سیفلیس | علت ها، علائم، تشخیص، پیشگیری و درمان در منزل

سیفلیس (Syphilis) یک بیماری مقاربتی است که توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد می‌شود و در صورت عدم درمان به سرعت پیشرفت کرده و می‌تواند منجر به عوارض جدی و بلندمدت در بدن شود. این بیماری معمولاً از طریق تماس جنسی غیرمحفوظ منتقل می‌شود و در مراحل مختلف آن، علائم متفاوتی مشاهده می‌شود. این بیماری اگر در مراحل اولیه شناسایی و درمان شود، به راحتی قابل درمان است، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند به سیستم عصبی، قلب، کبد و سایر اعضای بدن آسیب برساند.

سیفلیس چیست؟

سیفلیس یک بیماری عفونی مقاربتی است که توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، اما امکان انتقال آن از مادر به جنین نیز وجود دارد. در صورت عدم درمان، سیفلیس می‌تواند باعث بروز عوارض جدی و حتی مرگ شود. سیفلیس معمولاً در چهار مرحله بروز می‌کند. در مرحله اول، زخم بدون درد و کوچکی به نام شانکر در محل ورود باکتری ظاهر می‌شود که ممکن است نادیده گرفته شود و خودبه‌خود بهبود یابد. در مرحله دوم، علائمی مانند بثورات پوستی، تب، خستگی، گلودرد، تورم غدد لنفاوی و ریزش مو پدید می‌آیند. مرحله نهفته زمانی است که فرد هیچ علامتی ندارد اما عفونت همچنان در بدن فعال است و ممکن است سال‌ها ادامه یابد. در مرحله پیشرفته که خطرناک‌ترین مرحله است، بیماری می‌تواند به مغز، قلب، چشم‌ها، اعصاب و اندام‌های دیگر آسیب بزند و موجب فلج، نابینایی، اختلالات روانی یا مرگ شود.

تشخیص این بیماری با آزمایش خون یا نمونه‌برداری از زخم انجام می‌شود. درمان آن معمولاً با آنتی‌بیوتیک، به‌ویژه پنی‌سیلین، بسیار مؤثر است، به‌ویژه اگر در مراحل اولیه انجام شود. برای پیشگیری از سیفلیس، استفاده از کاندوم، داشتن روابط جنسی ایمن و انجام آزمایش‌های منظم به‌ویژه در صورت داشتن چند شریک جنسی توصیه می‌شود. همچنین پرهیز از تماس جنسی با افرادی که علائم مشکوک دارند از راه‌های مهم پیشگیری است.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۹

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

خدمات مرتبط

علت سیفلیس

علت سیفلیس (Syphilis) نوعی عفونت باکتریایی است که توسط باکتری‌ای به نام Treponema pallidum ایجاد می‌شود. این بیماری عمدتاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود، ولی راه‌های دیگری نیز برای انتقال آن وجود دارد.

دلایل و راه های انتقال سیفلیس

تماس جنسی محافظت‌نشده

اصلی‌ترین راه انتقال سفلیس دهان، تماس مستقیم با زخم یا ضایعه (شانکر) فرد آلوده در هنگام رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی است.

انتقال از مادر به جنین (سیفلیس مادرزادی)

اگر زن باردار به سیفلیس مبتلا باشد و درمان نشود، باکتری می‌تواند از طریق جفت به جنین منتقل شود و منجر به سیفلیس مادرزادی گردد که بسیار خطرناک است.

تماس مستقیم با زخم آلوده از طریق خون یا استفاده از وسایل آلوده

گرچه نادر است، اما در مواردی می‌تواند از طریق استفاده از سوزن مشترک یا انتقال خون (در صورت عدم غربالگری دقیق) منتقل شود.

تماس نزدیک پوستی با ناحیه آلوده

گاهی در صورت تماس نزدیک با ضایعات فعال روی پوست، بدون رابطه جنسی، احتمال انتقال وجود دارد، گرچه این مورد بسیار نادر است.

علائم سیفلیس

سیفلیس اولیه

در حدود ۳ هفته پس از تماس با فرد آلوده، زخم بی‌درد و سفتی به نام شانکر در محل ورود باکتری (معمولاً در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان) ظاهر می‌شود. این زخم ممکن است تنها باشد یا در بعضی موارد چندین زخم ایجاد شود. شانکر معمولاً به خودی خود در عرض ۳ تا ۶ هفته بدون درمان بهبود می‌یابد، ولی این بدان معنا نیست که بیماری از بین رفته است.

سیفلیس ثانویه

چند هفته تا چند ماه بعد از بهبودی شانکر، علائم سیفلیس ثانویه شروع می‌شود. این علائم ممکن است شامل بثورات پوستی به‌ویژه در کف دست‌ها و پاها، زخم‌های غشای مخاطی در دهان، گلو یا دستگاه تناسلی، تب، گلودرد، سردرد، درد عضلانی، خستگی، تورم غدد لنفاوی و کاهش وزن باشد. این علائم معمولاً خودبه‌خود رفع می‌شوند، اما باکتری همچنان در بدن فعال باقی می‌ماند.

مرحله نهفته

در این مرحله، علائم فیزیکی بیماری دیگر وجود ندارد و فرد به نظر سالم می‌آید، اما باکتری همچنان در بدن فعال است. این مرحله ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. افراد در این مرحله هنوز می‌توانند بیماری را به دیگران منتقل کنند، حتی اگر هیچ علامتی نداشته باشند.

سیفلیس مرحله نهایی (دیررس)

اگر سیفلیس درمان نشود، در نهایت به مرحله نهایی می‌رسد که می‌تواند ۱۰ تا ۳۰ سال پس از عفونت اولیه رخ دهد. در این مرحله، باکتری به اعضای داخلی بدن مثل قلب، مغز، اعصاب، استخوان‌ها و کبد آسیب می‌زند. علائم این مرحله شامل مشکلات عصبی (مثل سردردهای شدید، فلج عضلات، از دست دادن تعادل)، مشکلات بینایی یا حتی نابینایی، آسیب‌های قلبی (مثل آسیب به دریچه‌های قلب یا شریان‌ها) و زوال عقل است. در این مرحله، بیماری می‌تواند به مرگ منجر شود.

تشخیص سیفلیس

تشخیص سیفلیس معمولاً از طریق آزمایش‌های خون و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. در صورتی که فرد مشکوک به سیفلیس باشد، پزشک ممکن است مراحل زیر را برای تشخیص بیماری انجام دهد:

آزمایش خون

آزمایش خون یکی از مهم‌ترین روش‌های تشخیص سیفلیس است. در این آزمایش، حضور آنتی‌بادی‌های تولیدشده در پاسخ به عفونت باکتریایی بررسی می‌شود. این آزمایش‌ها شامل:

• آزمایش غیرترکیبی (Nontreponemal tests): مثل تست VDRL (Venereal Disease Research Laboratory) یا RPR (Rapid Plasma Reagin). این آزمایش‌ها حضور آنتی‌بادی‌های غیر مستقیم را که در اثر عفونت ایجاد می‌شوند، شناسایی می‌کنند.
• آزمایش‌های ترکیبی (Treponemal tests): مثل تست FTA-ABS (Fluorescent Treponemal Antibody Absorption) یا TPPA (Treponema Pallidum Particle Agglutination). این آزمایش‌ها به‌طور خاص آنتی‌بادی‌های مربوط به باکتری سیفلیس را شناسایی می‌کنند.

اگر آزمایشات خون مثبت باشد، ممکن است پزشک آزمایش‌های بیشتر را برای تأیید تشخیص انجام دهد.

معاینه فیزیکی

پزشک ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد تا به‌دنبال علائم مشکوک به سیفلیس، مانند زخم‌ها یا ضایعات پوستی بگردد. در صورتی که فرد در مرحله اولیه یا ثانویه سیفلیس باشد، مشاهده زخم‌ها و بثورات پوستی می‌تواند به تشخیص کمک کند.

آزمایش های اضافی

اگر فرد در مرحله نهفته باشد، ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر از آزمایش‌های خاصی مثل CSF (مایع مغزی نخاعی) استفاده شود که برای تشخیص عفونت‌های مغزی یا عصبی انجام می‌شود. این آزمایش‌ها معمولاً زمانی انجام می‌شود که سیفلیس به سیستم عصبی آسیب رسانده باشد.

تشخیص زودهنگام و درمان مناسب بیماری سیفلیس مهم است تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود و از انتقال آن به دیگران جلوگیری گردد.

درمان سیفلیس

بهبود سیفلیس معمولاً از طریق آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود و بهترین درمان برای سیفلیس در تمامی مراحل، استفاده از پنی‌سیلین است. در اینجا درمان‌های مختلف بسته به مرحله بیماری توضیح داده می‌شود:

درمان سیفلیس اولیه و ثانویه

• پنی‌سیلین G، که معمولاً به صورت تزریق در عضله (عضله باسن) تجویز می‌شود، مؤثرترین درمان برای سیفلیس است.
• در صورت حساسیت به پنی‌سیلین، پزشک ممکن است از داروهای آنتی‌بیوتیکی دیگر مانند داکسی‌سایکلین یا ازیتروما‌یسین استفاده کند، اما پنی‌سیلین همچنان درمان اصلی و مؤثر است.

تسکین سیفلیس نهفته

• اگر سیفلیس در مرحله نهفته قرار داشته باشد (جایی که علائمی وجود ندارد اما باکتری هنوز در بدن باقی است)، درمان با پنی‌سیلین G ادامه می‌یابد.
• در این مرحله هم درمان با پنی‌سیلین G به صورت تزریق عضلانی تجویز می‌شود و بسته به مدت زمانی که فرد به این مرحله وارد شده، ممکن است نیاز به یک یا سه تزریق باشد.

درمان سیفلیس دیررس (مرحله نهایی)

• اگر بیماری به مرحله دیررس (که ممکن است آسیب‌های جدی به اندام‌های داخلی وارد کرده باشد) رسیده باشد، همچنان درمان با پنی‌سیلین G انجام می‌شود.
• در این مرحله، ممکن است درمان‌های اضافی برای مشکلات خاص ناشی از سیفلیس (مثل مشکلات عصبی یا قلبی) نیز مورد نیاز باشد.

مراقبت های بعد از درمان

• بعد از درمان، باید بیمار تحت نظر پزشک قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که عفونت کاملاً از بین رفته است.
• همچنین، ممکن است پزشک توصیه کند که فرد پس از درمان مجدداً آزمایش‌های خون انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که باکتری‌ها از بدن حذف شده‌اند.
• در صورت ابتلا به سیفلیس، توصیه می‌شود که همه‌ی شرکای جنسی فرد نیز برای پیشگیری از انتقال مجدد درمان شوند.

در نهایت، پیگیری‌های پزشکی ضروری است تا از بازگشت بیماری و مشکلات دیگر جلوگیری شود.

درمان سیفلیس در منزل

درمان سیفلیس در منزل به‌طور کامل امکان‌پذیر نیست، زیرا این بیماری به درمان با آنتی‌بیوتیک‌های خاص نیاز دارد که معمولاً باید تحت نظر پزشک و در مراکز درمانی انجام شود. بهترین درمان برای سیفلیس پنی‌سیلین G است که معمولاً به صورت تزریق عضلانی در مراکز درمانی انجام می‌شود و نمی‌توان آن را در منزل به‌طور ایمن انجام داد. با این حال، پس از شروع درمان توسط پزشک، برخی مراقبت‌ها و اقدامات را می‌توان در منزل انجام داد:

استراحت و مراقبت از علائم

• پس از شروع درمان، استراحت کافی و مراقبت از بدن ضروری است. مصرف داروهای مسکن مانند پاراستامول یا ایبوپروفن برای تسکین درد و تب می‌تواند کمک‌کننده باشد. این داروها باید طبق دستور پزشک مصرف شوند.

مراقبت از زخم ها و ضایعات پوستی

• در صورتی که ضایعات پوستی یا زخم‌های ناشی از سیفلیس در بدن وجود داشته باشد، باید آن‌ها تمیز و خشک نگه‌داشته شوند تا از عفونت‌های ثانویه جلوگیری شود. استفاده از محلول‌های ضدعفونی‌کننده ملایم و گاز استریل برای مراقبت از زخم‌ها توصیه می‌شود.

مراقبت بهداشتی و پیشگیری از انتقال به دیگران

• بیمار باید از داشتن رابطه جنسی خودداری کند تا بیماری به دیگران منتقل نشود.
• شستشوی منظم دست‌ها و استفاده از ملحفه‌ها و حوله‌های شخصی می‌تواند از گسترش عفونت جلوگیری کند.

پیگیری درمان

• پس از دریافت درمان اولیه در مرکز درمانی، فرد باید طبق دستور پزشک آزمایش‌های خون منظم برای اطمینان از موفقیت درمان انجام دهد.

در مجموع، درمان سیفلیس باید تحت نظر پزشک انجام شود، اما پس از درمان، فرد می‌تواند در منزل از مراقبت‌های بهداشتی و تسکین‌دهنده برای کاهش علائم استفاده کند.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۹

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

پیشگیری از سیفلیس

پیشگیری از سیفلیس به‌ویژه در افرادی که در معرض خطر هستند، اهمیت زیادی دارد. برای جلوگیری از ابتلا به سیفلیس، اقدامات زیر توصیه می‌شود:

استفاده از کاندوم

• استفاده صحیح و مداوم از کاندوم لاتکس در هنگام تماس جنسی (چه واژینال، مقعدی یا دهانی) به‌طور قابل‌توجهی خطر انتقال سیفلیس و سایر بیماری‌های مقاربتی را کاهش می‌دهد.

داشتن روابط جنسی ایمن

• داشتن رابطه جنسی با یک شریک جنسی ثابت و سالم که به بیماری‌های مقاربتی آلوده نیست، یکی از بهترین روش‌ها برای پیشگیری از سیفلیس است.
• همچنین، از مراجعه به مراکز بهداشتی و انجام آزمایش‌های منظم برای بیماری‌های مقاربتی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

اجتناب از رابطه جنسی با افراد مبتلا به بیماری های مقاربتی

• افرادی که علائم بیماری‌های مقاربتی (مثل زخم‌ها یا ضایعات تناسلی) دارند، باید از برقراری رابطه جنسی خودداری کنند تا از انتقال سیفلیس جلوگیری شود.

آزمایش منظم برای بیماری های مقاربتی

• آزمایش‌های منظم برای سیفلیس و سایر بیماری‌های مقاربتی (STIs) به‌ویژه برای افرادی که زندگی جنسی پرخطر دارند، توصیه می‌شود. این آزمایش‌ها کمک می‌کنند که بیماری‌ها در مراحل اولیه تشخیص داده شوند و درمان سریع انجام شود.

درمان شریک جنسی

• در صورتی که فرد به سیفلیس مبتلا شود، تمام شرکای جنسی او باید به‌طور همزمان درمان شوند تا از انتقال مجدد جلوگیری شود.

واکسیناسیون

• گرچه واکسن خاصی برای پیشگیری از سیفلیس وجود ندارد، اما برخی از واکسن‌ها مانند HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) می‌توانند در کاهش خطر برخی از بیماری‌های مقاربتی موثر باشند.

آگاه‌سازی و آموزش

• آموزش و آگاه‌سازی عمومی در خصوص بیماری‌های مقاربتی، از جمله سیفلیس و روش‌های پیشگیری از آن می‌تواند در کاهش شیوع بیماری موثر باشد.

با رعایت این نکات، می‌توان از ابتلا به سیفلیس و دیگر بیماری‌های مقاربتی جلوگیری کرد و سلامت جنسی خود را حفظ نمود.

عوارض سیفلیس

اگر سیفلیس به موقع درمان نشود، می‌تواند منجر به عوارض جدی و بلندمدت شود که بر اعضای مختلف بدن تاثیر می‌گذارد. این عوارض می‌توانند در مراحل مختلف بیماری و پس از عدم درمان رخ دهند:

آسیب به سیستم عصبی (سیفلیس عصبی)

در صورتی که سیفلیس درمان نشود، ممکن است به سیستم عصبی آسیب وارد کند و منجر به سیفلیس عصبی یا نوروسایفیلیس شود. این عارضه می‌تواند علائمی چون:

• دردهای شدید سر
• مشکلات حافظه و ذهنی
• حملات صرعی
• اختلال در بینایی یا شنوایی
• آسیب به عصب‌ها

آسیب به قلب و عروق (سیفلیس قلبی)

سیفلیس می‌تواند بر قلب و عروق اثر بگذارد و باعث ایجاد سایر مشکلات قلبی شود. این مشکلات شامل:

• التهاب رگ‌های خونی (آئورت)
• مشکلات شدید در دریچه‌های قلب
• آئورت آنوریسم (گشاد شدن و ضعف دیواره آئورت)

این عوارض می‌توانند منجر به نارسایی قلبی یا حتی مرگ شوند.

آسیب به اعضای داخلی

در مرحله سوم سیفلیس (مرحله دیررس یا سیفلیس تهاجمی)، بیماری می‌تواند به اعضای داخلی بدن آسیب بزند. این آسیب‌ها ممکن است شامل:

• کبد: التهاب کبد و مشکلات کبدی
• مفاصل: آرتریت (التهاب مفاصل)
• چشم‌ها: آسیب به بینایی و اختلالات چشمی
• پوست: زخم‌های شدید و جراحات پوستی

سیفلیس در دوران بارداری

در صورتی که مادر مبتلا به سیفلیس باشد و درمان نشود، بیماری می‌تواند به جنین انتقال یابد و مشکلات جدی ایجاد کند:

• سقط جنین
• زایمان زودرس
• مرگ جنینی
• نقص‌های مادرزادی مانند مشکلات شنوایی، بینایی و دیگر مشکلات جسمی

مشکلات روانی و اجتماعی

سیفلیس به‌ویژه در مراحل پیشرفته می‌تواند به مشکلات روانی، از جمله اضطراب و افسردگی، منجر شود. همچنین، داشتن این بیماری ممکن است به مشکلات اجتماعی و روانی از جمله استیگما و طرد اجتماعی برای فرد مبتلا منجر شود.

آسیب به پوست

در مرحله ثانویه سیفلیس، ممکن است ضایعات پوستی و بثورات ایجاد شود که در صورت عدم درمان می‌تواند عوارض شدیدتری به‌دنبال داشته باشد.

سیفلیس یک بیماری است که به دلیل عوارض خطرناک و بلندمدتش باید هرچه سریع‌تر تشخیص داده و درمان شود تا از پیشرفت و بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.

آیا سیفلیس در بارداری خطرناک است؟

بله، سیفلیس در دوران بارداری می‌تواند خطرات جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. اگر سیفلیس در دوران بارداری درمان نشود، می‌تواند منجر به سیفلیس مادرزادی شود که به جنین آسیب می‌زند. برخی از خطرات سیفلیس در بارداری عبارتند از:

• سقط جنین: سیفلیس درمان‌نشده می‌تواند باعث سقط جنین در مراحل ابتدایی بارداری شود.
• زایمان زودرس: مادران مبتلا به سیفلیس در دوران بارداری ممکن است دچار زایمان زودرس شوند که این می‌تواند خطرات زیادی برای نوزاد به همراه داشته باشد.
• نقص‌های مادرزادی: سیفلیس می‌تواند منجر به نقص‌های مادرزادی در نوزاد شود. این مشکلات ممکن است شامل نقص‌های شنوایی، بینایی، استخوان‌ها و دیگر مشکلات جسمی باشد.
• مرگ جنین: در موارد شدید، سیفلیس می‌تواند به مرگ جنینی منجر شود.

برای جلوگیری از این خطرات، تشخیص زودهنگام و درمان سیفلیس در دوران بارداری بسیار مهم است. درمان با آنتی‌بیوتیک (معمولاً پنی‌سیلین) در این دوران ایمن است و می‌تواند از انتقال بیماری به جنین جلوگیری کند. بنابراین، زنان باردار باید در صورت مشکوک شدن به این بیماری یا داشتن سابقه خطر، آزمایش سیفلیس انجام دهند و در صورت لزوم درمان شوند.

آیا پس از درمان سیفلیس فرد به بیماری مبتلا می‌شود؟

پس از درمان کامل سیفلیس، فرد دیگر از نظر پزشکی به این بیماری مبتلا نخواهد بود. درمان معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، به ویژه پنی‌سیلین، صورت می‌گیرد و این دارو به طور مؤثر باکتری ترپونما پالیدوم که عامل سیفلیس است را از بدن فرد حذف می‌کند. در صورتی که درمان در مراحل اولیه انجام شود، فرد به طور کامل از نظر پزشکی بهبود پیدا می‌کند و علائم بیماری از بین می‌روند.

اما نکته مهم این است که درمان سیفلیس به معنای ایجاد ایمنی در برابر ابتلا به آن در آینده نیست. پس از درمان، فرد همچنان ممکن است دوباره به سیفلیس مبتلا شود، به خصوص اگر از روش‌های پیشگیری مانند کاندوم استفاده نکرده یا روابط جنسی بدون محافظت با فرد مبتلا به بیماری‌های مقاربتی برقرار کند.

افرادی که به سیفلیس مبتلا شده‌اند باید توجه داشته باشند که این بیماری می‌تواند دوباره منتقل شود و از آنجا که سیفلیس در مراحل اولیه ممکن است علائم واضحی نداشته باشد، افراد ممکن است خودشان از ابتلا مجدد مطلع نشوند. به همین دلیل، استفاده از کاندوم در هر نوع رابطه جنسی و انجام آزمایش‌های دوره‌ای برای بیماری‌های مقاربتی به خصوص برای افرادی که در معرض خطر هستند، توصیه می‌شود.

جمع بندی

در نهایت، سیفلیس یک بیماری جدی است که نیاز به توجه و درمان فوری دارد. پیشگیری از آن از طریق استفاده از روش‌های ایمن جنسی و انجام آزمایش‌های منظم، نقش مهمی در کاهش شیوع آن ایفا می‌کند. درمان به موقع با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و از بروز عوارض جدی و جبران‌ناپذیر آن جلوگیری کند. بنابراین، آگاهی از علائم، پیگیری درمان و رعایت اصول بهداشتی می‌تواند سلامت فرد و جامعه را در برابر این بیماری تهدیدآمیز حفظ کند.

سوالات متداول

شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.

برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.

برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۹

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید: