CBC یا Complete Blood Count، یکی از معمول‌ترین آزمایشات برای بررسی وضعیت سلول‌های خونی است. این آزمایش با اندازه‌گیری تعداد و نسبت انواع مختلف سلول‌های خونی اطلاعات مهمی ارائه می‌دهد. در ادامه مقاله، به توضیح علت انجام آزمایش cbc، تفسیر نتایج آن خواهیم پرداخت.
آزمایش cbc چیست؟
آزمایش cbc یا شمارش کامل خون یکی از پرکاربردترین آزمایشات خونی است که برای سنجش وضعیت عمومی سلامت و تشخیص اختلالات مختلف مانند کم‌خونی، عفونت‌ها و لوسمی به کار می‌رود. خون از دو بخش اصلی پلاسما (مایع خون) و عناصر سلولی تشکیل شده است. عناصر سلولی شامل گلبول‌های سفید (WBC)، گلبول‌های قرمز (RBC) و پلاکت‌ها هستند، هرکدام وظایف مخصوص خود را دارند. آزمایش سی بی سی تعداد و وضعیت این انواع سلول‌های خونی را اندازه‌گیری می‌کند و افزایش یا کاهش غیرطبیعی آن‌ها ممکن است نشانه‌ای از وجود بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به ارزیابی بیشتر دارد.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
تحلیل پارامترهای گلبول‌های قرمز در آزمایش cbc
پارامترهای آزمایش cbc برای گلبول‌های قرمز (RBC):
- تعداد گلبول‌های قرمز (RBC): این پارامتر تعداد گلبول‌های قرمز در خون را نشان می‌دهد که اکسیژن را به اندام‌های بدن منتقل می‌کنند.
- هماتوکریت (Hct): نسبت گلبول‌های قرمز به حجم مایع خون یا پلاسما را نشان می‌دهد.
- هموگلوبین (Hb): این پروتئین در گلبول‌های قرمز وجود دارد و به حمل اکسیژن کمک می‌کند.
- میانگین حجم گلبول‌های قرمز (MCV): این پارامتر میانگین حجم گلبول‌های قرمز را نشان می‌دهد.
- میانگین هموگلوبین سلولی (MCH): میانگین مقدار هموگلوبین در هر گلبول قرمز را نشان می‌دهد.
- میانگین غلظت هموگلوبین سلولی (MCHC): این پارامتر میانگین غلظت هموگلوبین در گلبول‌های قرمز را نشان می‌دهد.
- RDW: این پارامتر نشان‌دهنده تنوع در اندازه گلبول‌های قرمز است.
- میانگین حجم پلاکت (MPV): این پارامتر میانگین حجم پلاکت‌ها را نشان می‌دهد.
آشنایی با گلبول‌های سفید (WBC) و نقش آن‌ها در آزمایش سی بی سی
گلبول‌های سفید، یکی از اجزای حیاتی سیستم ایمنی بدن هستند که در مبارزه با عفونت‌ها و التهاب‌ها نقش دارند. این سلول‌ها در مغز استخوان تولید می‌شوند و پس از رشد و بلوغ، به جریان خون ملحق می‌شوند تا وظایف خود را انجام دهند.
افزایش تعداد گلبول‌های سفید معمولاً نشان‌دهنده وجود عفونت یا التهاب در بدن است. در آزمایش cbc، این افزایش ممکن است به شکل یک جابه‌جایی به سمت چپ یا راست در WBC دیده شود که به ترتیب نشان‌دهنده افزایش نوتروفیل‌ها (عفونت باکتریایی) یا لنفوسیت‌ها (عفونت ویروسی) است. پزشکان گاهی به این جابه‌جایی‌ها اشاره می‌کنند تا وضعیت گلبول‌های سفید را ارزیابی کنند.
آشنایی با پلاکت‌ها و نقش آن‌ها در لخته‌شدن خون
پلاکت‌ها بخش حیاتی از سیستم لخته‌شدن خون را تشکیل می‌دهند. آن‌ها، نه کاملاً سلولی هستند، بلکه قطعاتی از سلول‌های بزرگ‌تر به نام مگاکاریوسیت‌ها هستند. پلاکت‌ها وقتی فعال می‌شوند که علایمی از خونریزی یا آسیب در بدن مشاهده شود. آن‌ها در محل خونریزی که به نام تجمع پلاکتی شناخته می‌شود، جمع می‌شوند تا محل خونریزی را مسدود کنند. این فعالیت با هماهنگی با سایر اجزای سیستم انعقادی انجام می‌شود که شامل برخی پروتئین‌های خاص مانند ترومبین است.
آزمایش cbc در منزل
بدون نیاز به حضور در آزمایشگاه، می‌توانید به‌راحتی و در سریع‌ترین زمان ممکن، آزمایش cbc خود را در منزل یا محل کار خود انجام دهید.
تشخیص بیماری‌ها از طریق آزمایش cbc
نتایج خارج از محدوده‌های طبیعی در شمارش کامل خون ممکن است نشان‌دهنده وجود مشکلاتی باشد. اغلب، شمارش کامل خون اولین آزمونی است که برای تشخیص کم‌خونی استفاده می‌شود. CBC اقدام به اندازه‌گیری اجزای مختلف خون می‌کند و نتایج شمارش گلبول‌های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت اگر کمتر از حد طبیعی باشد، نشان‌دهنده کم‌خونی است.
تالاسمی یکی از کم‌خونی‌های ارثی است که با استفاده از آزمایش cbc و HB الکتروفورز تشخیص داده می‌شود. افزایش تعداد گلبول‌های قرمز (اریتروسیتوز) یا سطح هموگلوبین و هماتوکریت می‌تواند به بیماری‌هایی مانند پلی‌سیتمی‌ورا یا بیماری‌های قلبی اشاره کند.
اگر تعداد گلبول‌های سفید بیشتر از حد طبیعی باشد، این می‌تواند نشان‌دهنده عفونت یا التهاب باشد، یا احتمالاً بیماری‌هایی مانند اختلالات سیستم ایمنی یا بیماری‌های مغز استخوان. همچنین، افزایش تعداد گلبول‌های سفید ممکن است ناشی از واکنش به داروها باشد.
دلایل انجام آزمایش cbc
آزمایش cbc یکی از ابزارهای مهم در تشخیص بسیاری از مشکلات سلامتی است. این آزمون به پزشک اطلاعات مفیدی ارائه می‌دهد که به او کمک می‌کند تا تصمیمات درمانی مناسب‌تری اتخاذ کند. برای مثال، اگر شما دارای علائمی مانند کبودی یا خونریزی، خستگی، سرگیجه یا ضعف، تب، حالت تهوع و استفراغ، التهاب (تورم و تحریک) در هر نقطه از بدن، درد مفاصل، یا مشکلات ضربان قلب یا فشارخون باشید، پزشک ممکن است آزمایش سی بی سی را برای شما تجویز کند.
مواردی که آزمایش سی بی سی بررسی می‌کند عبارت‌اند از:
- بررسی اختلال خونی موجود
- تشخیص اختلالات سیستم ایمنی
- بررسی تأثیر داروهایی که مصرف می‌کنید بر تعداد سلول‌های خونی
این آزمایش به طور خاص به پزشک کمک می‌کند تا علت‌های احتمالی علائم شما را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسبی را برای شما تعیین کند.
رنج نرمال آزمایش cbc
گلبول‌های قرمز (RBC):
- مردان: 4.32–72 میلیون سلول در هر میکرولیتر خون (cells/mcL)
- زنان: 3.90–03 میلیون سلول در هر میکرولیتر خون (cells/mcL)
گلبول‌های سفید (WBC):
- 3,500 تا 10,500 سلول در هر میکرولیتر خون (cells/mcL)
پلاکت‌ها (Platelets):
- 150,000 تا 450,000 در هر میکرولیتر خون (cells/mcL)
هموگلوبین (Hemoglobin):
- مردان: 13.5–5 گرم در دسی‌لیتر خون (g/dL)
- زنان: 12.0–5 گرم در دسی‌لیتر خون (g/dL)
هماتوکریت (Hematocrit):
- مردان: 38.8–0 درصد
- زنان: 34.9–5 درصد
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
شرایط قبل از انجام آزمایش cbc
اگر تنها برای آزمایش سی بی سی خون را بررسی می‌کنید، نیازی به ناشتا نیست و می‌توانید قبل از آزمایش به طور معمول غذا بخورید و بنوشید. اما اگر نمونه خون شما برای آزمایش‌های اضافی نیاز است، ممکن است برای مدت معینی قبل از آزمایش ناشتا باشید.
عواملی که ممکن است باعث آزمایش cbc غیرطبیعی شوند
آزمایش سی بی سی ممکن است در شرایط خاص نتایج غیرطبیعی نشان دهد که با وضعیت فعلی خون شما “طبیعی” یا “سازگار” نیست که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره شده است:
- کمبود آهن یا سایر مواد معدنی و ویتامین‌ها
- التهاب یا عفونت‌های خاص
- اختلالات و آسیب‌پذیری در سیستم دفاعی بدن یا سیستم “خودایمنی”
- بیماری‌ها و بیماری‌های قلبی
- اختلالات خونریزی
- شرایط مغز استخوان
- واکنش بدن به داروهای مداوم
- سرطان
نکته: توجه داشته باشید که نتایج غیرطبیعی آزمایش cbc ممکن است نیاز به بررسی‌های تکمیلی داشته باشد تا علت دقیق آن مشخص شود. همچنین، تنها پزشک شما می‌تواند نتایج را تفسیر کرده و درمان مناسب را تعیین کند.
زمان مناسب برای انجام‌دادن آزمایش سی بی سی
آزمایش cbc به دلایل مختلفی توسط پزشکان تجویز می‌شود و ممکن است به‌منظور بررسی سلامت عمومی یا به‌عنوان بخشی از چکاپ روتین انجام شود. بهترین زمان برای انجام این آزمایش بستگی به وضعیت عمومی شخص و توصیه‌های پزشک دارد.
گاهی علائمی مانند خستگی، ضعف، تب، التهاب یا کبودی ظاهر می‌شود که پزشک برای بررسی دلایل آن‌ها، آزمایش cbc را تجویز می‌کند. شمارش کامل خون (CBC) به تشخیص علل این علائم کمک می‌کند. به‌عنوان‌مثال، افزایش تعداد سلول‌های سفید خون (WBC) ممکن است نشان‌دهنده عفونت یا حساسیت و آلرژی باشد.
تفسیر و خواندن آزمایش cbc
مقادیر شمارش کامل خون معمولاً بر اساس تعداد سلول‌های خون در یک حجم خاص از خون گزارش می‌شود. این مقادیر نرمال ممکن است بر اساس محدوده مرجع و تجهیزات آزمایشگاهی متفاوت باشد، بنابراین نتایج ممکن است از یک آزمایشگاه به آزمایشگاه دیگر کمی متفاوت باشد.
پزشک ممکن است نیاز به بررسی نتایج CBC به همراه نتیجه های سایر آزمایش‌های خون داشته باشد یا ممکن است آزمایش‌های اضافی دیگری را انجام دهید.
در برخی موارد، اگر نتایج شما به طور قابل‌توجهی بالاتر یا کمتر از محدوده طبیعی باشد، ممکن است پزشک شما را به یک پزشک متخصص در اختلالات خونی (هماتولوژیست) ارجاع دهد.
برای تفسیر آزمایش cbc آنلاین، نتایج را با محدوده‌های نرمال مقایسه کنید. معمولاً این آزمایش شامل شمارش گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز، پلاکت‌ها و سایر پارامترهای مرتبط با خون است. اگر مقادیر شما خارج از محدوده طبیعی باشد، ممکن است نیاز به مشاوره با پزشک داشته باشید.
آزمایش سی بی سی در کرونا
آزمایش cbc (شمارش کامل خون) به‌عنوان یکی از آزمون‌های اصلی سلامتی، در تشخیص و مدیریت بیماری‌های مختلف اهمیت دارد. در زمان شیوع ویروس، آزمایش cbc در کرونا می‌تواند به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های تشخیصی مورداستفاده قرار بگیرد، زیرا تغییرات در تعداد گلبول‌های سفید ممکن است نشانگر وجود عفونت وضعیتی مانند COVID-19 باشد. به‌عنوان‌مثال، افزایش نوتروفیل‌ها در CBC ممکن است به‌عنوان نشانه‌ای از عفونت باکتریایی در نظر گرفته شود که می‌تواند در تشخیص و مدیریت بیماری کمک کند.
هزینه آزمایش cbc
هزینه آزمایش cbc ممکن است متغیر باشد و بستگی به مکان، تأمین‌کننده خدمات پزشکی و نیازهای خاص فرد داشته باشد. معمولاً در بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و مراکز پزشکی قیمت‌های مختلفی اعمال می‌شود. در برخی موارد، بیمه‌های بهداشتی هم ممکن است بخشی از هزینه را پوشش دهند. بهتر است قبل از انجام آزمایش، با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی یا بیمارستان مربوطه تماس بگیرید تا اطلاعات دقیق در مورد هزینه‌ها را دریافت کنید.
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
انجام آزمایش خون (CBC) برای بررسی بسیاری از بیماری‌ها و تشخیص به‌موقع آن‌ها اساسی است. همچنین، برای چکاپ کامل و بررسی سلامت کلی بدن، توصیه می‌شود که آزمایش خون را در برنامه سالانه خود قرار دهید. این آزمایش شامل فاکتورهای مختلفی است که پزشک بر اساس علائم شما انتخاب می‌کند. دکتر عمومی می‌تواند شما را در انجام آزمایش خون راهنمایی کند و در صورت نیاز به توصیه‌های بیشتر یا ارجاع به تخصص‌های دیگر کمک کند.
شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
