گیاه زیره، (cumin) با دو نوع اصلی، یعنی زیره سبز و زیره سیاه، بهعنوان ادویههای بینظیری شناخته میشوند که از طریق تاریخ و فرهنگهای مختلف در طب اسلامی بهرهمندیم. زیره سیاه با ویژگیهای درمانی و جادویی خاص، بهعنوان یک گیاه معتبر در درمان بسیاری از مشکلات سلامت مطرح است. از سوی دیگر، زیره سبز با خصوصیات ضدمیکروبی و طعم دلپذیر، در آشپزی و درمان برخی بیماریها به کار میرود. در این مقاله، ما قصد داریم به بررسی این دو جنس گیاهی بپردازیم و خواص مهم آنها را در زمینههای مختلف معرفی کنیم.
زیره سبز و زیره سیاه: دو گونه ارزشمند از خانواده زنبقیان
زیره سبز:
گیاه دوسالانهای از خانواده زنبقیان که در مناطق گسترده از اروپا تا شمال آفریقا و آسیا پراکنده است. این گیاه بهعنوان یک ادویه محبوب در آشپزی مورداستفاده قرار میگیرد و به دلیل خواص ضدالتهابی، ضدعفونیکننده و ضد اسپاسمی، بهعنوان داروی گیاهی درمانی برای مشکلات گوارشی به کار میرود. بذر، عصاره و روغن زیره سبز نیز در صنایع آرایشی، بهداشتی و داروسازی مورداستفاده قرار میگیرد.
زیره سیاه:
گیاهی ارزشمند از خانواده زنبقیان که در مناطق کوهستانی رشد میکند. زیره سیاه مانند زیره سبز، خواص درمانی از جمله ضدعفونیکننده و ضدالتهابی دارد. بذر، عصاره و روغن زیره سیاه نیز در صنایع مختلف از جمله داروسازی و آشپزی مورداستفاده قرار میگیرد. این دو گونه از جنس گیاهی زیره با خواص جادویی خود، در عرصههای مختلف بهداشتی، درمانی و آشپزی ارزشمند هستند.
طبع زیره سبز
زیره سبز در طب سنتی ایرانی بهعنوان گیاهی گرم معرفی میشود و در تولید گرما در بدن و تعادل دمای داخلی نقش دارد. مصرف آن در شرایط نیاز به تقویت گرما و حرارت بدن توصیه میشود. بااینحال، برای مواردی مانند تب بالا، التهاب یا اضطراب بیش از حد، ترجیحاً مصرف نشود و یا با تشخیص و تجویز پزشک یا دکتر طب سنتی انجام شود.
فواید دانههای شاه زيره
دانههای شاه زيره یا شاهجیرا بهعنوان یک ادویه متداول در آشپزی استفاده میشوند و علاوه بر خواص طعمدهنده، فواید بسیاری برای سلامتی دارند. این شامل خواص محرک، ضد اسپاسم، معدهای، ضد چربی، کاهش چربی خون، ضدباکتری، قابض و آرامبخش میشود. مصرف روزانه در غذاها به بهبود حافظه، کنترل دیابت و افزایش سلامت دوران بارداری و شیردهی در زنان کمک میکند.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
خواص و فواید زیره سبز
درمان هموروئید: زیره سبز، به دلیل حاوی فیبر، بهبود هضم و کاهش علائم هموروئید را تسهیل میکند. همچنین، خواص ضدقارچ و ضدمیکروبی آن، به درمان عفونتهای مرتبط با هموروئید کمک میکند.
کمک به هضم: با تحریک غدههای ترشحی، این گیاه سبز به بهبود عملکرد گوارش و هضم غذا کمک میکند.
تقویت سیستم ایمنی: حاوی ویتامین C، زیره سبز به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و از بروز بیماریها جلوگیری مینماید.
مراقبت از پوست صورت: حاوی ویتامین E، این گیاه سبز پوست را تقویت کرده و خواص ضد پیری دارد که به ارتجاع و رطوبت پوست کمک میکند.
کاهش استرس و افسردگی: با داشتن آنتیاکسیدان، زیره سبز استرس را کاهش داده و به درمان افسردگی کمک میکند.
درمان اختلالات تنفسی: با دفع مخاط ریهها، این گیاه سبز به بهبود تنفس در بیماریهایی نظیر آسم کمک میکند.
تقویت حافظه: تحریک سیستم عصبی مرکزی باعث تقویت حافظه و بهبود عملکرد مغز میشود.
درمان بیخوابی: زیره سبز بهبود کیفیت خواب و مقابله با بیخوابی را تسهیل میکند.
پیشگیری از دیابت: با کاهش قند خون، این گیاه سبز به پیشگیری از دیابت کمک میکند.
تقویت استخوانها: حاوی کلسیم، زیره سبز به تقویت استخوانها کمک میکند.
خواص زیره سبز برای لاغری
زیره سبز، با اینکه بهعنوان ادویه در غذاها به کار میرود و خود خواص لاغری مستقیمی ندارد، اما برخی از خواص فرعی آن ممکن است به طور غیرمستقیم در فرایند این گیاه برای لاغری تأثیرگذار باشند:
- تنظیم سطح قند خون و اثر مثبت بر متابولیسم قند
- بهبود عملکرد سیستم گوارشی
- افزایش جذب مواد مغذی و کاهش وزن
- تحریک متابولیسم، افزایش سوختوساز بدن و سوزاندن چربی
خواص زیره سبز برای کبد چرب
تحقیقات محدود در زمینه اثرات زیره سبز بر کبد چرب نشان دادهاند که این گیاه ممکن است سطح چربی کبد را کاهش داده، فعالیت آنزیمهای کبدی را تنظیم نموده و علائم کبد چرب را بهبود بخشد. همچنین، خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی این گیاه سبز میتواند التهاب و آسیب به بافت کبد را کاهش دهد.
خواص زیره سبز برای رحم
مصرف زیره سبز ممکن است در درمان عفونت رحم و تنبلی تخمدان زنان مؤثر باشد. این گیاه ضد قاعدگی بوده و میتواند در کاهش دردهای پیش از قاعدگی نیز تسکینبخش باشد.
دمنوش زیره سبز
با تهیه دمنوش زیره سبز، میتوانید بهعنوان یک گزینه برای لاغری بهرهمند شوید یا این دمنوش را به طعم غذاهای دیگر اضافه کنید. مصرف این دمنوش میتواند در تنظیم سطح قند خون، بهبود عملکرد گوارش، افزایش جذب مواد مغذی و تحریک متابولیسم کمک نماید. برای کاهش وزن، مصرف قبل از غذا توصیه میشود، درحالیکه برای حفظ سلامت معده، مصرف در سه وعده و پس از غذا مفید است. همچنین، دمنوش این گیاه سبز میتواند به تقویت معده کمک کرده و در این راستا میتوانید هر روز صبح و شب از آن استفاده کنید.
طریقه مصرف زیره سبز برای لاغری شکم
زیره برای لاغری شکم بهتنهایی نمیتواند کاهش چربی شکم را تضمین کند، اما با جایگاهی در یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم، ممکن است به کاهش چربیهای شکم کمک کند. راههای مختلف مصرف عبارتاند از:
- اضافهکردن بهعنوان طعمدهنده: از زیره سبز بهعنوان یک طعمدهنده در غذاها استفاده کنید تا طعم غذاهای سالم و کمچربتان را افزایش دهید.
- استفاده بهصورت چای و دمنوش: زیره سبز را بهصورت چای یا دمنوش مصرف کنید؛ این میتواند به تحریک متابولیسم کمک کرده و در کاهش وزن، بهویژه در منطقه شکم، تأثیرگذار باشد.
- استفاده به شکل عرق: زیره سبز را به شکل عرق تهیه کنید و به میزان مناسب مصرف کنید تا به فرایند کاهش چربی شکم کمک نماید.
- ترکیب با غذاهای سبک و کمچرب: از زیره سبز بهعنوان افزودنی در غذاهای سبک و کمچرب مانند سالاد، سوپ و غذاهای بخارپز استفاده کنید تا به رژیم کاهش وزنتان افزوده شود.
با ادغام زیره سبز بهعنوان بخشی از رژیم غذایی متنوع و فعالیت بدنی منظم، میتوانید بهترین نتایج را در کاهش چربی شکم خود ببینید. طریقه مصرف زیره سیاه برای لاغری شکم هم مانند این گیاه سبز مورداستفاده قرار میگیرد.
خواص عرق زیره سبز
عرق زیره سبز، فرآوردهای مایع از این گیاه سبز است که از طریق تقطیر یا استخراج با محلول به دست میآید. این عرق دارای خواص زیر است:
درمان عفونتهای باکتریایی و قارچی: عرق زیره سبز میتواند در درمان عفونتهای باکتریایی و قارچی، بهویژه عفونتهای پوستی، مؤثر باشد.
کاهش التهابها: توانایی در کاهش التهابهای موضعی، از جمله التهابهای پوستی، عضلانی و مفاصل را داراست.
تسکین نشانههای استرس و تنش: عرق این گیاه سبز میتواند نشانههای استرس و تنش را کاهش داده و درمان استرس و اضطراب را تسهیل کند.
مقابله با آسیبهای اکسیداتیو: عرق زيره سبز بهعنوان یک آنتیاکسیدان میتواند در مقابله با آسیبهای اکسیداتیو و پیشگیری از آسیب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد مؤثر باشد.
خاصیت زیره سیاه
تسکیندهنده درد شکم با زیره سیاه: زیره سیاه میتواند در درمان درد شکم ناشی از کرمهای انگلی مؤثر باشد.
تسکین و درمان سرفه با زیره سیاه: ترکیب دانههای زیره با فلفل، گزینهای مؤثر برای برطرفکردن سرفه خشک است.
خاصیت ضد اسپاسم زیره سیاه: روغن این گیاه دارای خواص ضد اسپاسم است و میتواند انقباض و گرفتگی عضلات را التیام بخشد.
زیره سیاه و سلامت قلبی: حضور پتاسیم در زیره سیاه به حفظ ضربان قلب کمک کرده و بهسلامت قلب کمک میکند.
خواص زیره سیاه برای لاغری شکم: با کمک به هضم بهتر غذاها، این گیاه سياه براي لاغري ممکن است باعث کاهش وزن شود.
ادرارآور: روغن دانه این گیاه به افراد دچار مسدودی ادرار کمک میکند و اثر ادرارآور دارد.
خواص روغن زیره برای دور چشم: زیره سیاه باعث کاهش چین و چروکهای دور چشم میشود و به شادابی و جلوگیری از پیری پوست کمک میکند.
زیره سیاه و رفع بیخوابی: با داشتن آنتیاکسیدانها و منیزیم، این گیاه سیاه به رفع بیخوابی کمک میکند.
نکته: توصیه میشود قبل از استفاده از زيره براي لاغري با دکتر یا تغذیهشناس مشورت کنید.
خواص روغن زیره سیاه
حاوی ترکیبات گوناگون از جمله آنتیاکسیدانها، استرول، نیگلون، تیموکینون و اسیدهای چرب است. فواید آن شامل کمک به درمان آسم، کنترل سطح قند خون و فشارخون و جلوگیری از ابتلا به سرطان میشود. قبل از استفاده مشورت پزشکی توصیه میشود.
عوارض زیره سیاه برای لاغری
زیره سبز و زیره سیاه دارای مقادیر زیادی از فیبر هستند که باعث کاهش اشتها و افزایش متابولیسم میشوند. اگر به دنبال تجربه لاغری هستید، توصیه میشود از این گیاه استفاده کنید، زیرا به کاهش چربیهای شکمی کمک میکند.
عرق زیره سیاه
عرق زیره سیاه که از دانههای این گیاه استخراج میشود، یکی از روشهای مؤثر بهرهبرداری از خواص فراوان این گیاه است. با طبع گرم، برخی از مهمترین خواص عرق این گیاه سیاه در درمان بیماریها عبارتاند از:
- لاغری و کاهش وزن
- تنظیم قاعدگی
- افزایش شیر مادران شیرده
- درمان اختلالات گوارشی
- کاهش قند خون
استفاده همزمان از خواص این گیاه و رازیانه نیز میتوان بهسرعت لاغری کمک کرده و نتایج بهتری را ارائه دهد.
زیره و زنیان برای لاغری
به دلیل خواص چربیسوزی و تنظیم قند خون، میتواند به برنامه لاغری افزوده شود. ترکیب این گیاه با زنیان میتواند در افزایش متابولیسم و کاهش چربی تأثیرگذار باشد.
زیره سبز و سیاه هر دو از ادویههای غنی با خواص سلامتی هستند. این گیاه سبز بهعنوان یک گرمکننده در طب سنتی توصیه میشود، اما در مواردی باید مصرفش موردتوجه قرار گیرد. از سوی دیگر، این گیاه سیاه با خواص ضدباکتری و ضد اکسیدانیاش در درمان بسیاری از بیماریها نقش مؤثری ایفا میکند. هرچند از خواص مثبت هر کدام برخوردارند، اما باید توجه داشت که مصرف بیش از حد هرکدام ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، بنابراین بهتر است مصرف آنها را با مشورت متخصصان سلامت انجام داد.
زیره سبز
زیره (Cumin) یک ادویه منحصر به فرد است که مدت ها در آشپزی و داروهای گیاهی استفاده می شود.
طعم کمی تلخ و خاکی آن یادآور شیرین بیان، گشنیز، انیسون و رازیانه است. می توان آن را به صورت کامل یا آسیاب شده در غذاهای شیرین و خوش طعم مانند نان، شیرینی، کاری و خورش استفاده کرد.
هنگامی که از زیره به صورت دارویی استفاده می شود، می توان آن را به صورت چای درآورد یا به عنوان مکمل مصرف کرد. همچنین می توانید روغن های ضروری آن را به پوست خود بمالید. برای مصرف این داروی گیاهی با پزشکان عمومی آرین طب مشورت کنید و از خدمات داروخانه آنلاین ما بهرهمند شوید.
مشخصات مواد مغذی
زیره دارای طیف گسترده ای از مواد مغذی ضروری است که تعدادی از آنها در رژیم های غذایی غربی وجود ندارد. اینها عبارتند از آهن، روی، کلسیم و فیبر.
فقط 1 قاشق غذاخوری (6.7 گرم) زیره دارای:
- کالری: 22
- پروتئین: 1.3 گرم
- چربی: 0.9 گرم
- کربوهیدرات: 3.34 گرم
- فیبر: 2.6 گرم
- مس: 6.7 درصد DV
- آهن: 6.1 درصد برای زنان
- منیزیم: 5.4 درصد DV
- منگنز: 4.8 درصد برای زنان
- کلسیم: 3.6٪ از DV
- روی: 4.6 درصد برای زنان
علاوه بر این، زیره دارای منبع غنی از آنتی اکسیدان های تقویت کننده سلامت، از جمله لیمونن و کارون است.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
مزایای سلامتی بالقوه
زیره قرن ها در طب سنتی و عامیانه مورد استفاده قرار می گرفته است. جالب توجه است که تحقیقات اولیه از چندین مورد از این مزایا پشتیبانی می کند.
ممکن است التهاب را کاهش دهد
چندین ترکیب زیره دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی هستند.
در حالی که التهاب یک پاسخ طبیعی بدن است، التهاب مزمن می تواند منجر به بیماری های مختلفی مانند بیماری التهابی روده شود. علائم آن ممکن است شامل زخم، گرفتگی، گاز، اسهال، فوریت روده و تحریک بافت گوارشی باشد.
در مطالعهای روی موشهای مبتلا به IBD، هم عصاره زیره سیاه و هم اسانس، التهاب را در بافت روده بزرگ بهاندازه داروهای رایج مبتنی بر استروئید کاهش داد.
زیره در طول تاریخ برای درمان چندین بیماری گوارشی از جمله سوء هاضمه و زخم معده مورد استفاده قرار گرفته است.
تعداد انگشت شماری از مطالعات کوچک انسانی نشان می دهد که روغن زیره، بافت ماهیچه صاف دستگاه گوارش شما را شل می کند، بنابراین علائم سوء هاضمه مانند گاز، گرفتگی و نفخ را تسکین می دهد .
یک مطالعه آزمایشی نشان داد که اسانس زیره از رشد باکتری های مضر روده جلوگیری می کند در حالی که باکتری های مفید را دست نخورده می گذارد. این باکتریهای خوب مواد مغذی تولید میکنند، التهاب را کاهش میدهند، هضم را بهبود میبخشند و از سلامت ایمنی شما حمایت میکنند .
مطالعه دیگری در لوله آزمایش نشان داد که عصاره زیره با باکتری هلیکوباکتر پیلوری که عامل ایجاد زخم معده و التهاب گوارشی است، مبارزه می کند.
دوز مکمل و عوارض جانبی احتمالی
زیره به اشکال مختلفی از جمله میوه کامل (یا دانه)، کپسول، اسانس و عصاره موجود است.
بیشتر انواع بلعیده می شوند، اما فرمولاسیون روغن رقیق شده تا 2% را می توان با خیال راحت روی پوست گسیخته استفاده کرد .
به علاوه، هرکسی که اختلال عملکرد کبد یا کیسه صفرا دارد باید از زیره سیاه اجتناب کند، زیرا برخی شواهد نشان میدهند که میتواند تخلیه کیسه صفرا را مهار کند.