دیالیز چیست؟
دیالیز یک روش درمانی پزشکی است که برای تصفیه خون در بیمارانی که کلیه‌هایشان قادر به انجام وظایف خود نیستند، استفاده می‌شود. این فرآیند به حذف مواد زائد، سموم و مایعات اضافی از بدن کمک می‌کند و تعادل الکترولیت‌ها و مایعات را حفظ می‌نماید. دیالیز معمولاً در دو نوع اصلی همودیالیز و دیالیز صفاقی انجام می‌شود.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
خدمات مرتبط
انواع دیالیز
دیالیز به سه دسته کلی زیر تقسیم می‌شود:
همودیالیز (دیالیز خونی):
شامل خارج کردن سموم از بدن به وسیله فرستادن خون بیمار به دستگاه دیالیز برای فیلتراسیون و دیفیوزن و سپس برگرداندن خون به مسیر گردش خون بیمار است ؛ برای انجام همودیالیز نیاز به دست یافتن به جریان خون بیمار وجود دارد که این عمل توسط کاتتر های خاصی که شانت نامیده می شود، انجام می گیرد. یک شانت خارجی شامل دو کانول، از یک شریان و یک ورید است که در خارج از بدن و معمولا بر روی بازو به یکدیگر متصل می شوند. یک فیستول شریانی _ وریدی داخلی، اتصالی است که بین یک شریان و یک ورید ایجاد شده و با یک گرافت مصنوعی است که بین شریان و ورید کاشته می شود؛ فیستول شریانی و وریدی، بر روی بازو و یا ران ایجاد می شود.
برای بیماران با نارسایی کلیوی حاد و کمای کبدی، همودیالیز یک اقدام درمانی موقتی و در بیماران با نارسایی مزمن کلیوی و یا بیماری مرحله آخر کلیوی، همودیالیز یک اقدام درمانی دائمی می باشد؛ هر هفته نیاز است تا بیمار ۳ تا ۴ بار همودیالیز شود و انجام هر بار همودیالیز ۳ تا ۵ ساعت طول خواهد کشید.
دیالیز صفاقی:
شامل ورود مستقیم مایع دیالیز به داخل حفره شکمی از طریق کاتتر سیلیکون (تنک هاف) است؛ در این روش پرده صفاق به عنوان یک فیلتر جهت خارج کردن مواد زائد و سمی عمل می کند؛ مایع برای مدت خاصی در حفره شکمی باقی مانده و سپس تخلیه می شود. دیالیز صفاقی توسط ماشین یا به روش دستی توسط نیروی جاذبه به صورت می گیرد؛ انواع دیالیز صفاقی شامل متناوب و چرخه‌ای مداوم و مداوم سرپایی می باشد.
دیالیز صفاقی متناوب در جلسات ۸ تا ۱۰ ساعته ۴ تا ۵ بار در هفته انجام می شود؛ این روش می تواند به شیوه دستی و یا توسط ماشین چرخه ای انجام شود در این روش بیمار به تخت و یا صندلی محدود می شود.
در دیالیز صفاقی مداوم (پیوسته) سرپایی، تبادلات هر چهار ساعت در طی روز و هر ۸ ساعت در شب انجام می شود؛ بیمار می تواند بلند شده و حدودا فعالیت های روزانه را انجام دهد. پس از تجویز مایع به درون حفره شکمی کیسه همچنان به محل سوند باقی می‌ماند، و تا زمان تخلیه و تعویض مایع در زیر لباس بیمار قرار می گیرد.
دیالیز صفاقی چرخه‌ای پیوسته، ترکیبی از انواع دیالیز ها است. در این نوع دیالیز سه بار تعویض مایع در شب توسط ماشین چرخه ای و یک بار در روز انجام می‌شود؛ در طول روز بیمار می توان به فعالیت های روزمره خود بپردازد و در شب دیالیز در بستر بیمار انجام می‌گیرد.
درمان جایگزینی کلیوی پیوسته (CRRT):
در این روش از طریق لوله هایی خون بیمار از مواد زائد و سمی پاک شده و خون به بدن بیمار برگشته می شود. این روش 12 تا 24 طول می کشد و برای افرادی که نارسایی حاد کلیوی دارند، در بخش مراقبت های ویژه هستند استفاده می شود.
نحوه عملکرد CRRT
CRRT از چهار مکانیسم اصلی برای پاکسازی خون استفاده می‌کند:
- اولترافیلتراسیون (Ultrafiltration): این فرایند باعث حذف آب اضافی از خون می‌شود.
- دیفوزیون (Diffusion): در این فرایند، مواد زائد کوچک از خون به مایع دیالیز منتقل می‌شوند.
- کنوکشن (Convection): در این فرایند، هم مواد زائد کوچک و هم مواد زائد بزرگ‌تر با استفاده از نیروی فیزیکی از خون جدا می‌شوند.
- آدسوربشن (Adsorption): در این فرایند، برخی از سموم خاص به وسیله فیلتر جذب می‌شوند.
مزایای دیالیز
دیالیز به عنوان یک روش درمانی برای افرادی که کلیه‌هایشان به درستی کار نمی‌کنند، نقش حیاتی دارد. این روش به بدن کمک می‌کند تا مواد زائد و اضافی را از خون جدا کند و تعادل شیمیایی بدن را حفظ کند. در ادامه به برخی از مزایای مهم دیالیز اشاره می‌شود:
- حفظ کیفیت زندگی: با انجام دیالیز، بسیاری از علائم ناشی از نارسایی کلیه مانند خستگی، تهوع، تورم و مشکلات تنفسی کاهش می‌یابد. این امر به بیماران امکان می‌دهد تا فعالیت‌های روزمره خود را بهتر انجام دهند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
- کنترل فشار خون: دیالیز به تنظیم سطح مایعات بدن کمک می‌کند که این امر به نوبه خود به کنترل فشار خون کمک می‌کند.
- کنترل سطح پتاسیم: افزایش سطح پتاسیم در خون می‌تواند خطرناک باشد. دیالیز به کاهش سطح پتاسیم کمک می‌کند و از بروز مشکلات قلبی جلوگیری می‌کند.
- کنترل سطح فسفر: افزایش سطح فسفر در خون می‌تواند به استخوان‌ها آسیب برساند. دیالیز به کاهش سطح فسفر کمک می‌کند.
- کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی: دیالیز به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی که یکی از عوارض شایع نارسایی کلیه است، کمک می‌کند.
- بهبود اشتها و خواب: با کاهش سموم در خون، بیماران دیالیزی معمولاً اشتهای بهتری پیدا می‌کنند و خواب راحت‌تری دارند.
- افزایش انرژی: دیالیز به بدن کمک می‌کند تا انرژی بیشتری تولید کند و احساس خستگی و ضعف را کاهش دهد.
هدف از دیالیز در منزل چیست؟
دیالیز در منزل به این معناست که بیمار به جای مراجعه به مرکز دیالیز، می‌تواند در محیط خانه خود به این درمان بپردازد. این روش درمانی مزایای بسیاری برای بیماران دارد و هدف از انجام آن، بهبود کیفیت زندگی و استقلال بیماران کلیوی است.
اهداف اصلی دیالیز در منزل:
- افزایش استقلال بیمار: بیماران می‌توانند برنامه درمانی خود را با توجه به سبک زندگی خود تنظیم کنند و از آزادی بیشتری برخوردار باشند.
- کاهش استرس: محیط خانه محیطی آرام و بدون استرس است که می‌تواند به کاهش اضطراب و بهبود روحیه بیماران کمک کند.
- افزایش کیفیت زندگی: با انجام دیالیز در منزل، بیماران می‌توانند به فعالیت‌های روزمره خود بپردازند و روابط اجتماعی خود را حفظ کنند.
- کاهش هزینه‌های درمانی: در برخی موارد، دیالیز در منزل می‌تواند هزینه‌های درمانی را کاهش دهد.
- افزایش طول عمر: مطالعات نشان داده‌اند که بیماران دیالیزی که در منزل درمان می‌شوند، طول عمر بیشتری دارند.
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل
علائم مهم مورد نیاز به انجام دیالیز در منزل کدام است؟
علائم رایج که ممکن است نشان‌دهنده نیاز به دیالیز باشند عبارتند از:
- خستگی و ضعف شدید: عدم توانایی انجام فعالیت‌های روزمره به دلیل خستگی مفرط.
- تهوع و استفراغ: تجمع سموم در بدن می‌تواند باعث تهوع و استفراغ شود.
- کاهش اشتها: کاهش میل به غذا خوردن و کاهش وزن ناخواسته.
- تورم در پاها، مچ پا و دست‌ها: تجمع مایعات در بدن می‌تواند باعث تورم شود.
- کوتاهی نفس: تجمع مایعات در ریه‌ها می‌تواند باعث مشکل در تنفس شود.
- خارش پوست: تجمع سموم در بدن می‌تواند باعث خارش پوست شود.
- سردردهای شدید و مداوم: افزایش فشار خون و تجمع سموم می‌تواند باعث سردرد شود.
- تغییر رنگ ادرار یا کاهش حجم ادرار: کاهش عملکرد کلیه‌ها می‌تواند باعث تغییر در رنگ و حجم ادرار شود.
- احساس سردی یا بی‌حسی در دست‌ها و پاها: مشکلات عصبی ناشی از نارسایی کلیه می‌توانند باعث این علائم شوند.
- تغییرات در حالت روحی: افسردگی، اضطراب و اختلالات خواب از عوارض شایع نارسایی کلیه هستند.
عواملی که پزشک برای تشخیص نیاز به دیالیز در نظر می‌گیرد:
- نتایج آزمایش‌های خون: سطح کراتینین، اوره، سدیم، پتاسیم و سایر مواد در خون اندازه‌گیری می‌شود.
- نتایج آزمایش ادرار: بررسی وجود پروتئین، خون و سایر مواد در ادرار.
- سونوگرافی کلیه: ارزیابی اندازه و ساختار کلیه‌ها.
- بیوپسی کلیه: در برخی موارد، برای تشخیص علت نارسایی کلیه، نمونه‌ای از بافت کلیه برداشته می‌شود.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با این علائم مواجه هستید، حتماً به پزشک متخصص داخلی در منزل مراجعه کنید. پزشک پس از انجام آزمایشات لازم و بررسی دقیق وضعیت شما، بهترین درمان را برایتان تجویز خواهد کرد.
دیالیز در منزل به صورت معمول چقدر طول می کشد؟
مدت زمان دیالیز در منزل به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- نوع دیالیز: همودیالیز در منزل معمولاً چند ساعت طول می‌کشد و ممکن است روزانه یا چند بار در هفته انجام شود. دیالیز صفاقی نیز انواع مختلفی دارد و مدت زمان هر جلسه متفاوت است.
- دستگاه دیالیز: مدل و نوع دستگاه دیالیز می‌تواند بر مدت زمان جلسه تأثیر بگذارد.
- دستور پزشک: پزشک با توجه به وضعیت بیمار، نوع دیالیز و سایر عوامل، مدت زمان هر جلسه را تعیین می‌کند.
به طور کلی:
- همودیالیز در منزل: هر جلسه همودیالیز در منزل معمولاً بین ۳ تا ۵ ساعت طول می‌کشد.
- دیالیز صفاقی: در دیالیز صفاقی، مایع دیالیز برای چندین ساعت در شکم باقی می‌ماند و سپس خارج می‌شود. مدت زمان هر جلسه بسته به نوع دیالیز صفاقی متفاوت است.
عوامل موثر بر مدت زمان دیالیز:
- میزان مواد زائد در خون: هرچه میزان مواد زائد در خون بیشتر باشد، مدت زمان دیالیز طولانی‌تر خواهد بود.
- حجم مایعات اضافی در بدن: اگر بیمار دچار احتباس مایعات باشد، مدت زمان دیالیز برای حذف این مایعات بیشتر خواهد بود.
- عملکرد کلیه‌ها: هرچه عملکرد کلیه‌ها ضعیف‌تر باشد، مدت زمان دیالیز طولانی‌تر خواهد بود.
توجه: مدت زمان دیالیز در طول زمان ممکن است تغییر کند. پزشک به طور مرتب وضعیت بیمار را بررسی کرده و در صورت نیاز تغییراتی در برنامه درمانی ایجاد می‌کند.
در آخر…
شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.
برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.
برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
برای رزرو خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل فرم زیر را پر کنید:
