دیسک کمری | علت ها، علائم، درمان در منزل، مراقبت های بعد جراحی در منزل

زمان تخمینی مطالعه: 18 دقیقه

دیسک کمری (lumbar disc) یکی از شایع‌ترین مشکلات ستون فقرات است که به دلیل آسیب یا جابه‌جایی دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه کمر ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث درد شدید، محدودیت حرکت و اختلال در انجام فعالیت‌های روزمره شود. با افزایش زندگی نشسته و فشارهای مکرر روی کمر، شیوع دیسک کمری در جوامع مختلف رو به افزایش است و اهمیت شناخت علل، علائم و روش‌های درمان آن بیش از پیش احساس می‌شود.

دیسک کمری چیست؟

دیسک کمری، به وضعیتی گفته می‌شود که در آن یکی از دیسک‌های بین مهره‌ای در ناحیه کمر دچار آسیب، بیرون‌زدگی یا پارگی می‌شود. این دیسک‌ها ساختاری ژله‌ای در مرکز دارند که توسط یک حلقه‌ی فیبری محکم احاطه شده‌اند. در حالت طبیعی، این دیسک‌ها نقش ضربه‌گیر بین مهره‌ها را ایفا می‌کنند و باعث حرکت نرم و انعطاف‌پذیر ستون فقرات می‌شوند. اما زمانی که فرد دچار فشار بیش‌ازحد، حرکات اشتباه، آسیب ناگهانی یا فرسایش تدریجی به‌دلیل افزایش سن می‌شود، دیسک ممکن است دچار بیرون‌زدگی یا فتق شود.

وقتی این اتفاق می‌افتد، ماده ژله‌ای داخل دیسک به سمت بیرون فشار می‌آورد یا حتی از دیسک خارج می‌شود و به ریشه‌های عصبی اطراف مهره‌ها فشار وارد می‌کند. این فشار باعث ایجاد دردهای شدید در ناحیه کمر، تیرکشیدن درد به باسن، پا یا حتی انگشتان پا می‌شود. در موارد پیشرفته‌تر، ممکن است بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن یا ضعف عضلانی در پاها هم دیده شود.

دیسک کمری یک بیماری جدی است که می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد، به‌ویژه اگر به‌موقع تشخیص داده نشود یا درمان مناسب صورت نگیرد. درمان‌ها ممکن است شامل استراحت، دارودرمانی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر جراحی باشد. پیشگیری از آن هم با تقویت عضلات کمر، حفظ وزن مناسب، پرهیز از حرکات ناگهانی و صحیح نشستن و ایستادن امکان‌پذیر است.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

خدمات مرتبط

علت دیسک کمری

کمردرد یکی از شایع‌ترین مشکلات امروزی است که بسیاری از افراد را درگیر می‌کند. یکی از دلایل اصلی این درد، “دیسک کمری” است. دیسک‌ها ساختارهای ژله‌ای بین مهره‌های ستون فقرات هستند که نقش ضربه‌گیر دارند. گاهی این دیسک‌ها دچار آسیب یا بیرون‌زدگی می‌شوند که به آن «دیسک کمری» گفته می‌شود. در ادامه به دلایل بروز این مشکل می‌پردازیم.

فشار مکرر و نادرست بر ستون فقرات

بلند کردن اجسام سنگین بدون رعایت اصول صحیح بدن یا تکرار حرکات خم و راست شدن زیاد در طول روز، از دلایل مهم آسیب به دیسک‌های بین مهره‌ای است. فشار زیاد و مداوم باعث فرسایش تدریجی یا پارگی دیسک می‌شود.

نشستن های طولانی و وضعیت بد بدن

افرادی که مدت زیادی پشت میز می‌نشینند، به‌خصوص اگر صندلی ارگونومیک استفاده نکنند یا بدن‌شان خمیده باشد، در معرض ضعف عضلات کمری و آسیب به دیسک هستند. وضعیت نادرست نشستن، فشار غیرطبیعی به مهره‌ها وارد می‌کند.

افزایش سن و تحلیل رفتن دیسک ها

با بالا رفتن سن، دیسک‌ها خاصیت انعطاف‌پذیری و رطوبت خود را از دست می‌دهند و شکننده‌تر می‌شوند. این روند طبیعی، احتمال پارگی یا بیرون‌زدگی دیسک را بیشتر می‌کند.

ضعف عضلات مرکزی و شکم

عضلات مرکزی بدن به پشتیبانی از ستون فقرات کمک می‌کنند. اگر این عضلات ضعیف باشند، فشار بیشتری روی مهره‌ها و دیسک‌ها وارد می‌شود و احتمال بروز آسیب بالا می‌رود.

اضافه‌وزن و چاقی

وزن زیاد به‌ویژه در ناحیه شکم باعث می‌شود مرکز ثقل بدن به جلو کشیده شود و فشار مضاعفی بر ستون فقرات بیاید. این فشار مداوم، یکی از عوامل مهم ایجاد دیسک کمری است.

عوامل ژنتیکی

در برخی افراد، استعداد بروز بیماری‌های دیسکی به‌صورت ارثی وجود دارد. سابقه خانوادگی دیسک کمر می‌تواند احتمال درگیری را در سنین پایین‌تر افزایش دهد.

ضربه ها و تصادف ها

آسیب‌های ناگهانی مانند سقوط، تصادف یا ضربه‌های شدید نیز می‌توانند باعث پارگی یا جابجایی دیسک شوند. این نوع دیسک کمری معمولاً با درد شدید و ناگهانی همراه است.

علائم دیسک کمری

دیسک کمری می‌تونه با علائم مختلفی ظاهر بشه که شدت و نوع اون بستگی به میزان آسیب و محل دقیق بیرون‌زدگی دیسک داره. بعضی از علائم ممکنه خفیف باشن و بعضی دیگه کاملاً زندگی روزمره رو مختل کنن. در ادامه به مهم‌ترین نشانه‌های دیسک کمری می‌پردازیم.

درد در ناحیه کمر

شایع‌ترین علامت دیسک کمری، درد مداوم یا متناوب در پایین کمره. این درد می‌تونه در هنگام خم شدن، نشستن طولانی یا بلند کردن اجسام تشدید بشه. معمولاً درد حالت تیرکشنده و عمیق داره.

انتشار درد به پا ها (سیاتیک)

وقتی دیسک بیرون‌زده به ریشه‌های عصبی فشار میاره، درد از کمر به باسن، ران، ساق و حتی کف پا گسترش پیدا می‌کنه. این حالت به درد سیاتیکی معروفه و ممکنه فقط در یک پا دیده بشه.

بی‌حسی و مورمور شدن

بیرون‌زدگی دیسک ممکنه باعث فشرده شدن عصب‌هایی بشه که مسئول حس هستند. نتیجه‌اش می‌تونه بی‌حسی، گزگز یا مورمور شدن در پاها، انگشتان پا یا حتی ناحیه باسن باشه.

ضعف عضلانی

وقتی فشرده شدن عصب ادامه‌دار بشه، ممکنه قدرت عضلات پا کاهش پیدا کنه. فرد ممکنه احساس کنه که هنگام راه رفتن تعادلش کم شده یا بلند کردن پا براش سخت شده.

درد شدید هنگام عطسه یا سرفه

افزایش فشار درون شکمی حین عطسه یا سرفه می‌تونه باعث تشدید ناگهانی درد کمر یا پا بشه. این نشانه اغلب در افراد با دیسک حاد یا ملتهب دیده می‌شه.

کاهش دامنه حرکتی

فردی که دیسک کمری داره ممکنه در خم شدن، صاف ایستادن یا چرخاندن تنه دچار محدودیت حرکتی بشه. این محدودیت معمولاً به خاطر درد یا گرفتگی عضلات اطراف ستون فقراته.

درد شبانه و اختلال در خواب

درد مداوم یا تیرکشنده به پا، به‌خصوص در زمان دراز کشیدن یا نیمه‌شب می‌تونه خواب فرد رو مختل کنه. این موضوع به مرور روی کیفیت زندگی تأثیر می‌ذاره.

تشخیص دیسک کمری

برای تشخیص دقیق دیسک کمری، پزشک ابتدا به بررسی علائم بالینی و سابقه بیمار می‌پردازه و سپس با کمک آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های خاص، محل و شدت آسیب رو مشخص می‌کنه. در ادامه مراحل و روش‌های رایج تشخیص رو بررسی می‌کنیم.

معاینه فیزیکی و ارزیابی علائم

اولین قدم، گفت‌وگو با بیمار درباره درد، زمان شروع، شدت و نواحی درگیر شده است. پزشک سپس با معاینه فیزیکی، دامنه حرکات کمر، قدرت عضلانی، واکنش‌های عصبی و وجود درد تیرکشنده به پاها (مثل تست بالا بردن پا) رو بررسی می‌کنه.

آزمایش های عصبی

در صورت شک به فشار روی اعصاب، پزشک با بررسی رفلکس‌ها، حس پاها و میزان قدرت عضلات، میزان آسیب‌دیدگی اعصاب رو ارزیابی می‌کنه. این بررسی‌ها می‌تونن کمک کنن تا محل دقیق تحت فشار قرار گرفتن عصب مشخص بشه.

ام‌آرآی (MRI)

دقیق‌ترین و رایج‌ترین روش تصویربرداری برای تشخیص دیسک کمری، MRI هست. این روش به‌وضوح بیرون‌زدگی دیسک، التهاب اطراف اعصاب و وضعیت مهره‌ها رو نشون می‌ده. MRI برای برنامه‌ریزی درمان ضروریه.

سی‌تی اسکن (CT Scan)

اگر امکان MRI وجود نداشته باشه، از سی‌تی اسکن برای بررسی ستون فقرات استفاده می‌شه. این روش هم می‌تونه تصویر نسبتاً دقیقی از ساختار مهره‌ها و دیسک ارائه بده، اما جزئیات بافت نرم رو به خوبی MRI نشون نمی‌ده.

میلوگرافی

در این روش مایع حاجب به درون کانال نخاعی تزریق می‌شه و سپس سی‌تی اسکن انجام می‌گیره. این روش بیشتر در مواردی استفاده می‌شه که تشخیص با MRI یا سی‌تی اسکن عادی دشوار باشه یا بیمار مشکل خاصی برای انجام MRI داشته باشه.

نوار عصب و عضله (EMG و NCV)

اگر شک به آسیب عصبی شدید یا طولانی‌مدت وجود داشته باشه، ممکنه پزشک نوار عصب و عضله تجویز کنه. این آزمایش‌ها فعالیت الکتریکی عصب‌ها و عضلات رو بررسی می‌کنن و میزان و محل دقیق آسیب رو مشخص می‌کنن.

درمان دیسک کمری

درمان دیسک کمری بسته به شدت علائم، میزان بیرون‌زدگی دیسک و وضعیت عمومی بیمار می‌تونه به‌صورت محافظه‌کارانه یا تهاجمی انجام بشه. بیشتر افراد با درمان‌های غیرجراحی بهبود پیدا می‌کنن. در ادامه مهم‌ترین روش‌های درمان دیسک کمری رو بررسی می‌کنیم.

دارو های ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)

این داروها مثل ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک و آسپرین کمک می‌کنن تا التهاب اطراف دیسک کاهش پیدا کنه و درد کم‌تر بشه. معمولاً در دوزهای مشخص و برای مدت محدود تجویز می‌شن چون مصرف طولانی‌مدتشون ممکنه عوارض گوارشی یا کلیوی داشته باشه.

شل‌کننده های عضلانی

وقتی دیسک باعث اسپاسم یا گرفتگی عضلات کمر می‌شه، داروهای شل‌کننده مثل باکلوفن یا تیزانیدین تجویز می‌شن. این داروها عضلات رو آرام می‌کنن و به کاهش درد و بهبود حرکت کمک می‌کنن، ولی نباید بدون نظر پزشک خودسرانه مصرف بشن.

مسکن های قوی‌تر

وقتی درد خیلی شدید باشه و با NSAIDs کنترل نشه، پزشک ممکنه مسکن‌های مخدر یا ترکیبی مثل استامینوفن با کدئین تجویز کنه. این داروها درد رو بهتر کنترل می‌کنن ولی باید با دقت و تحت نظر مصرف بشن چون ممکنه باعث وابستگی یا عوارض جانبی بشن.

تزریق اپیدورال کورتیکواستروئید

این روش وقتی به کار میره که درد به اعصاب فشار میاره و درمان‌های دارویی معمولی کافی نیستن. تزریق مستقیم داروی کورتون در فضای اپیدورال نخاع باعث کاهش التهاب و تورم اطراف عصب می‌شه و درد شدید رو تسکین می‌ده. اثر این تزریق ممکنه چند هفته تا چند ماه باقی بمونه و گاهی نیاز به تکرار داره.

دارو های ضدافسردگی و ضدتشنج

برای دردهای عصبی مزمن که ناشی از آسیب عصب هستند، گاهی از داروهایی مثل آمی‌تریپتیلین (ضدافسردگی) یا گاباپنتین و پرگابالین (ضدتشنج) استفاده می‌شه. این داروها باعث تغییر در انتقال پیام‌های درد در سیستم عصبی می‌شن و به کاهش درد کمک می‌کنن.

جراحی

اگر دیسک کمری باعث علائم شدید عصبی مثل ضعف شدید عضلات، اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع یا درد غیرقابل تحمل بشه و درمان‌های دارویی و تزریقی مؤثر نباشن، جراحی لازم می‌شه. در جراحی معمولاً بخشی از دیسک که به عصب فشار میاره برداشته می‌شه (لامینکتومی یا دیسککتومی) تا فشار از روی عصب برداشته بشه و علائم کاهش پیدا کنن.

پزشک با توجه به وضعیت بیمار، سابقه پزشکی، شدت علائم و نتایج تصویربرداری بهترین روش یا ترکیبی از روش‌ها رو انتخاب می‌کنه. درمان‌های پزشکی باید همیشه تحت نظر متخصص انجام بشن تا عوارض احتمالی کاهش پیدا کنه و بهترین نتیجه حاصل بشه.

درمان دیسک کمری در منزل

درمان دیسک کمری در منزل نقش مهمی در کاهش درد و بهبود وضعیت عمومی بیمار داره و معمولاً مکمل درمان‌های پزشکی هست. رعایت نکات درست و انجام مراقبت‌های مناسب می‌تونه روند بهبودی رو سرعت ببخشه و از عود درد جلوگیری کنه. در ادامه روش‌های مؤثر درمان دیسک کمری در منزل رو توضیح می‌دم.

استراحت کنترل‌شده و پرهیز از بی‌حرکتی مطلق

به جای استراحت طولانی و بی‌حرکتی کامل، توصیه می‌شه فعالیت‌های روزمره سبک و کم‌فشار انجام بشه تا عضلات کمر قوی بمونن و خون‌رسانی به دیسک بهتر بشه. استراحت بیش از چند روز ممکنه باعث ضعف عضلانی و افزایش درد بشه.

کمپرس گرم و سرد

برای کاهش درد و التهاب می‌تونید از کمپرس سرد (یخ) در 24 تا 48 ساعت اول استفاده کنید تا التهاب کاهش پیدا کنه. بعد از آن، استفاده از کمپرس گرم (مثل کیسه آب گرم یا پدهای حرارتی) به شل شدن عضلات و تسکین درد کمک می‌کنه.

تمرینات کششی و تقویتی ملایم

حرکات کششی مخصوص دیسک کمری که زیر نظر فیزیوتراپیست آموزش داده شده باشه، می‌تونه فشار روی دیسک رو کم کنه و عضلات اطراف ستون فقرات رو تقویت کنه. انجام منظم این تمرین‌ها در منزل بسیار مؤثره.

اصلاح وضعیت نشستن و خوابیدن

نشستن روی صندلی‌های با پشتی مناسب و استفاده از بالش برای حفظ قوس طبیعی کمر کمک‌کننده است. خوابیدن روی تشک متوسط یا سفت با یک بالش زیر زانوها (در حالت خوابیده به پشت) یا بین زانوها (در حالت خوابیده به پهلو) فشار روی دیسک رو کاهش می‌ده.

کنترل وزن و تغذیه سالم

چاقی و اضافه وزن فشار زیادی روی کمر وارد می‌کنه و باعث تشدید دیسک می‌شه. رعایت رژیم غذایی سالم و کاهش وزن به بهبود سریع‌تر و کاهش فشار کمک می‌کنه.

استفاده درست از دارو های تجویزی

اگر پزشک داروهای ضدالتهاب یا شل‌کننده تجویز کرده، حتما طبق دستور مصرف کنید و از قطع خودسرانه دارو پرهیز کنید.

پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین و حرکات ناگهانی

تا حد امکان از فعالیت‌هایی که باعث فشار ناگهانی یا زیاد روی کمر می‌شن خودداری کنید. اگر مجبور به بلند کردن چیزی شدید، با زانو خم بشید و از عضلات پا کمک بگیرید، نه کمر.

حفظ وضعیت روحی و روانی مثبت

استرس و اضطراب می‌تونن باعث تشدید درد بشن. تمرینات تنفس عمیق، مدیتیشن و فعالیت‌های آرامش‌بخش به کاهش درد کمک می‌کنن.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

پیشگیری از دیسک کمری

دیسک کمری یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که می‌تواند باعث درد شدید و کاهش کیفیت زندگی شود. اما خوشبختانه با رعایت نکات ساده‌ای در سبک زندگی می‌توان احتمال بروز این مشکل را کاهش داد و سلامت ستون فقرات را حفظ کرد.

حفظ وضعیت درست بدن

یکی از مهم‌ترین اصول پیشگیری، حفظ حالت صحیح بدن در هنگام نشستن، ایستادن و حرکت است. هنگام نشستن، بهتر است پشت کاملاً صاف و زانوها کمی بالاتر از لگن قرار بگیرند. در ایستادن نیز باید وزن بدن به طور یکنواخت روی هر دو پا تقسیم شود.

تقویت عضلات کمر و شکم

عضلات قوی کمر و شکم نقش مهمی در حمایت از ستون فقرات دارند. انجام تمرینات ورزشی منظم مانند پیلاتس، یوگا یا تمرینات خاص تقویت کمر می‌تواند از فشار اضافی روی دیسک‌ها جلوگیری کند.

اجتناب از بلند کردن نادرست اجسام

بلند کردن اجسام سنگین باید با تکنیک صحیح انجام شود؛ یعنی خم شدن زانوها و استفاده از قدرت پاها به جای خم شدن کمر. بلند کردن ناگهانی یا نادرست می‌تواند به دیسک‌ها آسیب بزند.

رعایت وزن مناسب

اضافه وزن باعث افزایش فشار بر روی مهره‌های کمری و دیسک‌ها می‌شود. حفظ وزن متعادل با رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم از عوامل مهم پیشگیری است.

پرهیز از نشستن های طولانی مدت

نشستن‌های طولانی بدون استراحت باعث فشار مضاعف بر دیسک‌های کمری می‌شود. بهتر است هر نیم ساعت یکبار از جای خود بلند شوید، حرکات کششی انجام دهید و کمی راه بروید.

استفاده از تشک و صندلی استاندارد

تشک مناسب که ستون فقرات را در وضعیت طبیعی نگه دارد و صندلی‌ای که از کمر پشتیبانی کند، به پیشگیری از دیسک کمری کمک می‌کند.

عوارض دیسک کمری

دیسک کمری اگر به موقع درمان نشود یا به صورت مزمن باقی بماند، می‌تواند باعث مشکلات و عوارض متعددی شود که زندگی روزمره و کیفیت فعالیت‌های فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شناخت این عوارض به ما کمک می‌کند تا جدی‌تر به درمان و مراقبت‌های لازم توجه کنیم.

درد مزمن و محدودیت حرکت

یکی از شایع‌ترین عوارض دیسک کمری، درد مداوم و مزمن در ناحیه کمر است که ممکن است به پاها نیز تیر بکشد. این درد می‌تواند فعالیت‌های روزانه را محدود کند و کیفیت خواب و زندگی فرد را کاهش دهد.

بی‌حسی و ضعف عضلانی

فشار دیسک بر روی عصب‌های نخاعی می‌تواند منجر به بی‌حسی، گزگز یا ضعف در عضلات پاها شود. این وضعیت در موارد شدید باعث کاهش قدرت حرکت و تعادل فرد می‌شود و خطر زمین خوردن را افزایش می‌دهد.

مشکلات ادراری و گوارشی

در موارد پیشرفته و شدید دیسک کمری، ممکن است فشار روی اعصاب کنترل‌کننده مثانه و روده ایجاد شود که باعث اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع می‌شود. این وضعیت اورژانسی است و نیاز به درمان فوری دارد.

کاهش کیفیت زندگی

درد و محدودیت‌های حرکتی ناشی از دیسک کمری می‌تواند موجب اضطراب، افسردگی و کاهش انگیزه فرد شود، به طوری که فرد از انجام فعالیت‌های اجتماعی و شغلی باز می‌ماند.

نیاز به درمان های پیچیده‌تر

اگر دیسک کمری درمان نشود، ممکن است نیاز به جراحی یا درمان‌های تهاجمی‌تر پیدا کند که عوارض و دوره بهبودی طولانی‌تری دارد.

آیا دیسک کمری خطرناک است؟

دیسک کمری در بسیاری از موارد یک مشکل قابل کنترل و غیرحاد است که با مراقبت‌های پزشکی و تغییر سبک زندگی بهبود می‌یابد. اما در برخی شرایط، اگر به موقع درمان نشود یا شدت آن زیاد باشد، می‌تواند خطرناک باشد و عوارض جدی به همراه داشته باشد.

دیسک کمری زمانی خطرناک می‌شود که بیرون‌زدگی یا فشار دیسک روی عصب‌های نخاعی شدید باشد و باعث علائمی مانند ضعف عضلانی قابل توجه، بی‌حسی شدید یا از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع شود. این وضعیت نیازمند درمان فوری پزشکی است و در صورت تأخیر ممکن است به آسیب‌های دائمی عصبی منجر شود.

بنابراین دیسک کمری معمولاً یک بیماری قابل مدیریت است، ولی باید به علائم هشداردهنده توجه کرد و در صورت بروز آن‌ها سریعاً به پزشک مراجعه نمود. با مراقبت مناسب و درمان به موقع، می‌توان از خطرات جدی آن جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را حفظ کرد.

جمع بندی

دیسک کمری اگر به موقع تشخیص داده شود و تحت درمان مناسب قرار گیرد، قابل کنترل و بهبود است. رعایت نکات پیشگیری، اصلاح سبک زندگی و استفاده از درمان‌های پزشکی مؤثر می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و درد و محدودیت‌های حرکتی را کاهش دهد. همچنین در صورت نیاز، بهره‌مندی از خدمات درمانی در منزل مانند خدمات آرین طب می‌تواند روند بهبودی را تسریع و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.

سوالات متداول

شما می‌توانید در آرین طب خدمات پزشکی و پرستاری در منزل دریافت کنید.

برخی از خدمات ما شامل ویزیت پزشک متخصص در منزل، سونوگرافی در منزل، رادیولوژی در منزل، طب سوزنی در منزل، مشاوره روانشاسی و تغذیه در منزل است.

برای مشاهده همه سرویس های ما به صفحه خدمات مراجعه کنید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید: