اختلال افسردگی عمده | علائم، نشانه‌ها و درمان

افسردگی، (Depression) به‌عنوان یک اختلال رایج و جدی در جامعه مدرن، زندگی افراد را به وجود آمده و باعث ایجاد احساسات منفی مانند غم، اضطراب، ناامیدی و عصبانیت می‌شود. این اختلال بر فکر، احساس و عملکرد فرد تأثیر می‌گذارد، زمانی که علائم آن بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، مراجعه به متخصص اعصاب و روان توصیه می‌شود. با درک علل و درمان مناسب، اولین گام برای بهبود احساسات و غلبه بر مشکلات می‌تواند برداشته شود. در ادامه مقاله با همراه باشید تا با انواع افسردگی و روش‌های درمان آن آشنا شویم.

افسردگي چيست؟

افسردگی، یک اختلال جدی است که با نشانه‌هایی همچون خستگی بیش از حد، کاهش تمرکز، حالت غمگین برای مدت طولانی و عدم علاقه به کارهای موردعلاقه همراه می‌شود. این اختلال با درمان‌های کوتاه‌مدت بر طرف نمی‌شود و نیاز به مراقبت و درمان طولانی‌مدت دارد.

تأثیرات افسردگی بر عواطف، رفتارها و افکار ما قابل‌مشاهده است و ممکن است با مشکلات هیجانی و جسمی همراه باشد. اما با اقدامات درمانی، هر فرد قادر به شکستن افسردگی خود است. اهمیت شناخت علائم افسردگی به‌عنوان گام اول درمان و جلوگیری از تشدید آن، بیش‌ازپیش مشخص می‌شود.

اختلال افسردگی عمده یا ماژور ( Major Depressive Disorder ) یک عارضه روانی بوده که مهمترین علامت آن حالت افسردگی و عزت نفش پایین می باشد.

همه گیر شناسی

افسردگی عمده در زنان دو برابر مردان بروز می دهد ، سن متوسط شروع ۴۰ سالگی می باشد ، می تواند در کودکی و سالمندی هم شروع شود .

همزمانی بروز اختلال افسردگی ماژور با دیگر بیماری های روان شامل موارد زیر است :

اعتیاد به الکل ، اختلال وحشت زدگی ( Panic attack ) ، اختلال وسواسی جبری ( OCD ) ، اختلال اضطراب اجتماعی

علل بروز

1. عوامل بیوشیمیایی ( نور اپی نفرین ، سروتونین ، دوپامین ، استیل کولین ، گابا )

2. تغییر در تنظیم هورمونی ( افزایش سطح TSH ، کاهش سطح سوماتوستاتین که هورمون رشد می یاشد )

3. اختلال در دستگاه ایمنی بدن ( کاهش تکثیر لنفوسیت ها در واکنش به اختلال در ایمنی سلولی در بدن )

4. تغییرات خواب ( از دست دادن زود هنگام خواب عمیق ، افزایش بیدار شدن ها در طول شب ، کاهش کل زمان خواب )

5. تغییر در عملکرد و ساختار مغز ( کاهش حجم هیپوکامپ ، کاهش متابولیسم در بخش جلویی مغز )

6. عوامل ژنتیکی

عوامل روانی  اجتماعی که در بروز اختلال افسردگی نقش دارند شامل موارد زیر می باشد :

_ رویداد های زندگی و استرس محیطی

_ عوامل سایکوداینامیک در افسردگی مانند آشفتگی در رابطه مادر و نوزاد ، آسیب رسیدن به دلبستگی ها در دوران کودکی و جدا شدن تروماتیک کودک از عزیزان ، ایده آل های بلند پروازانه و ناتوانی در رسیدن به آنها ، رسیدگی نکردن به نیاز های کودک توسط والدین

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

انواع افسردگی

افسردگی یک واقعیت پیچیده و چندگانه است که از منظر علائم، زمان و شدت متنوع است. تشخیص این وضعیت به دلیل پیچیدگی علائم آن امری چالش‌برانگیز است. در زیر به برخی از انواع افسرده گی چیست اشاره می‌شود:

افسردگی خفیف تا متوسط:

این نوع افسردگی با کاهش انگیزه، افت عزت‌نفس و اختلال در احساسات روزمره همراه است. درمان آن شامل مشاوره روان‌شناختی و ایجاد تغییرات در شیوه زندگی می‌شود و در مواقع لزوم، ممکن است از داروهای ضدافسردگی نیز بهره گرفته شود.

افسردگی شدید:

این نوع افسردگی با علائم شدیدی همچون افت غیرقابل‌انکار در انجام وظایف روزانه، افکار خودکشی و تغییرات شدید در وزن و خواب همراه است. درمان افسردگی شدید نیازمند مشاوره فوری، استفاده از داروهای ضدافسردگی و در برخی موارد، درمان‌های بستری است.

افسردگی دیستایمی (دوره‌ای مزمن):

افسردگی مزمن یا دیستایمی یک‌شکل خفیف‌تر از افسردگی است که ممکن است علائم آن به‌صورت دوره‌ای و مزمن حاکی از وجود این اختلال باشد. این نوع از افسردگی با علائم خفیفی همراه است، اما حس دائمی بودن را دارد و گاهی ممکن است علائم برطرف شود. درمان این نوع افسردگی به مشاوره روان‌شناختی، تغییرات در سبک زندگی و در صورت لزوم، داروهای ضدافسردگی نیاز دارد.

افسردگی فصلی:

این نوع افسردگی با شروع فصل زمستان و ناامیدی، غم، استرس و بی‌حالی در این فصول مرتبط است. درمان آن شامل درمان نوروزرسانی (تراپی نوری)، مشاوره و تغییرات در شیوه زندگی می‌شود.

افسردگی آتیپیک (غیرمعمول):

افراد مبتلا به این نوع از افسردگی علائم نظیر افزایش اشتها و وزن، خواب‌آلودگی و حساسیت به تغییرات اجتماعی را تجربه می‌کنند. درمان آن شامل مشاوره روان‌شناختی، تغییرات در شیوه زندگی و در صورت لزوم، داروهای ضدافسردگی مدیریت می‌شود.

افسردگی بعد از زایمان:

این نوع افسردگی پس از دو هفته از زایمان با غم، اندوه و اضطراب رخ می‌دهد. درمان آن شامل مشاوره روان‌شناختی، حمایت از خانواده و در صورت لزوم، داروهای ضدافسردگی است.

افسردگی سایکوتیک:

این نوع افسردگی در افرادی رخ می‌دهد که دچار بیماری روانی شدید؛ مانند توهم هستند. درمان آن نیازمند مداخلات تخصصی روان‌پزشکی و استفاده از داروهای ضدافسردگی است.تشخیص دقیق و درمان مناسب بستگی به شناخت ویژگی‌های هر نوع افسردگی دارد و نیاز به مشاوره تخصصی است.

افسردگی حاد

افسردگی حاد یک حالت شدید از افسردگی است که با علائم شدیدی همراه است از جمله افکار خودکشی، کاهش شدید در انجام وظایف روزانه، اضطراب شدید و تغییرات ناگهانی در وزن و خواب. این حالت ممکن است به طور ملموس زندگی روزمره فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد و به کمال احتمال نیاز به درمان فوری و مشاوره حرفه‌ای داشته باشد.

شناخت علایم افسردگی

علائم افسردگی در بزرگسالان:

افسردگی در بزرگسالان از شدت خفیف تا متوسط تغییر می‌کند. در افسردگی خفیف تا متوسط، افراد با کاهش اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس روبرو می‌شوند و اختلالات در احساسات و انگیزه‌ها تجربه می‌کنند. در افسردگی شدید، به‌هم‌ریختگی زندگی و آسیب‌های اجتماعی افراد را تهدید می‌کند. علائم دیستایمی به معنای افسردگی دائمی در حدی نیستند که شدت بالایی داشته باشند، اما امکان بهبود موقتی وجود دارد.

علائم افسردگی در نوجوانان دختر:

تشخیص علائم افسردگی در نوجوانان دختر چالش‌برانگیز است. این افراد ممکن است گاهی خشمگین و عصبانی، گاهی غمگین و انزواطلب باشند. به‌طورکلی، علائم شامل ناراحتی، گریه‌های بی‌دلیل، بی‌علاقگی به امور روزانه، دوری از دوستان، کلافگی، کاهش سطح تحصیلی و انگیزه نسبت به آینده می‌شوند.

علائم افسردگی در مردان:

مردان دچار افسردگی معمولاً با مشکلات خواب و خستگی روبرو می‌شوند. بروز خشم، حساسیت به رفتار دیگران، عصبانیت و بی‌علاقگی نسبت به کار از علائم افسردگی در مردان است. مصرف مواد و رفتارهای خطرناک نیز ممکن است نشانگر این اختلال باشد.

علائم افسردگی در زنان:

احساس گناه و خودتخریبی در زنان بیشتر دیده می‌شود، ناشی از تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، یائسگی و بارداری است. پرخوری، اضافه‌وزن و خواب‌آلودگی نیز از علائم افسردگی زنان است.

علائم افسردگی در کودکان:

عصبانیت مداوم، حساسیت به نادیده‌گرفته‌شدن، تغییرات در تغذیه و خواب، افت تمرکز و حتی حرکات خودکشی (نادر) از علائم افسردگی در کودکان ممکن است باشد.

علائم افسردگی در جوانان و نوجوانان:

اعرابهای مختلف مانند تحریک‌پذیری، مشکلات روحی، عصبانیت، کاهش انرژی و مصرف مواد نشان‌دهنده افسردگی در این گروه سنی است.

تشخیص افسردگی

تشخیص افسردگی نیاز به توجه به علائم است. درصورتی‌که فرد حداقل چهار علامت از علائم افسردگی را بیش از دو هفته تجربه کند، بهتر است به یک متخصص روانشناس یا روانپزشک مراجعه کند. روش‌های تشخیصی شامل:

• معاینه بدنی: پرسش‌نامه‌های تشخیصی همراه با معاینات فیزیکی و آزمایشات تشخیصی می‌تواند اطلاعاتی درباره وضعیت سلامت بدنی فراهم کند.
• ارزیابی روان‌پزشکی: استفاده از پرسش‌نامه‌ها برای بررسی علائم، افکار، احساسات و رفتارهای فرد افسرده که نتیجه این ارزیابی توسط متخصص اعصاب و روان ارزیابی می‌شود.
• DSM5: استفاده از DSM5، دفترچه راهنمای تشخیصی اختلالات روانی، توسط متخصصان اعصاب و روان برای تشخیص علائم افسردگی امکان‌پذیر است.

توجه: تشخیص افسردگی در سنین مختلف و مختلف جنسیت‌ها متفاوت است. بهتر است درمان افسردگی باتوجه‌به شرایط فرد، جنسیت و سن انجام شود. در ادامه به راه‌های درمان افسردگی در افراد مختلف پرداخته خواهد شد.

درمان افسردگی

افسردگی یکی از قابل درمان‌ترین اختلالات روانپزشکی است. تشخیص و درمان نیاز به مراجعه به پزشک متخصص اعصاب و روان دارد. درمان افسردگی اغلب با داروهای ضدافسردگی شروع می‌شود که تأثیرات آن‌ها از ماه‌های دوم و سوم مشاهده می‌شود. همچنین، روش‌های غیردارویی مانند تحریک الکتریکی یا مغناطیسی نیز برای برخی افراد توسط پزشک اعمال می‌شود. مشاوره با تیم متخصص برای انتخاب بهترین روش و تعیین مدت‌زمان مناسب توصیه می‌شود.

انواع درمان

دارو درمانی و روان درمانی از مهمترین روش های درمان در اختلال افسردگی ماژور می باشند

دارو درمانی :

از مهمترین دارو های درمان اختلال افسردگی ، مهار کننده‌ های انتخابی بازجذب سروتونین ( SSRIs ) می باشد . در افراد مبتلا به اختلال افسردگی دارای سطوح پایین سروتونین می باشند این دارو ها علائم بیماری را کاهش می دهند از مهمترین آنها سیتالوپرام ، داپوکستین ، اس‌ سیتالوپرام می باشد .

نوع دیگر دارو ها در اختلال افسردگی ، مهار کننده‌ های بازجذب سروتونین و نور اپی نفرین ( SNRIs ) نام دارند . این دارو ها روی سرتونین و نور اپی نفرین اثر می کنند. از جمله دارو های این دسته می توان به ونلافاکسین ، دولوکستین ، دس ونلافاکسین می باشد .

نوع دارو و دوز درمانی برای هر فرد با توجه به علائم بالینی و آزمایشات توسط پزشک معالج تعیین می شود و با از مصرف بی دلیل و بدون تجویز هر دارویی خودداری کرد و تنها کسی که صلاحیت بالینی تجویز دارو را دارد ، پزشک می باشد .

همچنین لیستی از دارو هایی که مصرف می کنید را به پزشک معالج خود اطلاع دهید چرا که مصرف همزمان برخی دارو ها با بعضی دیگر ممکن باعث ایجاد تداخل شود .

از توصیه به استفاده از دارو هایی که پزشک برای شما تجویز کرده ، برای دیگران که علائم شبیه به این مریضی را دارند ، اکیدا خودداری کنید

روان درمانی :

استفاده از این روش برای افراد مبتلا اختلال افسردگی بسیار موثر می باشد ، این روش باعث افزایش عزت نفس و خود باوری و بهبود روابط با دیگران و داشتن کنترل بر خود در هنگام بروز بحران می شود .

مواردی که باعث بهبود در روند درمان می شود شامل موارد زیر است :

اصلاح رژیم غذایی ( مصرف غذا های حاوی ویتامین گروه B مانند غلات کامل و استفاده از سبزیجات )

عدم استعمال دخانیات و استفاده نکردن از مشروبات الکلی

داشتن فعالیت بدنی مستمر

داشتن خواب کافی

کنترل کردن استرس

برای استفاده از خدمات ما نظیر پزشک عمومی و پزشک متخصص و پرستار در منزل به سایت آرین طب مراجعه کنید.

درمان افسردگی در منزل

افسردگی خفیف نیز مانند بسیاری از بیماری‌های خفیف دیگر، با مراقبت‌های صحیح، می‌تواند در خانه درمان شود. در اینجا چند راهکار برای درمان افسردگی در خانه آورده شده است:

• داشتن روتین روزمره: رعایت یک روتین روزمره می‌تواند به بازگشت به نظم زندگی و کاهش علائم افسردگی کمک کند.
• هدف‌گذاری: تعیین اهداف کوچک و قابل‌دستیابی می‌تواند احساس موفقیت را افزایش دهد و به‌تدریج به اهداف بزرگ‌تر انتقال یابید.
• ورزش روزانه: ورزش به طور مؤثری مواد شیمیایی مغز را ترشح کرده و حالت روحی را بهبود می‌بخشد. ورزش منظم می‌تواند در درمان افسردگی نقش مهمی ایفا کند.
• خوردن غذاهای سالم: تغذیه مناسب با غنی‌سازی با مواد مغذی مهم می‌تواند در کاهش علائم افسردگی مؤثر باشد.
• خواب کافی: توجه به بهداشت خواب و ایجاد الگوی خواب منظم می‌تواند تأثیر مثبتی بر حالت روحی داشته باشد.
• پذیرش مسئولیت‌ها: درگیرشدن با مسئولیت‌های روزمره و انجام آن‌ها می‌تواند به شما احساس موفقیت و انگیزه بیشتری بخشوده و در درمان افسردگی مؤثر باشد.
• بررسی و مشاهده افکار منفی: رصد و بررسی افکار منفی و واقعیت‌سنجی آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا با تفکرات سازنده‌تر و مثبت‌تری به زندگی نگاه کنید.

معجزه سرترالین

سرترالین به‌عنوان یک معجزه درمانی شناخته می‌شود؛ زیرا با افزایش سروتونین در مغز، احساس شادی و تعادل روحی را بهبود می‌بخشد. این دارو مؤثر در کاهش علائم افسردگی شدید و اضطراب است. همچنین، در جلوگیری از حملات پانیک و بهبود وضعیت عمومی فرد نقش دارد. لازم به ذکر است که استفاده از سرترالین باید تحت‌نظر پزشک باشد و مصرف خودسرانه تبعات نامطلوبی دارد. زمان لازم برای اظهار اثرات این دارو معمولاً ۴ تا ۶ هفته است.

شیدایی چیست؟

شیدایی، یک وضعیت روانی است که باعث می‌شود فرد احساس سرخوشی بی‌دلیل، بیش‌فعالی و هذیان کند. این وضعیت یکی از علائم شایع اختلال دوقطبی است. شیدایی می‌تواند به دلایل مختلفی یک وضعیت خطرناک باشد؛ افراد ممکن است در دوره مانیک یا شیدایی نخوابند یا غذا نخورند. همچنین، رفتارهای پرخطری ممکن است انجام دهند و به خود آسیب برسانند. افراد مبتلا به مانیا یا شیدایی در معرض خطر بیشتری برای تجربه‌کردن توهم و سایر اختلالات ادراکی قرار دارند.

افسردگی ماژور چیست؟

افسردگی عمده یا اختلال افسردگي ماژور، بااحساس مداوم غم و اندوه یا بی‌علاقگی به محرک‌های بیرونی همراه است. این وضعیت تمایل به تمرکز بر “سطوح پایین” احساسات و علائم منفی دارد و از افسردگی دوقطبی که توهم نوسانی بین افسردگی و شیدایی دارد، متمایز است.

خوشبختانه، این اختلال در جامعه پزشکی به‌خوبی شناخته شده و بیشتر قابل‌درمان از طریق ترکیب درمان دارویی و مشاوره تحت پوشش قرار می‌گیرد. برای اطلاعات بیشتر و پاسخ به سوال افسردگی mdd چیست ، توصیه می‌شود با متخصص پزشکی مشورت کنید.

اختلال دو قطبي چيست؟

اختلال دوقطبی، یا بایپولار، یک اختلال روانی است که شامل دوره‌های شیدایی و مانیا به همراه دوره‌های افسردگی و دپرسیون می‌شود. در دوره‌های افسردگی، فرد احساس ناامیدی و ناراحتی دارد و در دوره‌های شیدایی اشتیاق به انجام فعالیت‌ها به‌شدت افزایش می‌یابد. تشخیص و درمان این اختلال نیاز به مشاوره تخصصی و درمان دارویی دارد و مداوا نیازمند مراقبت و پیگیری مداوم است.

آیا افسردگی درمان دارد؟

افسردگی نیاز به تشخیص متخصص دارد. در صورت عدم موفقیت با روش‌های درمانی معمول، افراد مبتلا به افسردگي شديد می‌توانند با سریعترین درمان افسردگی به روش‌های جدید و بدون دارو مانند(تحریک مغناطیسی) و نوروفیدبک است. متخصصان متوجه شوند که RTMS با ایجاد میدان مغناطیسی در مغز مسیرهای عصبی را اصلاح‌کرده، همچنین نوروفیدبک با تغییر فعال‌سازی مغز بدون وابستگی به داروها، به درمان افسردگی در تهران کمک می‌کند. این روش‌ها علاوه بر کم عوارض بودن، به‌عنوان روش‌های درمان قطعی افسردگی شدید بدون دارو شناخته می‌شوند.

افسردگی می‌تواند خطرناک باشد و در صورت عدم درمان، به حال خود واگذار شود. اگر احساس افسردگی کردید یا علائم آن را تجربه می‌کنید، بهتر است در اولین فرصت با یک روانشناس یا روانپزشک مشورت کنید. در صورت عدم امکان مراجعه به تخصصی، با دوست یا فردی که به شما نزدیک است و یا هرکسی که به او اعتماد دارید، درباره وضعیت خود صحبت کنید.

معیار های تشخیصی افسردگی عمده

پنج علامت از علائم زیر در طول دو هفته که حداقل یکی خلق افسرده یا از دست دادن علاقه یا لذت است

1. فرد بیشتر طول روز و تقریبا هر روز خلق افسرده دارد. این موضوع را یا خودش اظهار می کند ( احساس غمگینی ، تهی بودن ، نا امیدی ) یا دیگران ( دائم گریه کردن یا در شرف گریه بودن ، چشم های همیشه پر اشک ) . در مورد کودکان یا نوجوانان ، این حالت ممکن است به صورت زود رنجی یا زود به خشم آمدن نشان داده شود.

2. فرد بیشتر طول روز و تقریبا هر روز ، تقریبا به تمام فعالیت ها به شدت بی علاقه است .

3. به طور چشمگیر چاق می شود یا بدون گرفتن رژیم غذایی به طور چشمگیر لاغر شده است ( تغییر وزن بیش از ۵ درصد در طول یک ماه ) یا تقریبا هر روز
بی اشتها یا پر اشتها است . ممکن است کودکان اضافه وزنی را که از مرحله رشدی آنها انتظار می رود ، نشان ندهند .

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

4. بی خوابی یا پرخوابی در تقریبا تمام روز ها

5. بی قراری یا کندی روانی حرکتی تقریبا هر روز ( قابل مشاهده توسط دیگران )

6. احساس بی حالی و بی رمقی یا از دست دادن انرژی تقریبا هر روز

7. احساس بی ارزشی یا احساس گناه شدید تقریبا هر روز

8. تقریبا هر روز توانایی فکر کردن یا تمرکز حواس ضعیف است یا نمی تواند تصمیم بگیرد و قاطع باشد .

9. به طور دائم به مرگ یا خودکشی فکر می کند یا برنامه مشخصی برای خودکشی دارد یا اقدام به خودکشی می کند .

سمپتوم ها ( علائم ها ) باعث رنج یا نابسامانی شدید در عملکرد اجتماعی ، شغلی یا سایر جنبه های مهم زندگی خواهد شد .

علت این اپیزود ( بروز اختلال افسردگی ) را نمی توان به اثر فیزیولوژیک و مستقیم یک ماده یا یک عارضه پزشکی دیگر نسبت داد .

برخی دیگر از علائم بیمار در اختلال افسردگی عمده :

ظاهر بیماران : قوز می کنند و به طرف جلو خم می شوند ، به پایین خیره می شوند و از نگاه به چشم دیگران خودداری می کنند ، از لباس های تیره استفاده می کنند ، چین وراگوت ( چین و چروک مثلث شکل بالای ابرو و نزدیک بینی )

گفتار بیماران : کاهش سرعت و بلندی صدا

افکار بیماران : دیدگاه منفی نسبت به خود ، دنیا و آینده ، مسدود شدن فکر و فقر عمیق محتوا

قضاوت و بینش بیماران : اغراق آمیز ، مشکلات و سمپتوم ها را وخیم تر از آنچه هستند ، توصیف می کنند .

بیماران در حال بهبود به احتمال بیشتری خودکشی می کنند ( خودکشی پارادوکسیکال )

بیماران مبتلا به اختلال افسردگی موارد بد را بزرگ و خوب را کوچک جلوه می دهند .

ظهور علائم اختلال افسردگی در سالمندان همراه با مشکلات جسمی خواهد بود .

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید: