اختلال شخصیت مرزی ( Borderline personality disorder ) یکی از اختلال روانی است که مشخصه های آن ناپایداری در عاطفه فرد ، ترس زیاد از تنها شدن و ترک توسط دیگران را دارد و در روابط شخصی خود ناپایدار هستند .
این افراد دارای تفکر سیاه و سفید هستند به معنای اینکه بقیه را شرور یا مهربان می بینند و تصور اشتباه و غلط راجع به خود و دیگران دارند .
همه گیر شناسی : میزان شیوع در جمعیت عمومی حدود 2 درصد می باشد . میزان بروز اختلال شخصیت مرزی در زنان شایع تر مردان می باشد .
سبب شناسی : سابقه آزار جسمی و جنسی ، ترک شدن توسط والدین و درگیری های بیش از حد به عنوان یک قانون همیشه وجود دارد.
در نظریه بیولوژیک اشاره می شود که علت ابتلا افراد به این اختلال عوامل بیولوژیک و ژنتیک می باشد و دچار بعضی از ناهنجاری های مغزی هستند که باعث بروز رفتار های آشفته در آنها خواهد شد .
نظریه سایکولوژیک که در بالا به آن اشاره شد به این موضوع اشاره می کند که افراد مبتلا به این اختلال در سنین کودکی مورد آزار و اذیت جنسی ، جسمی و تربیت غلط توسط بزرگتر ها قرار داشته اند .
عوامل که باعث تشدید بروز اختلال شخصیت مرزی خواهد شد شامل موارد زیر می باشد :
مصرف مواد مخدر و اعتیاد آور ، فقر و مشکلات مالی ، دوران کودکی پر تنش و آزار توسط بزرگتر ها
سیر و پیش آگهی متغیر است و ممکن است در طی سال های بعد تا حدی بهبود رخ دهد .
تشخیص
فرد تقریبا در همه جوانب زندگی ، در روابط میان فردی ، خود پنداره و احساسات و هیجانات بی ثباتی نشان می دهد و بسیار ایمپالسیو یا تکانشی است ( بدون فکر و بر اساس امیال ناگهانی عمل می کند و خود کنترلی ندارد ) ؛ این وضعیت قبل از اوایل بزرگسالی شروع شده و در شرایط مختلف حضور دارد و با حداقل 5 مورد زیر نشان داده می شود :
1. فرد برای اینکه دیگران او را واقعا یا به خیال خودش ترک نکنند ، مستاصالنه تلاش می کند .
2. در زندگی خود به طور دائم و مکرر روابط میان فردی بی ثبات و پرتنش دارد که خصوصیت اصلی آنها این است که طرف مقابل را فردی بسیار خوب می داند یا او را بی اندازه پست و بی ارزش می پندارد ( نوسان میان دو حد افراطی بوده و دارای تفکر سیاه و سفید می باشند )
3. اختلال هویت دارد و خودپنداره وی به شدت و به طور دائم بی ثبات می باشد .
4. حداقل در دو زمینه که در آنها احتمال آسیب رسانی به خود وجود دارد ، رفتار های تکانشی دارد ( مانند سوء مصرف مواد ، رانندگی خطرناک )
5. به طور مکرر رفتار های خودکشی در پیش می گیرد ، ژست و حالت خودکشی به خود می گیرد یا تهدید به خودکشی می کند یا رفتار های خودزنی نشان می دهد .
6. از لحاظ احساسی و هیجانی ثبات ندارد زیرا خلق او به شدت واکنشی است ( مانند زودرنجی ، زود خشمگین شدن یا اضطراب که معمولا چند ساعت طول می کشند و به ندرت بیش از چند روز ادامه می یابند . )
7. تقریبا همیشه احساس خلا ( فقدان معنا یا هدف ) در زندگی خود می کند .
8. به شدت و به طور نامتناسب با محرک خشمگین کننده عصبانی می شود یا نمی تواند خشم خود را کنترل کند ( عصبانیت بسیار زود و به فراوانی ، دعوا های فیزیکی به طور مکرر )
9. افکار پارانوئیدی ( شکاک بودن نسبت به بقیه افراد ) موقت و مرتبط با استرس دارد یا سمپتوم های شدید گسستگی برای مثال مسخ شخصیت ( شخص زدایی ) و مسخ واقعیت ( واقعیت زدایی ) نشان می دهد .
عوارض احتمالی : خودکشی ، آسیب به خود ، سوء مصرف مواد از این موارد می باشد .
برای مشاوره و درخواست خدمات پزشکی، پرستاری و زیبایی در منزل با کارشناسان آرین طب تماس بگیرید.
رزرو نوبت و هماهنگی: ۰۹۱۲۰۴۴۶۳۰۸
درمان
درمان اختلال شخصیت مرزی به دو قسمت روان درمانی و دارو درمانی تقسیم می شود .
1. روان درمانی :
این روش درمان انتخابی برای این اختلال می باشد ، هر چند انجام آن هم برای درمانگر و هم برای بیمار دشوار خواهد بود .
رفتار درمانی برای کنترل تکانه ها و انفجار های خشم و کاهش حساسیت نسبت به انتقاد و طرد شدن استفاده می شود ؛
از رفتار درمانی دیالکتیکی ( روشی که در آن با عوامل استرس زایی که منجر به رفتارهای تکانشی او می‌شود، مقابله کند ) برای درمان رفتار های شبه خودکشی مثل تیغ زنی استفاده می شود .
آموزش مهارت های اجتماعی برای بهبود روابط بین فردی در افراد مبتلا اختلال شخصیت مرزی موثر می باشد و همچنین روان درمانی فشرده در محیط های بیمارستانی چه در قالب فردی و چه در قالب گروه درمانی مفید می باشد .
2. دارو درمانی :
استفاده از دارو های آنتی سایکوتیک برای کنترل خشم ، خصومت ورزی یا حملات سایکوتیک گذر موثر می باشد ؛ از دارو های این دسته می توان به کوتیاپین ، کلوزاپین ، هالوپریدول ، کلروپرومازین و ریسپریدون اشاره کرد .
از دارو های ضدافسردگی ها برای بهبود خلق افسرده استفاده خواهد شد برای مثال می توان به آمی تریپتیلین ، ایمی پرامین ، فلوکستین ، سیتالوپرام و سرترالین اشاره کرد .
استفاده از دسته دارو های بنزودیازپین ها برای کنترل اضطراب و افسردگی موثر می باشد ؛ از دارو های این دسته می توان به لورازپام ، دیازپام ، کلونازپام و اگزازپام اشاره کرد .
دارو های ضد تشنج مانند کاربامازپین عملکرد کلی را بهبود می بخشند .
البته تنها کسی که صلاحیت بالینی تجویز دارو برای افراد مختلف را دارد پزشک می باشد و نباید مصرف دارو ها به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک معالج صورت بگیرد .
برای استفاده از خدمات ما نظیر پزشک عمومی و پزشک متخصص و پرستار در منزل به سایت آرین طب مراجعه کنید.
برای رزرو خدمات پزشکی یا پرستاری در منزل فرم زیر را پر کنید:
