آزمایش esr (نرخ رسوب گلبول‌های قرمز) + تفسیر

آزمایش esr(نرخ رسوب گلبول‌های قرمز) یکی از آزمایش‌هایی است که به‌منظور ارزیابی وجود التهاب یا عفونت در بدن تجویز می‌شود. این آزمایش به‌تنهایی نمی‌تواند علت بروز عفونت را مشخص کند، اما میزان افزایش آن معمولاً نشان‌دهنده وجود مشکلاتی مانند التهاب یا عفونت است. برای تشخیص دقیق‌تر علت بروز این مشکلات، نیاز به آزمایش‌های دیگر خونی است. با ما همراه باشید تا به بررسی آزمایش esr و علائم آن بپردازیم و راهنمایی‌های لازم برای تفسیر نتایج ارائه دهیم.

esr در آزمایش خون چیست؟

آزمایش esr یا نرخ رسوب گلبول‌های قرمز، یکی از آزمایش‌های مهم در تحلیل خون است. در این آزمایش، سرعت و میزان رسوب گلبول‌های قرمز در یک لوله‌آزمایشی در طول یک ساعت اندازه‌گیری می‌شود. معمولاً آزمایش esr به‌عنوان یک تکمیلی در تشخیص بیماری‌های التهابی مورداستفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند به پزشک در تشخیص عفونت‌های باکتریایی و قارچی کمک کند. اندازه فاصله بین رسوب گلبول‌های قرمز در این آزمایش نشان‌دهنده پاسخ التهابی سیستم ایمنی بدن است و هرچه این فاصله بیشتر باشد، به این معناست که پاسخ التهابی بدن قوی‌تر بوده است.

شرایط و آمادگی برای انجام آزمایش esr

انجام آزمایش ESR بدون نیاز به شرایط خاصی است، اما حائز اهمیت است که به این نکته توجه داشته باشید که این آزمایش به‌تنهایی توسط پزشک تجویز نمی‌شود. درعین‌حال، برای بررسی دقیق وضعیت بیمار، تست‌های دیگری نیز در کنار آن مورداستفاده قرار می‌گیرند. برای انجام این تست، نیاز به نمونه خونی است که از طریق ورید بازویی گرفته می‌شود.

از لحاظ ناشتا بودن، قبل از انجام آزمایش esr هیچ محدودیتی وجود ندارد، اما در صورت مصرف داروهایی مثل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) و استاتین‌ها که تأثیر منفی بر جواب آزمایش دارند، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است از شما بخواهد که موقتاً مصرف این داروها را متوقف کنید، اما به‌هیچ‌عنوان نباید داروهای خود را بدون مشورت با پزشک متوقف کنید.

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

خدمات مرتبط

سطح نرمال ای اس ار

این آزمایش معمولاً به‌عنوان یکی از شاخص‌های التهاب در بدن استفاده می‌شود. زمانی که بدن مورد التهاب قرار می‌گیرد، پروتئین‌های خاصی در خون افزایش می‌یابند که باعث افزایش سرعت رسوب گلبول‌های قرمز می‌شوند.

به‌طورکلی، برای بزرگسالان، معمولاً محدوده نرمال تست ESR کمتر از ۲۰ میلی‌متر در ساعت است. اما این مقدار می‌تواند در برخی موارد متفاوت باشد و بسته به عوامل مختلفی مانند سن، جنسیت و وضعیت سلامتی شخص متغیر باشد.

اگر مقدار ESR بالاتر از محدوده نرمال باشد، این می‌تواند نشانگر وجود عفونت، التهاب یا بیماری‌های مزمن مانند روماتوئید آرتریت، بیماری‌های قلبی و یا حتی سرطان باشد؛ بنابراین، اگر نتایج تست ESR شما خارج از محدوده نرمال باشد، حتماً باید با پزشک خود مشاوره کنید تا علت این اختلال را بررسی و درمان مناسب را شروع کنید.

ارزیابی دلایل انجام آزمایش esr و کاربرد آن در تشخیص بیماری‌های التهابی

تست ESR به‌عنوان یکی از ابزارهای تشخیصی اولیه در بررسی عفونت و التهاب در بدن استفاده می‌شود. نتایج این آزمایش می‌تواند در تشخیص بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید و پلی میالژیا روماتیکا مفید باشد. همچنین، این آزمایش به‌عنوان یکی از فاکتورهای مهم در چکاپ‌های کامل برای بررسی وضعیت سلامت فردی استفاده می‌شود. انجام دوره‌ای این آزمایش به شما کمک می‌کند تا اطلاعات دقیق‌تری از وضعیت سلامت خود داشته باشید.

محدوده خطر ESR در آزمایش خون و علت افزایش آن

سطح بحرانی ESR زمانی اتفاق می‌افتد که نتیجه آزمایش خارج از محدوده نرمال باشد. اگر نتیجه آزمایش بیش از حد نرمال باشد، این نشان‌دهنده مواجهه فرد با عفونت یا التهاب شدید است. برخی از علل افزایش سطح ESR شامل عفونت‌های فاز مزمن، روماتیسم مفصلی، سرطان‌ها، کم‌خونی، سرطان مولتیپل میلوما، ماکروگلبولنمی والدنشتروم و روماتیسم مفصلی هستند. این افزایش می‌تواند به‌عنوان یک نشانگر مهم در تشخیص بیماری‌های مزمن و وضعیت سلامتی فرد مورداستفاده قرار گیرد.

علائمی که موجب تجویز آزمایش esr می‌شوند

تست ESR معمولاً در صورت شک برای وجود التهاب یا عفونت در بیمار تجویز می‌شود، مثلاً وقتی پزشک علائمی از جمله درد و ورم مفاصل، سردردها، دردهای لگنی، کم‌آبی، کاهش وزن غیرمنتظره و خشکی مفاصل را مشاهده می‌کند. این آزمایش نیز در برخی بیماری‌هایی همچون آرتریت روماتوئید و بیماری‌های روده‌ای التهابی مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین، تست ESR به پزشک کمک می‌کند تا اثربخشی درمان و روند بهبودی بیمار را ارزیابی کند.

انواع روش های آزمایش esr

برای اندازه‌گیری سرعت ته‌نشین شدن اریتروسیت‌های خونی، دو روش اصلی وجود دارد که طبق شرایط بیمار قابل‌انجام است:

• روش Westergren:

این روش از جمله رایج‌ترین و پرکاربردترین روش‌ها برای اندازه‌گیری سرعت ته‌نشینی اریتروسیت‌ها است. در این روش، ۲۰۰ میلی‌متر خون بیمار در لوله‌های Westergren-Katz قرار می‌گیرد و به مدت یک ساعت در دمای اتاق نگهداری می‌شود. سپس فاصله بین اریتروسیت‌های ته‌نشین شده و پلاسما اندازه‌گیری شده و به‌عنوان مقدار ESR گزارش می‌شود.

• روش Wintrobe:

این روش نیز به‌صورت مشابهی با روش Westergren عمل می‌کند، اما با استفاده از لوله‌های کوچک‌تری که گنجایش ۱۰۰ میلی‌متر خون دارند. پس از ته‌نشین شدن اریتروسیت‌ها، فاصله بین رسوب و مایع بالایی اندازه‌گیری شده و جواب ESR گزارش می‌شود.

علت بالابودن ESR در آزمایش خون و علائم مرتبط

بالابودن سرعت رسوب اریتروسیت‌ها (ESR) در آزمایش خون، نشانگر وجود التهاب یا عفونت در بدن است که ممکن است زمینه را برای بروز علائم مختلف بیماری‌ها فراهم کند. در واقع، این موضوع بسته به علت افزایش ESR و وضعیت کلینیکی بیمار مورد بررسی قرار می‌گیرد. از جمله عواملی که می‌توانند بر این نتیجه تأثیر بگذارند، می‌توان به افزایش سن، مصرف برخی داروها، بارداری و یائسگی اشاره کرد.

بیماری‌های کمتر شایع اما مهمی که باعث افزایش ESR می‌شوند شامل التهاب‌های موضعی و یا سیستمیک (منتشر)، عفونت‌های باکتریایی حاد، جراحت بافتی یا آسیب‌دیدگی داخلی، تروما و آسیب فیزیکی به اندام‌ها، بیماری‌های مزمن و حاد کلیوی، بیماری‌های قلبی و عروقی، واسکولیت منتشر، بیماری‌های تیروئیدی و انواع سرطان‌ها به‌ویژه اگر همراه با التهاب باشند.

علائمی که ممکن است همراه با افزایش ESR در آزمایش خون بروز کنند، شامل اسهال و استفراغ بدون دلیل آشکار، درد و کوفتگی بدن، ضعف عمومی، تب و لرز، سردرد شدید، درد گلو، کاهش وزن ناگهانی و راش پوستی و التهابات پوستی می‌شود. در صورت بروز هر یک از این علائم، مشاوره با پزشک متخصص توصیه می‌شود.

دلایل کم‌بودن ESR در آزمایش خون و علائم مرتبط

با کم‌بودن ESR در آزمایش خون ممکن است به علت عوامل زیر باشد:

• نارسایی احتقانی قلب (CHF)
• کاهش شدید فیبرینوژن خون
• کاهش چشمگیر پروتئین‌های پلاسمایی (مثلاً ناشی از بیماری‌های کبدی و کلیوی)
• لکوسیتوز (افزایش قابل‌توجه تعداد سلول‌های سفید خون)
• بیماری پلی سایتمی (یکی از اختلالات مغز استخوان که باعث افزایش غیرطبیعی تعداد سلول‌های قرمز می‌شود)
• آنمی سلول‌های داسی‌شکل (یک بیماری ژنتیک که شکل غیرطبیعی سلول‌های قرمز را تغییر می‌دهد)

علائم کم‌بودن ESR در آزمایش خون ممکن است شامل موارد زیر باشد که مستقیماً با بیماری‌های زیر زمینه‌ای مرتبط است:

• ضعف و خستگی عمومی
• تنگی نفس حتی در فعالیت‌های سبک
• کهیرهای پوستی ناشی از ترومبوز عروق کوچک
• ورم کردن پاها و شکم به دلیل نارسایی قلبی
• زردشدن پوست (یرقان) ناشی از بیماری‌های کبدی
• ازدست‌دادن وزن

برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.

رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸

آرین طب ارائه ارائه‌دهنده انواع خدمات پزشکی از جمله پزشک متخصص در منزل (قلب، ریه، داخلی و…) و انواع خدمات پرستاری و تزریقات در منزل

آزمایش ای اس ار در کودکان

هنگامی که بدن کودک با التهابی مواجه می‌شود، پروتئین‌های خاصی فعال می‌شوند که باعث می‌شوند گلبول‌های قرمز خون به‌هم‌چسبیده و به‌سرعت از حد نرمال به‌سوی انتهای لوله حرکت کنند. این پروتئین‌ها توسط کبد و سیستم ایمنی بدن در شرایط غیرطبیعی مانند عفونت، بیماری‌های خودایمنی یا سرطان تولید می‌شوند. افزایش ESR در کودکان می‌تواند نشانه‌ای از وجود انواع مختلف عفونت‌ها و بیماری‌ها باشد؛ بنابراین، پس از مشاهده ESR بالا در کودکان، آزمایش‌های دیگری به‌منظور تأیید تشخیص پزشک انجام می‌شود. همچنین پس از تشخیص بیماری، این آزمایش می‌تواند به‌منظور ارزیابی میزان اثربخشی روش‌های درمانی مورداستفاده قرار گیرد.

نقش آزمایش ESR در تشخیص التهاب‌های بدن

آزمایش ESR (سرعت رسوب گلبول‌های قرمز) یکی از آزمایش‌های خون است که به‌طور غیرمستقیم برای شناسایی وجود التهاب در بدن استفاده می‌شود. این آزمایش با اندازه‌گیری سرعت رسوب گلبول‌های قرمز خون در یک لوله آزمایش، اطلاعاتی در مورد وضعیت التهابی بدن فراهم می‌کند. هنگام بروز التهاب، پروتئین‌هایی مانند فیبرینوژن در خون افزایش می‌یابند که باعث افزایش سرعت رسوب گلبول‌های قرمز می‌شود.

در بیماری‌های التهابی، به ویژه بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، بیماری‌های خودایمنی، عفونت‌ها و برخی از انواع سرطان‌ها، معمولاً مقدار ESR افزایش می‌یابد. این آزمایش می‌تواند به پزشکان کمک کند تا:

• وجود التهاب را تشخیص دهند: ESR بالا نشان‌دهنده وجود التهاب است، اما نمی‌تواند علت خاص آن را مشخص کند.
• پیشرفت یا بهبودی بیماری را پیگیری کنند: پزشکان از این آزمایش برای ارزیابی تغییرات در وضعیت بیماری‌های التهابی و میزان پاسخ به درمان استفاده می‌کنند.
• کمک به تشخیص بیماری‌های خاص: با ترکیب نتایج ESR با دیگر آزمایش‌ها و نشانه‌های بالینی، می‌توان به تشخیص دقیق‌تری رسید.

در نهایت، آزمایش ESR به عنوان یک ابزار کمکی در تشخیص و مدیریت بیماری‌هایی است که با التهاب در بدن همراه هستند، اما برای تشخیص قطعی به آزمایش‌های بیشتری نیاز است.

تفاوت ESR بالا و پایین و اهمیت آن در تشخیص بیماری ها

تفاوت ESR بالا و پایین می‌تواند اطلاعات مهمی درباره وضعیت بدن و بیماری‌های مختلف ارائه دهد. آزمایش ESR اندازه‌گیری سرعت رسوب گلبول‌های قرمز در خون است و تغییرات در این سرعت می‌تواند به تشخیص بیماری‌ها کمک کند.

ESR بالا

علل افزایش ESR

• التهاب‌های مزمن: بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و بیماری‌های التهابی روده می‌توانند باعث افزایش ESR شوند.
• عفونت‌ها: عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا قارچی می‌توانند باعث افزایش ESR شوند.
• سرطان‌ها: برخی از انواع سرطان‌ها مانند لنفوم، سرطان ریه یا سرطان‌های گوارشی می‌توانند موجب افزایش ESR شوند.
• بیماری‌های خودایمنی: بیماری‌هایی مانند بیماری التهابی مفاصل یا بیماری‌های کلیوی خودایمنی نیز می‌توانند باعث افزایش ESR شوند.
• بیماری‌های قلبی: التهاب‌های قلبی مثل اندوکاردیت عفونی نیز می‌تواند موجب افزایش ESR شود.

اهمیت ESR بالا

• افزایش ESR به‌طور کلی نشان‌دهنده وجود التهاب در بدن است.
• این آزمایش می‌تواند به شناسایی بیماری‌های التهابی یا عفونی کمک کند.
• پزشکان از افزایش ESR برای بررسی شدت و پیشرفت بیماری استفاده می‌کنند و به‌ویژه در ارزیابی پاسخ به درمان‌های ضدالتهاب یا ضدعفونت.

ESR پایین

علل کاهش ESR

• بیماری‌های خون: شرایطی مانند پلی سیتمی (افزایش غیرطبیعی گلبول‌های قرمز خون) می‌تواند باعث کاهش ESR شود.
• مسمومیت با فلزات سنگین یا داروها: برخی داروها یا سموم می‌توانند باعث کاهش سرعت رسوب گلبول‌های قرمز شوند.
• کم‌خونی فقر آهن: در برخی از انواع کم‌خونی، مانند کم‌خونی فقر آهن، ESR ممکن است پایین باشد.
• چاقی یا شرایط فیزیکی خاص: برخی از شرایط فیزیکی مانند چاقی یا نارسایی‌های قلبی می‌توانند ESR را کاهش دهند.

اهمیت ESR پایین

• کاهش ESR به‌طور معمول نشان‌دهنده عدم وجود التهاب قابل توجه است.
• این می‌تواند نشانه‌ای از وضعیت‌های خاص خون‌شناسی باشد که نیاز به بررسی بیشتر دارند.

ESR بالا معمولاً نشان‌دهنده التهاب، عفونت یا بیماری‌های خودایمنی است و به پزشک کمک می‌کند تا روند تشخیص و درمان بیماری‌های التهابی را بهتر دنبال کند.

ESR پایین معمولاً نشانه‌ای از عدم التهاب یا برخی شرایط خاص است که نیاز به بررسی و ارزیابی دقیق‌تر دارند.

تفسیر نتایج آزمایش esr در خون

نتیجه آزمایش esr به‌صورت میلی‌متر در ساعت گزارش می‌شود و نشان‌دهنده میزان سرعت ته‌نشینی گلبول‌های قرمز خون در نمونه خون مورد بررسی است. مقادیر نرمال این آزمایش برای بانوان معمولاً در بازه ۰-۲۹ و برای آقایان در بازه ۰-۲۲ میلی‌متر در ساعت است. اختلالات و بیماری‌های مختلفی از جمله عفونت‌ها، بیماری‌های تیروئید، حاملگی، سن، کم‌خونی و غیره می‌توانند بر میزان ESR تأثیر بگذارند و نتیجه غیرطبیعی را نشان دهند.

راه های درمان ESR بالا

درمان ESR بالا معمولاً با مشاوره پزشک و شناسایی علت اصلی افزایش ESR آغاز می‌شود. تغییراتی در سبک زندگی مانند پیشگیری از عفونت، انجام ورزش منظم، رژیم غذایی سالم، کاهش وزن، مصرف مکمل‌ها و ویتامین‌ها و مراقبت از بهداشت دهان و دندان می‌تواند در کاهش سطح ESR مؤثر باشد. همچنین، در صورت نیاز، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند که موجب کاهش سطح ESR شوند و مصرف داروهایی مانند استاتین‌ها یا داروهای ضدالتهابی نیز ممکن است تغییراتی در سطح ESR ایجاد کند که نیازمند ارزیابی پزشک است.

آزمایش esr در منزل و هزینه آزمایش esr

اکنون می‌توانید آزمایش esr را به‌راحتی و در خانه خود انجام دهید. برخی از سازمان‌های پزشکی و آزمایشگاه‌ها خدمات آزمایش خون در منزل را ارائه می‌دهند که به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، زمان و هزینه مربوط به رفتن به آزمایشگاه را صرفه‌جویی کنید. همچنین، می‌توانید به‌راحتی نتایج آزمایش خود را دریافت کنید. هزینه‌های این خدمات معمولاً مناسب و متناسب با خدمات ارائه شده است.

جمع بندی

معیار سرعت تشکیل رسوب (ESR)، یک نشانگر غیراختصاصی از التهاب در بدن است که در آزمایش خون اندازه‌گیری می‌شود. افزایش این معیار ممکن است نشان‌دهنده وجود التهاب یا عفونت در بدن باشد. بااین‌حال، توجه به این نکته حائز اهمیت است که این آزمایش به‌تنهایی قادر به تشخیص یا ارزیابی بیماری خاصی نیست و برای تفسیر نتایج نیاز به سایر آزمایش‌ها و ارزیابی‌های بالینی داریم. همچنین، این آزمایش ممکن است در برخی موارد حتی برای پزشکان هم گیج‌کننده باشد، بنابراین توصیه می‌شود هرگز به‌تنهایی نتیجه‌های آن را تفسیر نکنید و با پزشک مشورت کنید.

سوالات متداول

آزمایش ESR چگونه انجام می‌شود؟

آزمایش ESR یک آزمایش ساده خون است که برای اندازه‌گیری سرعت رسوب گلبول‌های قرمز استفاده می‌شود. در این آزمایش، یک نمونه خون از بیمار گرفته می‌شود و در یک لوله آزمایش قرار می‌گیرد. سپس خون به مدت یک ساعت در حالت ایستاده باقی می‌ماند و گلبول‌های قرمز خون شروع به رسوب می‌کنند. میزان سرعت رسوب این گلبول‌ها اندازه‌گیری می‌شود. نتایج آزمایش ESR معمولاً بر حسب میلی‌متر (mm) در ساعت گزارش می‌شود و هرچه سرعت رسوب بیشتر باشد، نشان‌دهنده التهاب بیشتر است.

آیا ESR برای پیگیری درمان مفید است؟

بله، آزمایش ESR می‌تواند به‌عنوان یک ابزار کمکی در پیگیری درمان‌های ضدالتهاب و ضدعفونت استفاده شود. برای مثال، در بیماری‌هایی مانند آرتریت روماتوئید یا بیماری‌های التهابی روده، پزشکان از ESR برای بررسی پاسخ به درمان استفاده می‌کنند. اگر درمان موثر باشد، معمولاً میزان ESR کاهش پیدا می‌کند، که نشان‌دهنده کاهش التهاب است. به همین ترتیب، افزایش مجدد ESR می‌تواند نشانه‌ای از بازگشت التهاب یا عفونت باشد.

6. آیا ESR همیشه برای تشخیص التهاب مفید است؟

اگرچه ESR می‌تواند نشان‌دهنده التهاب در بدن باشد، اما همیشه به‌عنوان تنها شاخص برای تشخیص التهاب کافی نیست. برای تشخیص دقیق، پزشک باید آزمایش‌های دیگری مانند پروتئین واکنش‌پذیر C (CRP)، شمارش سلول‌های سفید خون (WBC) یا آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI یا سونوگرافی را نیز بررسی کند. ESR بیشتر به‌عنوان یک ابزار کمکی برای بررسی شدت التهاب و پیگیری وضعیت بیماری‌ها به کار می‌رود.

برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید: