مترونیدازول | موارد مصرف و عوارض

مترونیدازول (Metronidazole) یکی از پر مصرف ترین آنتی بیوتیک  موجود که مهم ترین مورد استفاده آن اثرات ضد میکروبی بر علیه عفونت ها می باشد .

مترونیدازول توسط پزشک عمومی و پزشک متخصص تجویز می شود .

این دارو فقط باید تجویز و نسخه پزشک مصرف شود .

 

نحوه عملکرد دارو و موارد مصرف

مترونیدازول یک داروی ضد پروتوزوا است که منجر به کشته شدن باکتری ها به خصوص باکتری های غیر هوازی می شود . جذب خوراکی خوب و تقریبا کامل دارد و به تمام نقاط بدن از جمله سیستم اعصاب مرکزی ( CNS ) نفوذ پیدا می کند ، همچنین نفوذ آن به داخل آبسه ها و ترشحات واژن و منی خوب است .

این دارو در کبد متابولیزه می‌ شود و خود دارو و متابولیت های آن از طریق ادرار دفع می شود .

شکل تزریقی وریدی آن باید به صورت آهسته انفوزیون شود .

کاربرد بالینی آن شامل موارد زیر می شود :

1. درمان عفونت های ناشی از تریکوموناس واژینالیس : این دارو در هر دو جنس مؤثر است و میزان آن 250 میلی گرم 3 بار در روز برای 7 روز می باشد . یک دوز منفرد 2 گرمی نیز مؤثر است . زن و شوهر باید هر دو با هم درمان شوند . البته دوز درمانی هر فرد با توجه به علائم بالینی و آزمایشات توسط پزشک معالج تعیین می شود و با از مصرف بی دلیل و بدون تجویز هر دارویی خودداری کرد.

2. عفونت های شدید ناشی از میکروب های غیر هوازی : مترونیدازول جهت کاهش عفونت های غیر هوازی بعد از اعمال جراحی مثل آپاندکتومی ( برداشتن آپاندیس ) ، اعمال جراحی کولون و رکتوم ، هیسترکتومی ( برداشتن رحم ) مصرف می شود . به علاوه عفونت های شدید غیر هوازی ناشی از باکتروئیدس فراژیلیس ، کلستریدیوم و دیگر عفونت هایی که به دارو های دیگر جواب نداده اند ممکن است با مترونیدازول درمان شوند زیرا دارو قادر است به آبسه نفوذ پیدا کند .

مترونیدازول خوراکی 500 تا 750 میلی گرم سه تا چهار بار در روز یا مصرف تزریقی 7.5 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن هر 6 ساعت مصرف می شود . شیاف رکتال نیز قابل مصرف است و دوز آن شبیه خوراکی می باشد .

3. آنترو کولیت ناشی از مصرف سایر آنتی بیوتیک ها : مترونیدازول به میزان 500 میلی گرم هر 6 تا ساعت جهت درمان آنتروکولیت مناسب است اما ونکومایسین ارجح تر می باشد.

4. ژیاردیاز ( Giardiasis ) :  250 میلی گرم سه بار در روز برای 5 روز در بالغین و بچه ها به میزان 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن سه بار در روز برای مدت 5 روز.

5. آمیبیاز کبدی : 750  میلی گرم سه بار در روز برای 7 تا 10 روز

6. زخم معده : مترونیدازول همراه با آنتی بیوتیک های دیگر مثل آموکسی سیلین، کلاریترومایسین و تتراسیکلین ها برای درمان زخم معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری مصرف می شود.

7. التهاب حاد زخم دار لثه

داروی مترونیدازول تنها روی رشد عفونت‌ های باکتریایی و انگلی تاثیر گذاشته است و برای درمان عفونت‌ های ویروسی مانند سرما خوردگی و آنفولانزا استفاده نمی‌ شود .

 

عوارض جانبی و مسمومیت

عوارض جانبی مترونیدازول شامل تحریکات گوارشی شامل استفرا غ ، درد اپی گاستر ( درد شکمی ) ، کرامپ های شکمی ، اسهال و گاهی یبوست که جزو عوارض شایع در اثر مصرف مترونیدازول می باشند .

عوارض غیر معمول ناشی از مصرف مترونیدازول شامل اختلالات خونی ( عمدتا لكوپني یا کاهش گلبول های سفید WBC ) ، عوارض نورولوژیک ، سرگیجه ، گیجی ، عدم تعادل ، ناهماهنگی حرکتی ، بی قراری ، بی خوابی و تشنج ( Seizure ) و هم چنین نوروپاتی محیطی می باشند .

همچنین مصرف مترونیدازول موجب بروز طعم فلزی در دهان می شود و به علاوه می تواند ادرار را به رنگ کدر و سیاه در آورد .

در صورت وجود اختلالات کبدی و آناسفالوپاتی کبدی این دارو باید با احتیاط مصرف شود .

شواهدی وجود دارد که مترونیدازول خاصیت سرطان زایی در خرگوش داشته ، بنابراین مصرف آن در حاملگی خصوصاً در سه ماهه اول توصیه نمی شود . در هر صورت تاکنون هیچ گونه اثر مضری در مصرف آن در حاملگی گزارش نشده است .

برای درمان عفونت های تریکومونایی واژن زن و مرد هر دو باید تحت درمان قرار گیرند .

 

 

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

 

به بیمار تذکر داده شود که مصرف مترونیدازول موجب کدر شدن رنگ ادرار می شود .

در صورتی بارداری و شیر دهی به پزشک معالج خود اطلاع دهید ؛ مصرف این دارو در سه ماه اول بارداری ممنوع است زیرا باعث نقص عضو در جنین می شود . از شیردهی در دوران مصرف این دارو خوددارری کنید .

در صورتی که این دارو برای عفونت واژینال تجویز شده ، در طی دوران مصرف آن از از تماس جنسی اجتناب کنید .

به بیمار تذکر داده شود که مصرف همزمان مترونیدازول با الکل موجب بروز عوارض می شود .

علایم سمیت سیستم اعصاب مرکزی مثل لرزش ، عدم تعادل ، پاراستزی و کرخی باید توسط بیمار گزارش شوند و به محض بروز علایم فوق مصرف این دارو قطع گردد .

به بیمار توصیه کنید که از پوشیدن لباس های گرم تنگ و چسبان اجتناب کند زیرا این حالت موجب افزایش رشد تریکوموناس می شود .

تا حدود 2 ساعت بعد از مصرف این دارو از فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری دارد مانند رانندگی خودداری کنید .

این دارو را می توان قبل و یا بعد غذا از مصرف کرد .

لیستی از دارو هایی که مصرف می کنید را به پزشک معالج خود اطلاع دهید چرا که مصرف همزمان این دارو با برخی از دارو ها ممکن باعث ایجاد تداخل شود.

در صورت مصرف همزمان وارفارین با این دارو باعث افزایش اثرات وارفارین می شود و احتمال خونریزی را افزایش می دهد .

مصرف همزمان این دارو با فنی توئین باعث افزایش میزان غلظت سرمی داروی فنی توئین می شود و احتمال مسمومیت با فنی توئین را افزایش می دهد .

فنوباربیتال باعث افزایش غلظت دارویی مترونیدازول می شود و مصرف همزمان این دارو با لیتیم ، خطر مسمومیت با لیتیم را افزایش می دهد .

 

اشکال دارویی

این دارو اشکال مختلفی مانند ژل واژینال و شیاف واژینال و قرص واژینال و ژل موضعی و قرص های 200 و 250 و 500 میلی گرم و ویال 500 میلی گرم و سوسپانسیون می باشد.

از جمله نام های مطرح آن می توان به فلاژیکس و متروماکس و متروواگ و متروفن و آفیژیل و متریس و آمیزول و ویال اینفو – نیدازول اشاره کرد .

شکل تزریقی وریدی آن باید به صورت آهسته انفوزیون شود .

بهترین زمان مصرف شکل ژل وارینال آن شب ها قبل از خواب می باشد . از قرار دادن ژل در کنار مواد آتش زا خودداری کنید.

دوز درمانی هر فرد با توجه به علائم بالینی و آزمایشات توسط پزشک معالج تعیین می شود و با از مصرف بی دلیل و بدون تجویز هر دارویی خودداری کرد و تنها کسی که صلاحیت بالینی تجویز دارو را دارد پزشک می باشد.

از دارو های همدسته مترونیدازول می توان به نیتازوکسانید ، تینیدازول و پنتامدین ایزوتیونات اشاره کرد .

برای استفاده از خدمات ما نظیر پزشک عمومی و پزشک متخصص و پرستار در منزل به سایت آرین طب مراجعه کنید.

منابع سایت دارو شناسی( https://www.drugs.com/metronidazole.html ) و کتاب فارماکولوژی برای پزشکان.

 

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:

Loading...