌توانند سیستم ایمنی را تقویت کرده و در هضم غذا و کاهش التهابات سینوسی نیز مؤثر باشند. در کل، فواید میخک در چای نشان‌دهنده اهمیت و تنوع مفید این چای برای سلامتی عمومی بدن است.
خواص دمنوش میخک و دارچین و زنجبیل
خاصیت‌های بی‌نظیر ضدالتهابی و ضدانعقادی در دمنوش میخک، دارچین و زنجبیل باعث تأثیرگذاری آن در درمان بیماری‌هایی مانند آرتریت و حفظ سلامت قلب می‌شود. این ترکیب نه‌تنها در رفع حالت تهوع مؤثر است؛ بلکه سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به بهبود گردش خون کمک می‌نماید.
گستردگی خواص متعدد میخک از کاهش درد دندان تا تقویت استخوان‌ها و اثرات مثبت بر قوای جنسی، این ادویه را به یک افزودنی چندکاره در زندگی روزمره تبدیل کرده است. میخک، علاوه بر استفاده در آشپزی، در محصولاتی مانند ژل، کرم و دهان‌شویه نیز به کار می‌رود. اما باید به مصرف بااحتیاط و بدون زیاده‌روی پرداخت تا جلوگیری از احتمالی اثرات جانبی مانند تشنج، آسیب به کبد و کلیه باشد.
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
