کیست تخمدان (Ovarian Cysts) کیسه ای پر از مایع است که روی یکی از تخمدان های شما ایجاد می شود. بسیاری از آنها مربوط به تغییرات هورمونی قاعدگی شما هستند. این تغییرات معمولاً در عرض چند هفته بدون هیچ درمانی به خودی خود برطرف می شوند. کیست تخمدان اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی کند. با این حال، اگر بزرگتر شوند یا به خودی خود ته نشین نشوند، ممکن است نیاز به درمان داشته باشید.
کیست های تخمدان
کیست های تخمدان (Ovarian Cysts) کیسه هایی هستند که معمولاً پر از مایع در تخمدان یا سطح آن هستند. یک تخمدان در هر طرف رحم قرار دارد.
هر تخمدان به اندازه و شکل یک بادام است. تخمک ها در تخمدان ها رشد کرده و بالغ می شوند. تخمک ها در دوره های ماهانه در سال های باروری آزاد می شوند.
کیست تخمدان شایع است. در بیشتر مواقع، ناراحتی کمی دارید یا اصلاً احساس ناراحتی نمی کنید و کیست ها بدون علایم هستند. اکثر کیست ها بدون درمان در عرض چند ماه از بین می روند.
اما گاهی اوقات کیست تخمدان می تواند پیچ خورده یا باز شود (پارگی). این می تواند علائم جدی ایجاد کند. برای محافظت از سلامتی خود، معاینات منظم لگن را انجام دهید و علائمی را بشناسید که می تواند نشان دهنده مشکل جدی باشد. میتوانید از متخصصین زنان ما در آرین طب کمک بگیرید.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
خدمات مرتبط
چه چیزی باعث ایجاد این کیست می شود؟
در مراحل اولیه هر چرخه قاعدگی، تخمدانهای شما معمولاً ساختارهای کیست مانند کوچکی به نام فولیکول ایجاد میکنند – زمانی که تخمکگذاری میکنید، یک تخمک از یکی از این فولیکولها آزاد میشود. اگر یک فولیکول طبیعی به رشد خود ادامه دهد، تبدیل به یک کیست عملکردی می شود. این نوع کیست معمولا در طی دو یا سه سیکل ناپدید می شود.
عواملی که خطر ابتلا به کیست تخمدان را افزایش میدهند عبارتند از: تغییرات هورمونی (از جمله داروهای باروری)، بارداری، اندومتریوز و عفونت شدید لگن که به تخمدانها سرایت میکند.
علل کیست تخمدان
اکثر کیست های تخمدان در نتیجه چرخه قاعدگی شما ایجاد می شوند. به آنها کیست های عملکردی می گویند. انواع دیگر کیست ها بسیار کمتر رایج هستند.
کیست های عملکردی
در تخمدان های شما هر ماه کیست های کوچکی به نام فولیکول رشد می کنند. فولیکولها هورمونهای استروژن و پروژسترون را تولید میکنند و در هنگام تخمکگذاری، تخمک را آزاد میکنند.
یک فولیکول ماهانه که به رشد خود ادامه می دهد به عنوان کیست عملکردی شناخته می شود. دو نوع کیست عملکردی وجود دارد:
- کیست فولیکولار: حدود وسط چرخه قاعدگی شما، یک تخمک از فولیکول خود خارج میشود. سپس تخمک به سمت لوله فالوپ حرکت می کند. کیست فولیکولی زمانی شروع می شود که فولیکول پاره نشود و تخم خود را آزاد نکند و به رشد خود ادامه دهد.
- کیست جسم زرد: پس از اینکه فولیکول تخمک خود را آزاد می کند، کوچک می شود و شروع به تولید استروژن و پروژسترون می کند. این هورمون ها برای لقاح لازم هستند. اکنون فولیکول جسم زرد نامیده می شود. گاهی اوقات، دهانه ای که تخم از آنجا آمده مسدود می شود. مایع در داخل جسم زرد جمع می شود و باعث ایجاد کیست می شود.
کیست های عملکردی معمولا بی ضرر هستند. آنها به ندرت باعث درد می شوند و اغلب در طی 2 تا 3 سیکل قاعدگی خود به خود ناپدید می شوند.
سایر کیست ها
انواع دیگری از کیست ها وجود دارند که مربوط به چرخه های قاعدگی نیستند:
- کیست درموئید: این کیست که تراتوم نیز نامیده می شود، از سلول های تولید مثلی تشکیل می شود که در تخمدان (سلول های زاینده) تخم می سازند. کیست می تواند شامل بافت هایی مانند مو، پوست یا دندان باشد. این نوع کیست به ندرت سرطانی است.
- سیستادنوما: این نوع کیست از سلول های سطح تخمدان ایجاد می شود. کیست ممکن است با مواد آبکی یا مخاطی پر شود. سیستادنوما می تواند بسیار بزرگ شود.
- اندومتریوما: آندومتریوز وضعیتی است که باعث می شود سلول های مشابه سلول هایی که در داخل رحم قرار دارند در خارج از رحم رشد کنند. برخی از بافت ها می توانند به تخمدان بچسبند و کیست تشکیل دهند. این مورد اندومتریوما نامیده می شود.
کیست های درموئید و سیستادنوما می توانند بزرگ شوند و تخمدان را از موقعیت خارج کنند. این امر احتمال پیچ خوردگی دردناک تخمدان را افزایش می دهد که به آن پیچ خوردگی تخمدان می گویند. پیچ خوردگی تخمدان ممکن است باعث کاهش یا توقف جریان خون به تخمدان شود.
علائم کیست تخمدان
کیست تخمدان یک کیسه پر از مایع است که در تخمدان ایجاد میشود. بسیاری از این کیستها کوچک هستند و هیچ علامتی ندارند. اما برخی از آنها میتوانند علائم مختلفی ایجاد کنند. در ادامه به بررسی دقیقتر این علائم میپردازیم:
درد لگن
- شایعترین علامت: اغلب زنان مبتلا به کیست تخمدان، درد در ناحیه لگن را تجربه میکنند.
- انواع درد: این درد میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است ثابت یا متناوب باشد.
- محل درد: درد معمولاً در یک طرف لگن احساس میشود، اما گاهی ممکن است به کمر یا رانها نیز انتشار یابد.
- زمان بروز درد: درد ممکن است قبل، حین یا بعد از قاعدگی تشدید شود.
نفخ و تورم شکم
- احساس پری: بسیاری از زنان مبتلا به کیست تخمدان احساس میکنند که شکم آنها پر است و گویی چیزی در آن وجود دارد.
- تغییر در اندازه شکم: اندازه شکم ممکن است به طور قابل توجهی افزایش یابد.
مشکلات گوارشی
- یبوست: کیست بزرگ ممکن به روده فشار وارد کرده و باعث یبوست شود.
- اسهال: در برخی موارد، کیست میتواند باعث اسهال شود.
- حالت تهوع و استفراغ: این علائم به ویژه در صورت بزرگ بودن کیست یا پیچ خوردگی تخمدان شایعتر هستند.
اختلالات قاعدگی
- خونریزی غیرطبیعی: خونریزی بین دورههای قاعدگی، خونریزی شدیدتر یا طولانیتر از حد معمول و لکهبینی ممکن است رخ دهد.
- دورههای دردناک: کیست تخمدان میتواند باعث درد شدید در دوران قاعدگی شود.
سایر علائم
- درد هنگام رابطه جنسی: کیست بزرگ ممکن است به عصبهای اطراف فشار وارد کرده و باعث درد هنگام رابطه جنسی شود.
- حساسیت سینهها: این علامت ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از کیست ایجاد شود.
- خستگی و ضعف عمومی: این علائم ممکن است به دلیل درد مزمن و اختلال در خواب ایجاد شوند.
درد کیست تخمدان چه حسی دارد؟
درد کیستتخمدان در زنان میتواند برای هر فردی متفاوت باشد و به عوامل مختلفی مانند اندازه کیست، نوع کیست و محل آن بستگی دارد. اما به طور کلی، درد کیست تخمدان به عنوان یک درد مبهم، تیرکشنده یا حتی درد شدیدی توصیف میشود که اغلب در ناحیه لگن احساس میشود.
انواع درد کیست تخمدان:
- درد مبهم و مداوم: این نوع درد ممکن است شبیه به ناراحتی خفیف تا متوسط باشد و به طور مداوم در ناحیه لگن احساس شود.
- درد تیز و ناگهانی: در صورتی که کیست بترکد یا تخمدان پیچ بخورد، درد به صورت ناگهانی و شدید احساس میشود.
- دردی که با فعالیت بدنی افزایش مییابد: برخی از زنان متوجه میشوند که درد آنها با فعالیت بدنی مانند ورزش یا رابطه جنسی تشدید میشود.
- دردی که با قاعدگی ارتباط دارد: برخی از زنان درد کیست را قبل، حین یا بعد از قاعدگی احساس میکنند.
عوامل موثر بر شدت درد:
- اندازه کیست: کیستهای بزرگتر معمولاً درد بیشتری ایجاد میکنند.
- نوع کیست: برخی از انواع کیستها بیشتر از انواع دیگر باعث درد میشوند.
- محل کیست: محل قرارگیری کیست در تخمدان نیز میتواند بر نوع و شدت درد تأثیر بگذارد.
- پیچ خوردگی تخمدان: اگر کیست باعث پیچ خوردن تخمدان شود، درد بسیار شدید و ناگهانی خواهد بود.
- پارگی کیست: پارگی کیست نیز باعث درد شدید و ناگهانی میشود و ممکن است با خونریزی داخلی همراه باشد.
کیست تخمدان و باروری
کیست تخمدان معمولاً مانع باردار شدن نمیشود، اما در برخی موارد ممکن است باردار شدن را دشوارتر کند. اگر نیاز به جراحی برای برداشتن کیست باشد و بیمار هنوز یائسه نشده باشد، جراح تلاش میکند تا حد امکان سیستم تناسلی را حفظ کند. اغلب فقط کیست برداشته میشود و هر دو تخمدان دستنخورده باقی میمانند، به این ترتیب باروری معمولاً تحت تأثیر قرار نمیگیرد.
اگر نیاز به برداشتن یکی از تخمدانها باشد، تخمدان باقیمانده همچنان هورمونها و تخمکها را به طور معمول تولید میکند. در این حالت، باروری شخص معمولاً تحت تأثیر قرار نمیگیرد، اما ممکن است باردار شدن کمی دشوارتر شود.
در برخی موارد، ممکن است نیاز به برداشتن هر دو تخمدان باشد، حتی اگر بیمار یائسه نشده باشد. این کار باعث یائسگی زودرس میشود و بدن دیگر تخمک تولید نمیکند. با این حال، همچنان میتوان با کاشت تخمک اهدایی در رحم، بچهدار شد. در این مورد باید با متخصصان تکنیکهای کمکباروری مشورت کرد.
اگر بیمار یائسه شده باشد، ممکن است هر دو تخمدان برداشته شوند زیرا دیگر تخمکی تولید نمیکنند. در صورت نیاز به جراحی، حتماً پیش از آن با جراح در مورد اثرات بالقوهٔ آن بر باروری صحبت کنید.
اگر نتایج آزمایش نشان دهد که کیست سرطانی است، ممکن است نیاز به برداشتن هر دو تخمدان، رحم، دهانه رحم، لولههای فالوپ و برخی از بافتهای اطراف آنها باشد. این امر باعث یائسگی زودرس میشود و امکان بارداری را از بین میبرد. درمان ممکن است شامل شیمیدرمانی یا پرتودرمانی نیز باشد.
انواع کیست تخمدان
کیستتخمدان بسیار شایع است. اندازه آنها می تواند متفاوت باشد – از اندازه کمتر از یک نخود تا اندازه یک طالبی بزرگ (گاهی اوقات حتی بزرگتر). انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
کیست های عملکردی تخمدان
اینها شایع ترین نوع کیست تخمدان هستند. آنها در برخی از زنان در سنین باروری (زنانی که هنوز پریود می شوند) زمانی که نقص عملکردی در تخمک گذاری وجود دارد تشکیل می شوند. آنها بسیار رایج هستند. که دو نوع وجود دارد:
۱-کیست های فولیکولی: یک فولیکول گاهی اوقات می تواند بزرگ شده و پر از مایع شود. آنها معمولاً در زنانی که تحت درمان ناباروری هستند، رخ می دهد.
۲-کیست جسم زرد: اینها زمانی اتفاق میافتند که جسم زرد با مایع یا خون پر میشود تا کیست تشکیل شود. کیست پر از خون گاهی اوقات کیست هموراژیک نامیده می شود.
کیست های درموئید
درموئیدها معمولا در زنان جوان تر ایجاد می شود. این نوع کیست های تخمدان می توانند بسیار بزرگ شوند (تا 15 سانتی متر عرض). این کیستها اغلب حاوی محتویات عجیب و غریبی مانند مو، قسمتهایی از دندان یا استخوان، بافت چربی و غیره هستند. این به این دلیل است که این کیستها از سلولهایی که تخمک را در تخمدان میسازند، ایجاد میشوند. تخمک پتانسیل تبدیل شدن به هر نوع سلولی را دارد. بنابراین، این کیست ها می توانند انواع مختلفی از بافت را بسازند. در حدود 1 مورد از هر 10 مورد، کیست درموئید در هر دو تخمدان ایجاد می شود. کیست های درموئید می توانند در خانواده ها ایجاد شوند.
سیستادنوما
اینها از سلول هایی که قسمت بیرونی تخمدان را می پوشانند ایجاد می شوند. انواع مختلفی دارد. به عنوان مثال، سیستادنوماهای سروزی با یک مایع رقیق و سیستادنوماهای موسینوس با یک مایع غلیظ از نوع مخاطی پر می شوند. این نوع کیست ها اغلب به جای رشد در داخل خود تخمدان، توسط ساقه به تخمدان متصل می شوند. برخی از آنها بسیار بزرگ می شوند. آنها معمولاً خوش خیم هستند اما برخی سرطانی میشوند.
آندومتریوم
بسیاری از زنان مبتلا به اندومتریوز دچار یک یا چند کیست تخمدان می شوند. اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافت آندومتر ( بافتی که رحم را می پوشاند ) در خارج از رحم یافت می شود. گاهی اوقات کیست هایی را تشکیل می دهد که پر از خون می شوند. خون قدیمی درون این کیست ها شبیه شکلات است و به همین دلیل گاهی اوقات به این کیست ها کیست شکلاتی می گویند. آنها خوش خیم هستند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
پلی کیستیک به معنای کیست های زیاد است. اگر PCOS دارید، کیست های خوش خیم تخمدان زیادی ایجاد می کنید. کیست ها به دلیل مشکل در تخمک گذاری که به دلیل عدم تعادل هورمونی ایجاد می شود، ایجاد می شوند. PCOS با مشکلات پریود، کاهش باروری، رشد مو، چاقی و آکنه همراه است.
دیگر موارد
انواع نادر دیگری از کیست تخمدان نیز وجود دارد. انواع مختلفی از تومورهای خوش خیم تخمدان نیز وجود دارد که جامد هستند و کیستیک نیستند (مایع در وسط آنها وجود ندارد).
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائهدهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
درمان سریع کیست تخمدان
بهترین دکتر کیست تخمدان متخصصین زنان و زایمان ما در آرین طب به شما بهترین اقدام را توصیه می کنند. این بستگی به عوامل زیر دارد:
- سن شما.
- چند سال از دوران یائسگی گذشته باشید؟
- ظاهر و اندازه کیست شما در سونوگرافی.
- این که آیا علائمی دارید؟
- اندازه کیست تخمدان چقدر است؟
بسیاری از کیست های کوچک تخمدان طی چند ماه برطرف شده و ناپدید می شوند. ممکن است به شما توصیه شود که بعد از چند ماه یا بیشتر سونوگرافی مجدد انجام دهید. اگر کیست از بین برود، هیچ اقدام دیگری لازم نیست.
روشهای درمان کیست تخمدان
- نظارت و انتظار (Watchful waiting): در بسیاری از موارد، کیستهای کوچک و بدون علامت به خودی خود و طی چند ماه از بین میروند. پزشک ممکن است به شما توصیه کند که کیست را تحت نظر داشته باشید و هر چند ماه یکبار سونوگرافی انجام دهید.
- دارو درمانی: در برخی موارد، پزشک ممکن است بهترین دارو برای کیست تخمدان مانند قرصهای ضد بارداری یا آمپول برای از بین بردن کیست تخمدان یا تنظیم هورمونها تجویز کند.
- جراحی: در صورت بزرگ بودن کیست، پیچ خوردگی تخمدان، پارگی کیست یا مشکوک بودن به بدخیمی، ممکن است جراحی برای برداشتن کیست ضروری باشد. جراحی میتواند به صورت لاپاراسکوپی (با ایجاد چند برش کوچک) یا لاپاراتومی (با ایجاد یک برش بزرگتر) انجام شود.
عمل کیست تخمدان
برداشتن کیست تخمدان ممکن است توصیه شود، به خصوص اگر علائم دارید یا کیست بزرگ است. گاهی اوقات ممکن است متخصص بخواهد کیست را خارج کند تا دقیقاً نوع کیست را تشخیص دهد و مطمئن شود که هیچ سلول سرطانی در آن وجود ندارد. اکثر کیست های کوچکتر را می توان با جراحی (لاپاراسکوپی) برداشت. برخی از کیست ها نیاز به عمل باز دارند و بریدگی در قسمت پایین شکم ایجاد میکنند.
نوع عمل بستگی به عواملی مانند نوع کیست، سن شما و مشکوک بودن یا رد شدن سرطان دارد. در برخی موارد، فقط کیست برداشته می شود و بافت تخمدان حفظ می شود. در برخی موارد، تخمدان نیز برداشته می شود و گاهی دیگر ساختارهای مجاور مانند رحم (رحم) و تخمدان دیگر برداشته می شود. متخصص شما را در مورد گزینه های مربوط به موقعیت فردی شما مشاوره خواهد داد.
رژیم غذایی برای کیست تخمدان
رژیم غذایی سالم و متعادل میتواند در مدیریت علائم کیست تخمدان و بهبود سلامت کلی بدن نقش مهمی داشته باشد. گرچه هیچ رژیم غذایی خاصی برای درمان قطعی کیست تخمدان وجود ندارد، اما خواص بومادران برای کیست تخمدان و برخی از غذاها میتوانند به کاهش التهاب، تنظیم هورمونها و بهبود عملکرد کلی بدن کمک کنند.
اصول کلی رژیم غذایی برای کیست تخمدان:
- کاهش قند خون: غذاهای پر قند باعث نوسانات قند خون و افزایش تولید انسولین میشوند که میتواند به بدتر شدن وضعیت کیست تخمدان کمک کند. بنابراین، مصرف غذاهای فرآوری شده، نوشابهها و شیرینیها را محدود کنید.
- کاهش التهاب: غذاهای التهابی مانند غذاهای سرخ شده، فست فودها و غذاهای فراوری شده میتوانند التهاب در بدن را افزایش دهند. سعی کنید مصرف این غذاها را کاهش داده و به جای آن از غذاهای ضد التهاب مانند میوهها، سبزیجات، ماهیهای چرب و آجیل استفاده کنید.
- افزایش فیبر: فیبر به تنظیم هورمونها، بهبود هضم و کاهش سطح کلسترول کمک میکند. غذاهای غنی از فیبر شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات هستند.
- مصرف پروتئین کافی: پروتئین برای ترمیم بافتها و حفظ عضلات ضروری است. منابع خوب پروتئین شامل گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخممرغ، لبنیات کم چرب و حبوبات هستند.
- کاهش مصرف چربیهای اشباع شده و ترانس: این چربیها میتوانند سطح کلسترول را افزایش داده و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را بالا ببرند. از مصرف غذاهای سرخ شده، کره، روغنهای جامد و غذاهای فراوری شده که حاوی چربیهای اشباع شده و ترانس هستند، خودداری کنید.
غذاهای مفید برای کیست تخمدان:
- میوهها و سبزیجات: انواع مختلفی از میوهها و سبزیجات، به ویژه آنهایی که دارای رنگهای روشن هستند، سرشار از آنتیاکسیدانها و فیبر هستند.
- غلات کامل: غلات کامل مانند نان سبوسدار، برنج قهوهای و جو دوسر، فیبر و ویتامینهای گروه B را تامین میکنند.
- حبوبات: لوبیا، نخود و عدس منابع خوبی از پروتئین، فیبر و مواد معدنی هستند.
- ماهیهای چرب: ماهیهایی مانند سالمون، قزلآلا و ماهی تن سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که خاصیت ضد التهابی دارند.
- آجیل و دانهها: آجیل و دانهها مانند بادام، گردو، تخمه آفتابگردان و تخم کتان، سرشار از پروتئین، فیبر و چربیهای سالم هستند.
غذاهایی که باید محدود شوند:
- قندهای افزوده: نوشابهها، آبنبات، شیرینیها، کیک و کلوچه
- غذاهای فرآوری شده: سوسیس، کالباس، غذاهای آماده و تنقلات
- چربیهای ترانس: غذاهای سرخ شده، مارگارین، برخی از بیسکویتها و کیکها
- کافئین: قهوه، چای و نوشابههای انرژیزا
- الکل
درمان کیست تخمدان در طب سنتی
طب سنتی برای درمان کیست تخمدان رویکردهای مختلفی را پیشنهاد میدهد که بر اساس تعادل مزاج، تقویت سیستم ایمنی و رفع ریشههای ایجاد کننده کیست است. این روشها اغلب به صورت مکمل درمانهای پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند و بهتر است قبل از شروع هرگونه درمان با پزشک یا متخصص طب سنتی مشورت شود.
مهمترین روشهای درمانی کیست تخمدان در طب سنتی:
- تغذیه: رژیم غذایی سالم و متعادل یکی از مهمترین عوامل در درمان کیست تخمدان در طب سنتی است. مصرف غذاهای گرم و خشک مانند گوشت قرمز، ادویههای تند و غذاهای سرخ شده محدود شده و مصرف غذاهای سرد و تر مانند میوهها و سبزیجات تازه، لبنیات و مغزها توصیه میشود.
گیاهان دارویی: گیاهان دارویی زیادی برای درمان کیست تخمدان در طب سنتی استفاده میشوند که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
- زنجبیل: دارای خاصیت ضد التهابی و ضد درد است و به کاهش درد و التهاب ناشی از کیست کمک میکند.
- بابونه: به آرامش عضلات و کاهش درد کمک میکند.
- رازیانه: به تنظیم هورمونها و کاهش التهاب کمک میکند.
- زیره سیاه: دارای خاصیت ضد التهابی و ضد اسپاسم است.
- شکر تیغال: به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک میکند.
حجامت: حجامت یکی از روشهای درمانی موثر در طب سنتی است که به بهبود گردش خون و دفع سموم از بدن کمک میکند.
بادکش: بادکش به کاهش درد و التهاب کمک کرده و به بهبود جریان خون در ناحیه لگن کمک میکند.
طب سوزنی: طب سوزنی با تحریک نقاط خاص در بدن به تعادل انرژی و کاهش درد کمک میکند.
عوارض کیست تخمدان
کیست تخمدان اگرچه در بسیاری از موارد خوشخیم است و به خودی خود برطرف میشود، اما میتواند عوارضی را به همراه داشته باشد. این عوارض بسته به اندازه، نوع و محل کیست متفاوت هستند. در ادامه به بررسی دقیقتر این عوارض میپردازیم:
عوارض شایع کیست تخمدان
- پیچ خوردگی تخمدان: یکی از جدیترین عوارض کیست تخمدان است. در این حالت، تخمدان به دور خود میپیچد و جریان خون به آن قطع میشود. این عارضه بسیار دردناک است و نیاز به جراحی فوری دارد. علائم پیچخوردگی تخمدان شامل درد ناگهانی و شدید در شکم، حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به لمس در ناحیه لگن است.
- پارگی کیست: اگر کیست بزرگ شود و بترکد، میتواند باعث خونریزی داخلی و درد شدید شود. علائم پارگی کیست شامل درد ناگهانی و شدید در شکم، حالت تهوع، استفراغ، ضعف و سرگیجه است.
- عفونت: در برخی موارد، کیست میتواند عفونی شود که نیاز به درمان آنتیبیوتیکی دارد. علائم عفونت شامل تب، لرز، درد شدید در شکم و ترشحات بدبو از واژن است.
- ناباروری: کیستهای بزرگ یا کیستهای متعدد میتوانند به لولههای فالوپ فشار وارد کرده و باعث انسداد آنها شوند که در نتیجه منجر به ناباروری میشود.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک: این بیماری با وجود کیستهای کوچک متعدد در تخمدان همراه است و میتواند باعث اختلالات هورمونی، ناباروری، افزایش وزن، رشد موهای زائد، آکنه و قاعدگی نامنظم شود.
عوارض کمتر شایع
- تومورهای بدخیم: اگرچه اکثر کیستهای تخمدان خوشخیم هستند، اما در برخی موارد ممکن است به سرطان تخمدان تبدیل شوند.
- آندومتریوز: این بیماری با رشد بافت آندومتر (بافت داخلی رحم) در خارج از رحم، از جمله تخمدانها، همراه است و میتواند باعث ایجاد کیستهای آندومتریومی شود.
عوامل خطر افزایش دهنده عوارض
- اندازه کیست: کیستهای بزرگتر احتمال پارگی یا پیچخوردگی بیشتری دارند.
- نوع کیست: برخی از انواع کیستها بیشتر از انواع دیگر مستعد عوارض هستند.
- سن: زنان جوانتر احتمال پیچخوردگی تخمدان بیشتری دارند.
- سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی سرطان تخمدان یا آندومتریوز میتواند خطر ابتلا به عوارض را افزایش دهد.
عوامل خطر
خطر ابتلا به کیست تخمدان در موارد زیر بیشتر است:
- مشکلات هورمونی شامل: مصرف یک داروی باروری که باعث تخمک گذاری شما شود، برای مثال کلومیفن یا لتروزول
- بارداری: گاهی اوقات، فولیکولی که هنگام تخمک گذاری تشکیل می شود در طول بارداری روی تخمدان شما باقی می ماند. گاهی اوقات می تواند بزرگتر شود.
- اندومتریوز: برخی از بافت ها می توانند به تخمدان شما بچسبند و یک کیست تشکیل دهند.
- عفونت شدید لگن: اگر عفونت به تخمدان ها سرایت کند، باعث ایجاد کیست می شود.
- کیست تخمدان قبلی: اگر یک کیست تخمدان داشته اید، احتمالاً بیشتر دچار آن خواهید شد.
تشخیص کیست تخمدان
کیست تخمدان ممکن است در طول معاینه لگنی یا با استفاده از سونوگرافی لگن تشخیص داده شود. بسته به اندازه کیست و ماهیت مایع یا جامد بودن آن، پزشک احتمالاً آزمایشهای بیشتری را برای تعیین نوع کیست و نیاز به درمان تجویز خواهد کرد. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- آزمایش بارداری: نتیجه مثبت میتواند نشاندهنده وجود کیست جسم زرد باشد.
- سونوگرافی لگن: این روش با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصویری از رحم و تخمدانها ایجاد میکند که به تایید وجود کیست، محل آن و تعیین مایع یا جامد بودن کیست کمک میکند. اگر کیست در سونوگرافی شناسایی شود، ممکن است نیاز به تکرار سونوگرافی چند هفته بعد برای پایش کیست باشد.
- لاپاراسکوپی: این روش تشخیصی گاهی برای مشاهده تخمدانها و کیستها به کار میرود. در صورت یافتن کیست، درمان ممکن است به صورت همزمان انجام شود.
- آزمایشهای نشانگر تومور: در موارد مشکوک به سرطان تخمدان، سطح پروتئین CA 125 در خون اندازهگیری میشود. اگر کیست جامد باشد و بیمار ریسک بالایی برای سرطان داشته باشد، این آزمایش یا آزمایشهای خونی دیگر ممکن است تجویز شوند. با این حال، سطح بالای CA 125 تنها نشانه سرطان نیست و میتواند ناشی از شرایط غیرسرطانی مانند اندومتریوز، عفونت لگنی، بیماری التهابی لگن، فیبرومها یا پریود بودن باشد.
همچنین، برخی کیستهای کمتر شایع ممکن است در طول معاینه لگنی شناسایی شوند. کیستهای جامدی که پس از یائسگی ایجاد میشوند، ممکن است سرطانی باشند. به همین دلیل، انجام معاینات منظم لگن ضروری است.
روشهای پیشگیری از کیست تخمدان
پیشگیری از کیست تخمدان از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از افراد ممکن است به سلامتی بدن خود و علائم کیست تخمدان توجه کافی نداشته باشند، درحالی که با رعایت برخی اقدامات میتوانند به طور قابل توجهی از ابتلا به کیست و عوارض آن جلوگیری کنند. ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و حفظ وزن ایدهآل از جمله راهکارهایی هستند که میتوانند به مردم کمک کنند تا از ایجاد کیست تخمدان جلوگیری کنند. این شامل موارد زیر میشود:
- ورزش: ورزش منظم میتواند به تعادل هورمونی کمک کرده و از ایجاد کیست تخمدان جلوگیری نماید.
- کنترل وزن: حفظ وزن مناسب میتواند خطر ابتلا به کیست تخمدان را کاهش دهد. برای این منظور، مهم است که BMI شما زیر 27 باشد.
- رژیم غذایی سالم: مصرف مواد غذایی سالم و پر از مواد مغذی در پیشگیری از کیست تخمدان بسیار موثر است. همچنین از مصرف مواد ناسالمی مانند فستفود، مواد قندی، کنسروها و مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده باید خودداری کرد.
در آخر…
کیستهای تخمدان، بسیاری از آنها به طور خودبخودی ناپدید میشوند، بهخصوص کیستهای کوچک. این به معنای آن است که اگر یک کیست کوچک تخمدان در سونوگرافی شناسایی شود و هیچ علامت یا عارضهای وجود نداشته باشد، ممکن است نیازی به درمان فوری نباشد و معمولاً پزشک ممکن است توصیه کند که به صورت منظم پیگیری شود تا مطمئن شود کیست از بین میرود. این نکته مهمی است که نشان میدهد نیازی به درمان ناشی از کیستهای تخمدان همیشه وجود ندارد و ممکن است به دنبال پیگیری مداوم باشد.
سوالات متداول
علائم کیست های تخمدان چیست؟
اکثر کیست های تخمدان هیچ علامتی ایجاد نمی کنند و خود به خود از بین می روند. اما یک کیست تخمدان بزرگ می تواند باعث:
درد لگنی متناوب. ممکن است درد مبهم یا درد شدیدی در ناحیه زیر شکم خود به سمت یک طرف احساس کنید
پری، فشار یا سنگینی در شکم
نفخ
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن موارد زیر فوراً از سوی متخصصان آرین طب کمک پزشکی دریافت کنید:
درد ناگهانی و شدید شکم یا لگن.
درد همراه با تب یا استفراغ.
علائم شوک : شامل پوست سرد و لطیف . تنفس سریع و پی در پی و سبکی سر یا ضعف.
چگونه نوبت ویزیت پزشک متخصص برای درمان کیست تخمدان را رزرو کنیم؟
شما می توانید برای درمان این بیماری با شماره 09120446308 تماس بگیرید تا پزشک متخصص برای درمان این بیماری به خونتون اعزام کنیم.
شما میتوانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸