دمانس | علت، علائم، تشخیص، پیشگیری و درمان در منزل

دمانس چیست؟

دمانس، (زوال عقل)، یک اختلال مغزی پیشرونده و مزمن است که منجر به کاهش تدریجی عملکردهای شناختی و عملیاتی فرد می‌شود. این اختلال معمولاً در افراد مسن بروز می‌کند و به مرور زمان تأثیرات عمیقی بر زندگی روزمره فرد مبتلا می‌گذارد. این عارضه یک بیماری واحد نیست، بلکه اصطلاحی کلی برای توصیف مجموعه‌ای از علائم است که می‌توانند ناشی از بیماری‌ها و شرایط مختلفی باشند.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

خدمات مرتبط

علت دمانس چیست؟

علت دمانس به نوع خاص آن بستگی دارد. به طور کلی، این عارضه ناشی از آسیب به مغز است که منجر به از دست دادن سلول های مغزی و اختلال در عملکرد مغز می شود.

عوامل خطر متعددی برای دمانس وجود دارد، از جمله:

• سن: خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می یابد.
• سابقه خانوادگی: اگر اعضای خانواده مبتلا به دمانس باشند، خطر ابتلا به شما بیشتر است.
• ژن ها: برخی از ژن ها با خطر ابتلا به این عارضه مرتبط هستند.
• آسیب سر: سابقه آسیب سر شدید خطر ابتلا به دمانس را افزایش می دهد.
• بیماری های قلبی: بیماری های قلبی خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد.
• سکته مغزی: سکته مغزی خطر ابتلا به دمانس را افزایش می دهد.
• دیابت: دیابت خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا خطر ابتلا به دمانس را افزایش می دهد.
• چاقی: چاقی خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
• عدم فعالیت بدنی: عدم فعالیت بدنی خطر ابتلا به دمانس را افزایش می دهد.
• مصرف دخانیات: سیگار کشیدن خطر ابتلا به دمانس را افزایش می دهد.
• مصرف بیش از حد الکل: مصرف بیش از حد الکل خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

مهم است به یاد داشته باشید که داشتن یک یا چند عامل خطر به معنای ابتلا به دمانس نیست. بسیاری از افراد دارای عوامل خطر هرگز به این عارضه مبتلا نمی شوند و برخی از افراد بدون هیچ عامل خطری به این بیماری مبتلا می شوند.

تشخیص اختلال دمانس

هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص دمانس وجود ندارد. پزشکان از ترکیبی از ارزیابی ها برای تشخیص این عارضه، از جمله:

• سابقه پزشکی: پزشک شما از شما در مورد سابقه پزشکی و هر گونه علائمی که تجربه می کنید سوال می کند.
• معاینه فیزیکی: پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام می دهد تا به دنبال هر گونه علائمی از مشکلات پزشکی باشد که ممکن است باعث علائم شما شود.
• آزمایشات شناختی: پزشک شما ممکن است تعدادی آزمایش را برای ارزیابی حافظه، تفکر و مهارت های زبانی شما انجام دهد.
• آزمایشات تصویربرداری: پزشک شما ممکن است از آزمایشات تصویربرداری مانند MRI یا CT اسکن برای بررسی مغز شما برای هر گونه ناهنجاری استفاده کند.
• آزمایش های خون: پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای بررسی هر گونه شرایطی که ممکن است باعث علائم شما شود انجام دهد.

در برخی موارد، ممکن است تشخیص دمانس دشوار باشد. این به ویژه در مواردی صادق است که علائم خفیف باشد یا ناشی از سایر شرایط باشد. در این موارد، پزشک شما ممکن است شما را برای ارزیابی بیشتر به یک متخصص مغز و اعصاب یا متخصص دیگری ارجاع دهد.

اگر نگران ابتلا به این عارضه هستید، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید. آن‌ها می توانند به شما در تعیین اینکه آیا دمانس دارید یا خیر کمک کنند و اگر اینطور باشد، بهترین گزینه های درمانی برای شما چیست.

انواع دمانس

در اینجا برخی از شایع ترین انواع دمانس آورده شده است:

بیماری آلزایمر:

شایع ترین نوع دمانس است که حدود 60 تا 80 درصد موارد را تشکیل می دهد. بیماری آلزایمر ناشی از تجمع پروتئین های غیرطبیعی در مغز است که منجر به مرگ سلول های مغزی می شود. علائم بیماری آلزایمر شامل از دست دادن حافظه، مشکل در تفکر، مشکل در صحبت کردن و تغییرات خلقی و رفتاری است.

دمانس عروقی:

دومین نوع شایع این بیماری است که به دلیل کاهش جریان خون به مغز ایجاد می شود. دمانس عروقی می تواند ناشی از سکته مغزی، بیماری قلبی یا سایر شرایطی باشد که بر جریان خون تأثیر می گذارد. علائم دمانس عروقی شبیه به علائم بیماری آلزایمر است، اما ممکن است شامل سکته ناگهانی علائم نیز باشد.

دمانس با اجسام لوی:

نوعی دمانس است که با تجمع پروتئین های غیرطبیعی به نام اجسام لوی در مغز مشخص می شود. اجسام لوی با مرگ سلول های مغزی در مناطق خاصی از مغز مرتبط است که بر حرکت، حافظه و تفکر تأثیر می گذارد. علائم این عارضه با اجسام لوی شامل مشکلات حرکتی، از دست دادن حافظه، مشکل در تفکر و توهم است.

دمانس فرونتوتمپورال:

نوعی دمانس است که بر بخش های جلویی و گیجگاهی مغز تأثیر می گذارد. این بخش ها از مغز مسئول شخصیت، رفتار و زبان هستند. علائم دمانس فرونتوتمپورال می تواند شامل تغییرات شخصیتی، مشکلات رفتاری، مشکل در صحبت کردن و از دست دادن حافظه باشد.

دمانس مختلط:

نوعی دمانس است که ترکیبی از دو یا چند نوع دیگر دمانس است. دمانس مختلط شایع ترین نوع دمانس است و اغلب در افراد مسن تر دیده می شود. علائم دمانس مختلط می تواند شامل ترکیبی از علائم انواع دیگر دمانس باشد.

سیر بالینی و پیش آگهی

دمانس معمولا در دهه 50 یا 60 زندگی شروع می شود، وضعیت فرد در عرض 5 تا 10 سال وخیم تر می گردد و در نهایت به مرگ منجر فرد مبتلا خواهد شد.

سیر بیماری وابسته به سرعت درمان علت بیماری است، اگر علت بیماری خیلی دیر درمان شود، ممکن است بیمار متحمل نقص های باقیمانده ای شود؛ اگر قبل از رسیدن صدمات دائمی به مغز مورد درمان قرار گیرد، می توان از پیشرفت آن جلوگیری نمود. برای دمانس ناشی از آلزایمر سیر بیماری احتماال همراه با زوال آهسته است.
ممکن است بیمار در مکان های آشنا گم شود، توانایی مدیریت مالی را از دست بدهد، بعد ها اعضای خانواده را نشناسد و در نهایت اختیار دفع ادرار و مدفوع را از دست بدهد.

درمان دمانس

هیچ درمانی برای دمانس وجود ندارد، اما درمان هایی وجود دارد که می تواند به بهبود علائم و کیفیت زندگی فرد کمک کند. این درمان ها ممکن است شامل داروها، درمان و تغییرات سبک زندگی باشد.

داروها

• مهارکننده های استیل کولین استراز:این داروها با افزایش میزان استیل کولین، یک پیام رسان عصبی در مغز که نقش مهمی در حافظه و تفکر دارد، عمل می کنند. این داروها می توانند برای کمک به بهبود علائم بیماری آلزایمر و دمانس عروقی مفید باشند. نمونه هایی از مهارکننده های استیل کولین استراز عبارتند از دونپزیل، ریواستیگمین و گالانتامین.
• مِمَنتین: این دارو با مسدود کردن گیرنده های NMDA در مغز عمل می کند. این گیرنده ها در یادگیری و حافظه نقش دارند. مِمَنتین می تواند برای کمک به بهبود علائم بیماری آلزایمر متوسط ​​تا شدید مفید باشد.
• داروهای ضد افسردگی: این داروها می توانند برای کمک به بهبود علائم افسردگی که اغلب با دمانس همراه است مفید باشند.
• داروهای ضد اضطراب: این داروها می توانند برای کمک به بهبود علائم اضطراب که اغلب با دمانس همراه است مفید باشند.
• داروهای خواب: این داروها می توانند برای کمک به بهبود مشکلات خواب که اغلب با دمانس همراه است مفید باشند.

مراقبت از خود:

• مراقب سلامتی خود باشید: مراقبت از خود به عنوان یک مراقب، از جمله داشتن خواب کافی، رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، برای حفظ توانایی شما در ارائه مراقبت به عزیزتان ضروری است.
• کمک بخواهید: از درخواست کمک از دوستان، خانواده یا سازمان‌های حمایتی برای انجام کارهایی مانند مراقبت، امور خانه یا حمل‌ونقل دریغ نکنید.
• به گروه‌های حمایتی بپیوندید: پیوستن به گروه‌های حمایتی می‌تواند به شما در ارتباط با سایر مراقبان، به اشتراک گذاشتن تجربیات و یافتن منابع برای مقابله با چالش‌های مراقبت از فرد مبتلا به دمانس کمک کند.

به یاد داشته باشید که هر فرد مبتلا به دمانس منحصربه‌فرد است و نیازها و چالش‌های خاص خود را دارد. مهم است که با فرد مبتلا به دمانس، اعضای خانواده و پزشکان برای ایجاد یک برنامه مراقبتی متناسب با نیازها و ترجیحات فردی او همکاری کنید.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

تفاوت دمانس و دلیریوم

دمانس و دلیریوم هر دو شرایطی هستند که می توانند بر حافظه، تفکر و توانایی فرد در عملکرد تأثیر بگذارند. با این حال، تفاوت های کلیدی بین این دو بیماری وجود دارد:

دمانس:

• یک بیماری مزمن و پیشرونده است، به این معنی که با گذشت زمان بدتر می شود.
• ناشی از آسیب به مغز است که منجر به از دست دادن سلول های مغزی و اختلال در عملکرد مغز می شود.
• انواع مختلفی از دمانس وجود دارد، از جمله بیماری آلزایمر، دمانس عروقی، دمانس با اجسام لوی و دمانس فرونتوتمپورال.
• علائم دمانس می تواند شامل از دست دادن حافظه، مشکل در تفکر، مشکل در صحبت کردن، تغییرات خلقی و رفتاری و از دست دادن مهارت های حرکتی باشد.

دلیریوم:

• یک وضعیت حاد و موقتی است، به این معنی که معمولاً در عرض چند روز یا چند هفته برطرف می شود.
• ناشی از اختلال در عملکرد مغز است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله عفونت، کم آبی بدن، داروها و جراحی باشد.
• علایم دلیریوم می تواند شامل گیجی، مشکل در تمرکز، مشکل در درک و به یاد آوردن اطلاعات، توهم و هذیان باشد.

برای استفاده از خدمات ما نظیر پزشک متخصص و پرستار در منزل به سایت آرین طب مراجعه کنید.

عوارض دمانس

دمانس به مجموعه‌ای از اختلالات عصبی گفته می‌شود که باعث کاهش عملکرد شناختی، حافظه و توانایی‌های تفکر و تصمیم‌گیری می‌شود. عوارض دمانس به طور مستقیم به شدت و نوع بیماری بستگی دارند، اما به طور کلی شامل موارد زیر هستند:

• کاهش حافظه: یکی از شایع‌ترین عوارض دمانس، مشکلات جدی در حافظه است که معمولاً شامل فراموشی یادآوری اطلاعات جدید یا حتی فراموش کردن رویدادهای گذشته می‌شود.
• اختلال در تفکر و تصمیم‌گیری: افراد مبتلا به دمانس ممکن است با مشکلاتی در حل مسائل ساده، انجام فعالیت‌های روزمره یا اتخاذ تصمیمات منطقی روبرو شوند.
• تغییرات شخصیتی و رفتار: دمانس می‌تواند موجب تغییرات در شخصیت فرد، از جمله عصبانیت، بی‌قراری، افسردگی، اضطراب یا پرخاشگری شود.
• اختلال در مهارت‌های زبان: برخی از افراد مبتلا به دمانس دچار مشکلاتی در صحبت کردن، فهمیدن یا نوشتن می‌شوند که باعث اختلال در ارتباطاتشان با دیگران می‌شود.
• مشکلات در انجام فعالیت‌های روزمره: بیماران ممکن است دچار مشکلاتی در انجام کارهای روزانه مانند شستشو، لباس پوشیدن یا غذا خوردن شوند.
• اختلال در جهت‌یابی: افراد مبتلا به دمانس ممکن است نتوانند به درستی مکان‌ها یا زمان‌ها را شناسایی کنند و به راحتی گم شوند.
• اختلال در خواب: افراد مبتلا به دمانس ممکن است از مشکلات خواب مانند بی‌خوابی یا بیدار شدن در شب‌های مختلف رنج ببرند.
• اختلالات حرکتی: در برخی موارد، دمانس می‌تواند به مشکلات حرکتی مانند ضعف عضلات، مشکل در راه رفتن یا تعادل منجر شود.
• افسردگی و اضطراب: بسیاری از افراد مبتلا به دمانس به افسردگی یا اضطراب مبتلا می‌شوند که می‌تواند بر کیفیت زندگی آن‌ها تأثیر زیادی بگذارد.

در آخر…

سوالات متداول

دمانس چیست؟

دمانس یک اختلال پیشرفته و تدریجی در عملکردهای شناختی است که موجب کاهش توانایی‌های ذهنی فرد می‌شود. این اختلال بر حافظه، توانایی تفکر، تصمیم‌گیری، زبان و حتی رفتار تأثیر می‌گذارد. دمانس می‌تواند ناشی از بیماری‌های مختلفی باشد، اما شایع‌ترین نوع آن بیماری آلزایمر است. دمانس اغلب با علائمی مانند فراموشی، کاهش توانایی در حل مشکلات، تغییرات شخصیتی و مشکل در برقراری ارتباط همراه است.

آیا دمانس قابل درمان است؟

متأسفانه در حال حاضر دمانس به طور کامل درمان نمی‌شود. با این حال، برخی درمان‌ها می‌توانند علائم را کاهش داده یا روند بیماری را کند کنند. داروهایی مانند مهارکننده‌های کولین استراز در بیماری آلزایمر و داروهای ضد افسردگی برای مدیریت تغییرات خلقی مفید هستند. همچنین درمان‌های غیر دارویی مانند توانبخشی شناختی، حمایت‌های روانی و اجتماعی نیز می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.

آیا دمانس فقط در افراد مسن رخ می‌دهد؟

اگرچه دمانس بیشتر در افراد مسن مشاهده می‌شود، اما در بعضی موارد، افراد جوان‌تر نیز ممکن است دچار دمانس شوند. این نوع دمانس که به آن دمانس زودرس گفته می‌شود، معمولاً به دلیل بیماری‌های ژنتیکی، آسیب مغزی یا اختلالات عصبی دیگر ایجاد می‌شود. افراد جوان‌تر مبتلا به دمانس ممکن است در دهه‌های چهارم یا پنجم زندگی خود علائم آن را تجربه کنند.

آیا دمانس با آلزایمر یکی است؟

آلزایمر یکی از شایع‌ترین و معروف‌ترین انواع دمانس است، اما همه انواع دمانس به آلزایمر محدود نمی‌شوند. انواع دیگر دمانس شامل دمانس عروقی (که به دلیل مشکلات گردش خون در مغز ایجاد می‌شود)، دمانس جسم لوی (که با تجمع پروتئین‌های غیرطبیعی در مغز همراه است) و دمانس مخلوط (که ترکیبی از آلزایمر و دمانس عروقی است) هستند.

شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.

برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.

برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید: